مدیریت عملکرد مبتنی بر هوش مصنوعی

مدیریت عملکرد مبتنی بر هوش مصنوعی تضمین می‌کند فعالیت‌های فردی و سازمانی منجر به دستیابی به اهداف به شیوه‌ای کارا و اثربخش می‌گردد. این یکی از جنبه‌های اصلی کاربرد هوش مصنوعی در مدیریت منابع انسانی است.

فرایند مدیریت عملکرد در عصر تحول دیجیتال و با کمک از هوش مصنوعی و یادگیری ماشین نیاز به بازتعریف دارد. داشتن یک سیستم مدیریت عملکرد استراتژیک برای هر شرکتی ضروری است. فناوری‌های جدید و هوشمند می‌تواند در بازتعریف این مفهوم کلاسیک کمک شایانی کند.

یک ساختار مدیریت عملکرد مستحکم می‌تواند تأثیر کارمندان را بر روی شغل اندازه‌گیری کند. با وجود چنین سیستمی، تأثیر آموزش‌های سازمان نیز قابل ردیابی است. این چارچوب به کارمندان کمک می‌کند تا عملکرد شغلی خود را با اهداف و مقاصد سازمانی همسو کنند. در این نوشتار کوشش بر آن است تا مدیریت عملکرد مبتنی بر هوش مصنوعی تعریف و مفهوم‌سازی شود.

مقدمه‌ای بر مدیریت عملکرد مبتنی بر هوش مصنوعی

با این حال، تعیین هدف، انجام خودارزیابی، ارزیابی سرپرستان، بحث و گفتگو و تأیید نهایی، همگی مراحل وقت‌گیری در مدیریت عملکرد سنتی هستند. در این مورد، هوش مصنوعی می‌تواند به نظارت لحظه‌ای بر اهداف و ارائه بازخورد در مورد آنچه انجام شده و آنچه باقی مانده است، کمک کند.

هوش مصنوعی همچنین در حذف هرگونه سوگیری هنگام مقایسه عملکرد کارکنان نقش دارد. این امر را می‌توان با تعیین اهداف دقیق و قابل اندازه‌گیری به دست آورد. هوش مصنوعی همچنین می‌تواند به همسو کردن کارمندان با عملکرد ضعیف با مجموعه اهداف لازم برای افزایش سطح عملکرد کمک کند.

علاوه بر این، هوش مصنوعی می‌تواند در ارائه اطلاعات در مورد پتانسیل کارکنان و پیش‌بینی اینکه کدام کارمندان عملکرد خوب یا ضعیف خواهند داشت، کمک کند که همه این موارد اطلاعات بسیار مفیدی برای متخصصان منابع انسانی در برنامه‌ریزی جانشین‌پذیری است.

اهمیت مدیریت عملکرد مبتنی بر هوش مصنوعی

متخصصان منابع انسانی از هوش مصنوعی برای ایجاد اهداف، پیگیری عملکرد تیم و فردی، کسب اطلاعات در مورد پیشرفت‌ها و تغییرات و صرفه‌جویی در زمان عملیاتی استفاده می‌کنند. این امر منجر به افزایش بهره‌وری و نتایج کلی مثبت می‌شود.

ارزیابی عملکرد کارکنان از مهمترین و البته دشوارترین مسئولیت‎های یک مدیر است. فرایندی زمان ‎بر که معمولا چند هفته و حتی گاهی چند ماه صرف انجام بررسی‌های مربوط به آن می‌شود. کارکنان نیز در این فرایند باید پرسشنامه‌های طولانی و فرم‌های مفصلی را تکمیل کنند که به ‎احتمال زیاد برایشان کسل کننده و ناخوشایند است.

داده هایی که در طول این فرایند گرد آوری می‌شوند، اغلب باکیفیت و به هنگام نیستند و چندان زمینه‎ساز ارزیابی موثری نمی‎ شوند. علاوه براین انتظار می‎ رود بهره ‎وری سازمان در طول دورۀ فعالیت ارزیابی کاهش یابد، زیرا کل کارکنان به جای تمرکز بر وظایف جاری خود، بیشتر درگیر پر کردن فرم‌ها و ارائه مستندات مربوطه بوده و اغلب سطحی از اضطراب و تنش را نیز تجربه می‎کنند. مدیران ارشد و تیم منابع انسانی سازمان‎ها نیز به‎ دلیل درگیری زیادی که در این دوره دارند، عملکردشان در حوزه‎های دیگر مسئولیت معمولا افت می‎کند.

مدیریت عملکرد هوشمند و تحول دیجیتال

در رویکرد سنتی مدیریت عملکرد، مدیران باید تنها به نظر خودشان درباره عملکرد یک فرد تکیه کنند و در ضمن مسئول ارائۀ بازخورد به کارکنان نیز خودشان هستند. مدیران باید کارهای زیادی از جمله رتبه بندی کارکنان، یافتن دوره‌های آموزشی مناسب، ارائه بازخورد در مورد عملکرد و تعیین اهداف آتی را برای کارکنانشان انجام دهند.

از آنجا که مدیران مجبورند تمامی این اقدامات را برای تعداد زیادی از کارکنان انجام دهند، کار برایشان سخت می‎شود. این منجر به مسائلی مانند اشتباهات بر اثر خستگی و عجله، سوگیری‌های نا خودآگاه و نتیجه گیری بر اساس داده‌های ناقص می‎گردد. از آنجایی که مدیریت عملکرد مبتنی بر هوش مصنوعی، داده را محور کار خود قرار می‎دهد، با احتمال بالایی سلیقه یا علاقۀ شخصی در آن دخیل نخواهد شد.

بررسی‌های مرسوم عملکردی معمولا بر اساس داده‌های محدود موجود و شاخص‌های عملکردی ذکر شده در فرم ارزیابی انجام می‌شوند، اما در سیستم‌های مدیریت عملکرد مبتنی بر هوش مصنوعی، داده‌های بسیاری از منابع متنوع بررسی می‌شوند.

هوش مصنوعی به سازمان امکان گرد آوری مداوم داده‌ها از منابع مختلفی مانند ارتباطات نوشتاری بین کارکنان، رویدادهای حرفه‌ای و شبکه‌های اجتماعی سازمانی را می‌دهد. بنابراین سیستم می‌تواند اطلاعات به هنگام در مورد نحوۀ عملکرد افراد را ارائه دهد، که به مدیران کمک می‌کند تصمیم‌های سریعی اتخاذ کرده و به کارکنان بازخورد فوری ارائه کنند.

سازوکارهای مدیریت عملکرد مبتنی بر هوش مصنوعی

با کمک ابزارهای هوش مصنوعی نه تنها می‌توانید عملکرد فعلی کارکنان را ارزیابی نمایید، بلکه روند عملکرد آنان در طول زمان از گذشته تا آینده را نیز تحلیل و پیش بینی کنید. ابزارهای هوش مصنوعی می‌توانند با تحلیل داده‌های مختلف و بررسی الگوهای به دست آمده، جزئیات عملکرد کارکنانتان مانند نقاط قوت و ضعف، روند آتی عملکرد و همینطور چالش‌های موجود احتمالی را شناسایی کنند.

سیستم‌های مبتنی بر هوش مصنوعی همچنین می‌توانند به مدیران بگویند که کارکنان چه زمانی شایستۀ تشویق و قدردانی هستند. چه زمانی به حمایت و مربی‌گری بیشتری نیاز دارند تا به آن‌ها در بهبود بخش‌های خاصی از عملکردشان کمک کنند. بدین‎ ترتیب سازمان شما می‌تواند از عملکرد کارکنان خود در آینده به‎میزان قابل توجهی اطمینان یافته و اگر نتیجۀ پیش بینی‌ها رضایت بخش نبود، با کمک هوش مصنوعی به برنامه ریزی برای جایگزینی آنان بپردازد.

هنگام تعیین اهداف برای کارکنان، جدول زمانی و فهرست فعالیت‌ها برای دستیابی به آن تعیین می‌شود. مدیریت عملکرد مبتنی بر هوش مصنوعی می‌تواند نظارت و کنترل این اهداف برای سازمان را تسهیل نماید. اگر فرد زودتر از بازه زمانی مقرر فعالیت‌های خود را به اتمام برساند، هوش مصنوعی می‌تواند پاداش هایی را توصیه کند.

اگر عملکرد در مسیر درست قرار نداشت و از مسیر خود منحرف شد، هوش مصنوعی می‌تواند فرد را آگاه کند و همچنین روش‎هایی برای ارتقای بهره وری به‎وی پیشنهاد دهد. همچنین اگر کارکنان در برخی زمینه‌ها نیاز به بهبود عملکرد داشته باشند، هوش مصنوعی می‌تواند سرفصل یا دورۀ آموزشی مشخصی را پیشنهاد دهد.

کاربردهای مدیریت عملکرد مبتنی بر هوش مصنوعی

هوش مصنوعی حتی می‌تواند کارکنان را بر اساس سطح عملکردی و میزان رضایت سازمان از کارشان در گروه‌های مجزا دسته بندی کند. بدین وسیله سازمان می‌تواند استراتژی‌های مناسبی برای بهبود عملکرد افراد با کارایی پایین و یا افزایش انگیزۀ کارکنان ناراضی تدوین نماید.

افزون براین با کمک تحلیل داده‌های مرتبط می‌توانید پیش بینی کنید که اگر او با موفقیت پروژه‌ای را تحویل دهد، آیا می‌تواند با همان سرعت، دانش و علاقه، پروژۀ بعدی را نیز موفق به انجام رساند یا خیر. حتی اینکه کدام یک از کارکنانتان با توجه به مهارت‌ها و ویژگی‌های شان برای کدام پروژه مناسب تر هستند. از این طریق قابل پیش بینی می‌باشد.

راهکارهای مبتنی بر هوش مصنوعی همچنین می‌توانند گردآوری و ارائه بازخوردهای به هنگام را تسهیل کنند. اینجاست که چت بات‌ها می‌توانند ارزش فوق العاده‌ای ایجاد نمایند. به عنوان بخشی از بررسی مداوم عملکرد، چت بات‌های هوش مصنوعی قادرند به صورت مستمر نظرسنجی‌ها و فرم‎های هوشمند را به کارکنان ارسال و نظرات، سوابق عملکردی و حتی چالش‎های کاری آنان را به‎صورت به‎هنگام گردآوری کنند.

همچنین می‌توانید بر اساس نتایج نظرسنجی‌ها و خودارزیابی‌های افراد، به آنان توصیه‌های شخصی سازی شده توسط چت‎بات‎ها ارائه دهید. قابلیت‌های هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی که در چت بات‌ها تعبیه شده همچنین به مدیرانتان کمک می‌کند تا بدون صرف ماه‌ها زمان و بررسی تمامی پیام‌های بازخورد، بینش‌های ارزشمندی در مورد عملکرد کارکنان به دست آورند.

پایان سخن

شرایط کاری این روزها مانند کار از راه دور و هیبریدی، مدیران را برای ارزیابی عملکرد افراد با چالش‎هایی مواجه کرده است. این شرایط جدید مستلزم افزایش اعتماد میان کارکنان و کارفرمایان است. اعتماد مبتنی بر این باور است که دیگران وظیفه خود را انجام می‌دهند و همانطور که از آن‌ها انتظار می‌رود، رفتار خواهند کرد.

مدیریت عملکرد با رویکرد یادگیری ماشین در مدیریت منابع انسانی اکنون یک ضرورت است. بنابراین بسیاری از مدیرانی که نمی خواهند خدشه‌ای به روتین‎ها و روال‎های مدیریتی آنان وارد شود و فقط به اصل اعتماد تکیه کنند، استفاده از فناوری برای پیگیری عملکرد کارکنان را ترجیح می‌دهند.

البته به کارگیری این رویکرد نیز نگرانی‌های خاص خود را به همراه دارد؛ اینکه افزایش نظارت بر کارکنان، باعث نقض حریم خصوصی آنان شود و ریسک کاهش اعتماد میان کارکنان و کارفرمایان را به دنبال داشته باشد. با این حال در دنیای داده محور تعجبی ندارد که از فناوری برای ردیابی فعالیت‌های کارکنان استفاده شود. از مزایای عمدۀ این روش می‌توان به گرد آوری خودکار داده‌ها و تحلیل آن اشاره کرد که به مدیران در درک نحوه عملکرد کارکنانشان و مواردی که نیاز به بهبود دارد، کمک می‌کند.

فهرست منابع

قوامی، محبوبه. (۱۴۰۳). هوش مصنوعی در سازمان. نشر پارس‌مدیر.

شامی، مهدی؛ اسدی، محسنه. (۱۴۰۲).مدیریت منابع انسانی دیجیتال. انتشارات آریاناقلم