هوش مصنوعی در صداوسیما
هوش مصنوعی در صداوسیما راهکاری برای استفاده از توانمندیهای هوشمند در تولید و ارائه برنامههای مخاطبپسند و نوآورانه است. استفاده از هوش مصنوعی شاید آخرین گزینه برای جذب مخاطب در رسانهای است که روزی ملی بود.
امروزه، رسانهها بهسرعت در حال تغییر چهره و نحوه تولید محتوا هستند و نوآوری و خلاقیت از ارکان پیشتازی در جهان رسانه است. برای رسیدن به این منظور، لازم است که به چندین عامل کلیدی توجه شود. یکی از این عوامل، بهرهبرداری از ظرفیت فناوریهای نوین است. طبق برآوردهای مشهود، هوش مصنوعی به عنوان تازهترین فناوری پرشتاب در امر تولید محتوا و برنامهسازی، نقش بسزا و انکارناپذیری دارد.
فناوری هوش مصنوعی میتواند به ایجاد افقهای جدید در کیفیت برنامهسازیها و افزایش جذابیت محتوایی کمک کند. استفاده از این ابزار در قالبهای تولید محتوا، فنی، اجرایی و تعاملی برای تولیدات رادیویی و تلویزیونی نمونهای از نوآوری است که میتواند منجر به جذب مخاطبان جوان و افزایش تعامل با آنها در رسانهملی شود. این نوشتار به تحلیل مزایا و کاربست هوش مصنوعی در صداوسیما اختصاص دارد.
مزایای هوش مصنوعی در صداوسیما
از جمله مزایای استفاده از این فناوری در بخش تولید محتوای برنامههای رادیویی و تلویزنی، تنوع محتوایی و ارتقای کیفیت برنامههاست. هوش مصنوعی در بخش فنی و اجرایی نهتنها به افزایش کیفیت محتوا کمک میکند بلکه میتواند به یک تجربه تعاملی و جذاب برای مخاطبان منجر شود.
از دیگر عوامل کلیدی در ایجاد یک رسانه نوآور، تحلیل دادهها و شناسایی الگوهای مصرف مخاطبان است. استفاده از هوش مصنوعی در نظارت بر فعالیتهای رسانهای و تحلیل دادهها، میتواند به مدیران کمک کند تا برنامه و محتوای مناسبتری ارائه دهند. این رویکرد نهتنها به بهبود کیفیت محتوا کمک میکند، بلکه میتواند زمینه افزایش رضایت مخاطبان و تعامل بیشتر با آنها را فراهم کند.
در پایان برای رسیدن به رسانهای خلاق و نوآور، آموزش و آگاهی عمومی درباره فناوریهای نوین (هوش مصنوعی) و تأثیرات آنها بر زندگی روزمره نیز ضروری است. این برنامهها با معرفی و آموزش کاربردهای هوش مصنوعی میتواند به تقویت دانش عمومی و افزایش آگاهی درباره این فناوری کارساز باشد. این آگاهی میتواند به شکلگیری یک فرهنگ نوآورانه در جامعه منجر شود و کمافیالسابق به رسانهها کمک کند تا با بهرهگیری از فناوریهای نوین، محتوای باکیفیت و متنوعتری تولید کنند.
تأکید بر استفاده از هوش مصنوعی در رسانهملی
یکی از ارکان بالادستی در ورود تکنولوژی به رسانهملی، اشراف مدیران ارشد بر اهمیت فناوریهای جدید و بالاخص هوش مصنوعی است. مدیریت ارشد باید بر لزوم استفاده از ظرفیتهای هوش مصنوعی تأکید کند. این فناوری میتواند به ایجاد افقهای جدید در تولید محتوا و افزایش کیفیت برنامهها کمک کند.
صداوسیما باید به عنوان یک پیشرو در این حوزه عمل کند و صرفا مصرفکننده فناوری نباشد. این رویکرد نشاندهنده عزم جدی سازمان صداوسیما برای بهرهبرداری از این فناوری نوین در راستای ارتقای کیفیت و تنوع برنامههاست.
ایجاد ستاد هوش مصنوعی در رسانهملی گامی مهم در راستای استفاده بهینه از این فناوری است. این اقدام در راستای سند ملی هوش مصنوعی و سند تحول دیجیتال است. این ستاد به دنبال شناسایی و پیادهسازی راهکارهای نوین در تولید محتوا و ارتقای سطح کیفی برنامهها با استفاده از هوش مصنوعی است.
چالشهای هوش مصنوعی در صداوسیما
در کنار فرصتهای بینظیری که هوش مصنوعی به رسانهها ارائه میدهد، باید چالشهای اخلاقی و اجتماعی هم بهدقت مورد توجه قرار گیرد. نگرانی درباره حریم خصوصی و کیفیت محتوا، از جمله مسائلی است که میتواند بر اعتماد مخاطبان تأثیر بگذارد.
در مورد کاربستهای هوش مصنوعی در صداوسیما و سازمانهای رسانهای باید چالشها هم لحاظ شود. هوش مصنوعی تولید محتوای نامناسب مبتنی بر تحلیل دادههای موجود است که میتواند باعث گمراهی مخاطب شود. ضعف یا فقدان روابط عاطفی انسانی بهدلیل تحلیلهای ماشینی، تحلیل سطحی بهعنوان زمینه تولید محتوا بهدلیل نداشتن درک عمیق و لایهای، ضعف تحلیل محتویات علیالخصوص در حوزههای شناختی و حتی نقد اجتماعی و عدم توجه به شرایط پویا و متغیر محیط اجتماعی در تولید محتوا از دیگر چالشهای سازمانهای رسانهای در جریان بهکارگیری کاربستهای هوش مصنوعی است.
در این راستا حکمرانی پلتفرمی در هوشمندسازی و هوش مصنوعی در صداوسیما پیشنهاد میشود. سکوهای خبر تحلیل داده، یادگیری عمیق، سکوی پردازش زبانهای طبیعی، پیشنهادگر، تبلیغات، تعامل با مخاطب و… در حکمرانی سکویی به صداوسیما کمک میکند و بدنه رسانهملی را به سمت سازمانی هوشمند میبرد. بنابراین هوشمندسازی سازمان صداوسیما دنبال کوچکسازی سازمان نیست بلکه توسعه دامنه اثرگذاری صداوسیما هدف است.
ورود هوش مصنوعی به برنامهسازی تلویزیون
همانطور که اشاره شد تا امروز رسانهملی از هوش مصنوعی در برنامهسازی بهره برده است. یکی از نمونههای بارز استفاده از هوش مصنوعی در تلویزیون ایران، معرفی مجری هوش مصنوعی «شهریار» در برنامه «اسکرین شات» شبکه آذری سحر است. این برنامه بررسی تازههای نرمافزار، بازیهای رایانهای و پویانماییهای ایرانی را در ستور کار داشت و استفاده از مجری هوش مصنوعی نشاندهنده رویکرد نوآورانه سازمان صداوسیما در جذب مخاطبان جوان و افزایش تعامل با آنهاست.
تلوبیون نیز به عنوان بستر مجازی صداوسیما در استفاده از این فناوری تعلل نکرده است. مدیران تلوبیون در نمایشگاه «رصتا» از چند محصول هوش مصنوعی رونمایی کردند که شامل دستیار هوش مصنوعی برنامه تلویزیونی «طبیب» برای پاسخ به سوالات پزشکی مخاطبان و نخستین خبرگزاری هوش مصنوعی ایران میشود. باید دانست این محصولات نهتنها به بهبود کیفیت محتوا کمک میکند، بلکه به افزایش سرعت و دقت در ارائه اطلاعات نیز منجر میشود.
سخن پایانی
شتاب تغییر چهره و نحوه تولید محتوا در رسانهها بهواسطه هوش مصنوعی انکارناپذیر است. ایران نیز به مثابه جهان از این امر متاثر است و باید از توان فناوریهای هوشمند در رسانه استفاده کند. چندی است در کشورمان این تحولات بهویژه در سازمان صداوسیما با جدیت دنبال میشود و اقداماتی نیز انجام شدهاست.
پیشبینی روندها، کمک در تولید محتوا، تجزیه و تحلیل دادههای رسانه در محیط ابر توزیع شده، شخصیسازی محتوا، یادگیری ماشینی، بازنمایی دانش و… از جمله کاربردهای هوش مصنوعی در سازمانهاست که به صداوسیما هم کمک بسیاری خواهد کرد. ابرهوش در آینده اهمیت بیشتری هم پیدا خواهد کرد.
مدیران سازمان باید بر اهمیت و ضرورت استفاده از هوش مصنوعی در صداوسیما برنامهسازی تأکید کنند. در این نوشتار کوشش شد با بررسی تعدادی از تولیدات مختلف رادیویی و تلویزیونی و پیگیری رویکرد مدیران و ریاست سازمان صداوسیما در زمینه هوش مصنوعی، به میزان تاثیرات مثبت این فناوری پیشرو بر رسانهها، برنامههای جدید و فرصتها و چالشهای مرتبط با آن پرداختهشود.
منبع: قوامی، محبوبه. (۱۴۰۳). هوش مصنوعی در سازمان. تهران: پارسمدیر.
