پرسشنامه رهبری چندعاملی (MLQ)

پرسشنامه رهبری چندعاملی (MLQ) مقیاسی استاندارد و دارای روایی و پایایی است که برای سنجش مبادله رهبر-پیرو در سازمان‌های بزرگ استفاده می‌شود. این مقیاس استاندارد در پژوهش‌های مختلف میدانی و آکادمیک استفاده گردیده است.

اصطلاح پرسشنامه رهبری چندعاملی برگردان فارسی Multifactor Leadership Questionnaire است که به اختصار MLQ نامیده می‌شود. این مدل در سال ۱۹۸۵ توسط باس برای مفهوم رهبری تبدیلی و تبادلی معرفی گردید. مقیاس اولیه شامل هفت عامل بود:

• فرهمندی
• مدیریت الهامی
• تحریک عقلانی
• ملاحظه فردی
• پاداش اقتضایی
• مدیریت انتظار
• مدیریت بی‌بندوباری

باس (۱۹۹۰) با توجه به اینکه دو عامل فرهمندی و مدیریت الهامی هر دو دارای عاقبت واحدی هستند، مدل اصلی خود را به شش عامل تقلیل داد. به دنبال مدل به شش عاملی، باس ( ۱۹۸۵، ۱۹۹۰) برای رهبری تبدیلی و تبادلی، تحلیل ها، نقدها و مطالعات انتقادی متعددی که منجر به ارائه پیشنهادهایی برای تعریف و تعدیل اجزاء مدل بود، صورت گرفت.

این پرسشنامه شامل ۴۵ جمله توصیفی است. شما باید قضاوت کنید که هر جمله با چه فراوانی در مورد سرپرست محل کارتان صدق می‌کند.

روایی و پایایی پرسشنامه چند عاملی رهبری (MLQ) بر اساس مطالعات متعددی از سوی سازندگان آن و همچنین پژوهشگران دیگر به اثبات رسیده است. از جمله باس و آوولیو (۱۹۹۷)، پایایی MLQ را بر اساس نتایج ۱۴ مطالعه مستقل که تشکیل یک نمونه کلی از ۳۵۷۰ پاسخگو را داده بودند، بین ۸۱/۰ تا ۹۴/۰ در مشاغل تجاری، صنعتی، نظامی و پزشکی گزارش کرده اند.

درباره پرسشنامه رهبری چندعاملی

پرسشنامه رهبری چندعاملی یکی از پرکاربردترین ابزارها برای ارزیابی تئوری رهبری تبدیلی است. همچنین به‌عنوان معتبرترین معیار برای سنجش رهبری تبدیلی و تعاملی شناخته می‌شود. با این وجود بدلیل چارچوب مفهومی که دارد از سوی برخی از پژوهشگران مورد نقد قرار گرفته است. مهم‌ترین نگرانی راجع به MLQ اعتبار و روایی آن است. بعنوان مثال کلووی و همکاران (۲۰۰۰) نشان دادند که همبستگی قوی بین زیرمولفه‌های رهبری تبدیلی وجود دارد.

یامارینو و همکاران (۱۹۹۴) نیز بیان کردند که همبستگی بالایی بین چهار عامل تبدیلی وجود دارد. با وجود تمامی این محدودیت‌ها MLQ کماکان روش قابل اعتمادی برای بررسی فاکتورهای رهبری است. بعنوان مثال مونجان و همکاران (۲۰۰۸) با در نظر گرفتن تمامی انتقادات فوق الذکر، در یک آزمایش تجربی نشان دادند که MLQ روشی قابل اعتماد برای ارزیابی کامل تمامی سازه‌های عامل مدیریتی است و پژوهشگران می‌توانند با اطمینان از صحت پرسشنامه رهبری چندعاملی، جهت بررسی ابعاد مختلف تئوری مدیریت چندعاملی از آن استفاده کنند.

فصل دو و ادبیات پژوهش رهبری سازمانی

فصل دو شامل مبانی نظری و ادبیات پژوهش رهبری سازمانی به صورت فایل ورد همراه با فهرست منابع فارسی و لاتین