تحول دیجیتال در صنعت فولاد

تحول دیجیتال در صنعت فولاد دربرگیرنده فناوری‌های جدید و هوشمند برای افزایش اتوماسیون، راندمان، یکپارچگی و چابکی در این صنایع است. در واقع باید گفت تحول دیجیتال همه صنایع از جمله صنایع فولاد را تحت‌تاثیر خود قرار داده‌است.

صنعت فولاد یکی از صنایع مهم کشور است و به‌عنوان یک صنعت مادر، نقش بزرگی در رشد، توسعه، اشتغالزایی و درآمد پایدار کشور ایفا می‌کند. در این میان، فناوری‌‌‌های تحول دیجیتال با ابزارهای متنوع، از جمله تحلیل داده‌‌‌ها می‌‌‌تواند به کمک این بخش بیاید. تجربه‌‌‌های جهانی به ما می‌‌‌گوید که شرکت‌های فعال در حوزه IT می‌‌‌توانند به‌عنوان بازوی کمکی شرکت‌های فولادی نقش پررنگی در تحقق این شاخص‌‌‌ها و بهبود صنعت فولاد کشور داشته باشند.

اکنون تولیدکنندگان فولاد و فلزات با یک فرصت بزرگ برای تغییر مدل عملیاتی خود به‌کمک پیاده‌سازی فناوری دیجیتال روبرو هستند. توانمندی‌های دیجیتال آنها را قادر می‌سازد تا کارایی عملیاتی، خدمات مشتری، سطح موجودی و حاشیه سود را بهبود بخشند. فناوری‌های جدید منجر به شیوه‌های انقلابی می‌شوند که به شرکت‌های فولادی نسبت به رقبای خود برتری می‌بخشد. در این نوشتار کوشش بر آن است تا تحول دیجیتال در صنعت فولاد مفهوم‌سازی و تعریف شود.

شیوه تحول دیجیتال در صنعت فولاد

تحول دیجیتال پیش از آنکه مفهوم دیجیتال خود را ارائه دهد، به مدیریت تغییر در سازمان می‌‌‌پردازد که در نهایت سبب بهبود چابکی فرآیندها، تسهیل دسترسی سازمان‌ها به ذی‌نفعان خود و کاهش هزینه‌‌‌های سازمان می‌شود. بنابراین مفهوم تحول دیجیتال صرفا یک مفهوم IT و فناورانه نیست.

به‌دیگر سخن، سازمان‌ها از طریق ابزارهایی که در دنیای امروز به‌طور عمده متکی بر حوزه دیجیتال یا همان IT هستند، کسب‌وکار خود را به امکاناتی تجهیز می‌کنند تا از طریق آن دسترسی سریع‌‌‌تر و آسان‌‌‌تری به مشتریان خود داشته باشند و سرعت دریافت تقاضای بازار و پاسخگویی خود را افزایش دهند.

تصویری که معمولا با بیان عبارت «تحول دیجیتال» در اذهان شکل می‌گیرد، تحت‌تاثیر قراردادن همه‌چیز در زمان کوتاه است که به‌طور معمول احساس ریسک در آن بالاست. اما باید به این نکته اشاره کنم که پروژه‌‌‌های تحول دیجیتال مانند دیگر پروژه‌‌‌های IT در سازمان‌ها، فرآیندی گام به گام و فازبندی‌‌‌شده را طی می‌کنند. این فرآیندها می‌‌‌توانند با توجه به آمادگی سازمان‌ها تعریف و تبیین شوند، سپس بر مبنای نقشه راه معین به پیاده‌سازی آنها پرداخت. سیستماتیک کردن حتی یک ‌فرآیند خرید در سازمان می‌‌‌تواند گامی در جهت تحول دیجیتال در سازمان محسوب شود.

ابعاد تحول دیجیتال در صنعت فولاد

پرسش کلیدی آن است که چطور تحول دیجیتال می‌‌‌تواند به توسعه کسب‌وکارها کمک کند؟ به‌طور کلی پروژه‌‌‌های تحول دیجیتال در سازمان‌ها از چهار جنبه می‌‌‌توانند بر بهبود کسب‌وکارها اثر داشته باشند. این چهار مورد عبارتند از:

۱- دیجیتال‌‌‌سازی فرآیندها از طریق به‌‌‌کارگیری نرم‌‌‌افزارهای متناسب با هر کسب‌وکار

۲- تحلیل داده‌‌‌ها و استفاده از نتایج آن در تصمیم‌گیری‌‌‌های مدیران

۳- اتوماسیون و مکانیزاسیون فرآیندها و خودکارسازی آن از طریق ابزارهای سخت‌‌‌افزاری مناسب همچون حسگرهای دیجیتال

۴- امکان توسعه کسب‌وکارها از طریق ایجاد اکوسیستم‌های بزرگ‌تر در کسب‌وکارها

تحول دیجیتال در صنعت فولاد بسیار نقش‌آفرین است. چنانچه نگاهی به چهارجنبه یادشده داشته باشیم، می‌‌‌توانیم به‌راحتی به این سوال پاسخ دهیم. ایجاد بسترهای نرم‌‌‌افزاری کاملا متناسب با فرآیندهای کسب‌وکار صنعت فولاد که زنجیره ارزش خود را به شکل پیوسته می‌‌‌داند، در کنار سرعت و چابکی در تصمیم‌گیری برای مدیران، بسیار بااهمیت است.

هرچه سیستم‌های نرم‌‌‌افزاری به‌‌‌کار گرفته‌شده در این صنعت از یکپارچگی بیشتری برخوردار باشند، به همان میزان می‌‌‌توانند در افزایش سودآوری سازمان نتایج بهتری کسب کنند. یکی دیگر از موضوعات مهم، تحلیل داده‌‌‌های این صنعت و چگونگی استفاده مناسب از آنهاست. تحلیل داده‌‌‌هایی با حجم بالا که بعضا نیاز است با داده‌‌‌های بیرونی سازمان در هم آمیخته شود تا تحلیل‌‌‌های پیشرفته‌‌‌ای را در اختیار سازمان‌ها قرار دهد، هم موجب یادگیری بیشتر در سازمان می‌شود و هم بر سرعت تصمیم‌گیری تاثیر می‌‌‌گذارد.

اهمیت دیجتالی شدن صنایع فولادی

بسیاری از تصمیم‌گیری‌‌‌های مدیران این صنعت می‌‌‌تواند براساس تحلیل‌‌‌هایی باشد که مبتنی بر اطلاعات بیرونی همچون روند تقاضا در صنعت، نرخ ارز و قیمت‌های جهانی فولاد باشد. همچنین یکی از نمودهای بسیار عینی در صنعت فولاد، استفاده از ابزارها و حسگرهایی است که کنترل بیشتر و دقیق‌‌‌تری را در خطوط تولید یا فرآیندهای انبارش و تحویل کالا در اختیار ما قرار می‌دهد.

اکنون واژگانی همچون سمپوزیوم را در این صنعت بیش از سایر صنایع می‌‌‌شنویم. در واقع این واژه به ما این نکته را متذکر می‌شود که صنعت فولاد از آن دسته صنایعی است که از استخراج تا فرآوری و تولید محصولات پایین‌دستی در گرو هماهنگی بیشتر با تامین‌‌‌کنندگان و تولیدکنندگان رده‌‌‌های مختلف است. ایجاد بسترهای اشتراکی مبتنی بر IT و تحول دیجیتال یکی از مسیرهای تحولی آینده در جهت توسعه و نوآوری در این صنعت خواهد بود که از هم‌‌‌افزایی بازیگران در این صنعت بیش از پیش استفاده خواهد کرد.

کاربرد تحول دیجیتال در صنعت فولاد

در حال حاضر استفاده از فناوری رباتیک، نحول بسیاری را در صنعت فولاد ایجاد کرده‌است. طبق آمار بکارگیری ربات‌ها در این صنعت در جهان سالانه ۵۵ درصد رشد دارد. از ربات‌ها به عنوان جایگزینی برای کارهای دستی محوله به انسان‌ها و فعالیت‌های پر خطر استفاده می‌شود.

هوش مصنوعی نیز مانند سایر صنایع، در بخش فولاد تاثیرگذاری خود را دارد. انجام تجزیه و تحلیل‌های لازم در فرایندهای پیچیده در جهت بهبود عملکرد واحد صنعتی، پیش‌بینی مشکلات مربوط به کیفیت یا سلامت تجهیزات قبل از وقوع اتفاقی ناخواسته و کمک به افزایش سطح کیفی مواد. اینها موضوعاتی هستند که با استفاده از این فناوری سود مالی قابل توجه و بهبود بازگشت سرمایه را در صنعت فولاد به‌دنبال دارد.

در حال حاضر استفاده از جرثقیل‌های خودکار واگن‌های حمل مواد، فعالیت‌ها در صنعت فولاد را در سطوح بالاتر ایمنی محیط کار و ایمنی صنعتی به انجام می‌رسانند. مواردی که پیش از این به میزان زیادی وابسته به منابع انسانی بود. از مدیریت انبارها تا استفاده از جرثقیل‌های پیشرفته خودکار باعث شد که نیاز به اپراتورهای انسانی حذف شوند. این موضوع به مدیریت واحد صنعتی کمک می‌کند تا منابع انسانی خود را به دیگر بخش‌های مورد نیاز اختصاص دهند. بخش‌هایی که به مدیریت کارخانه اجازه می‌دهد تا از مهارت و تجربیات پرسنل خود در تکمیل موقعیت‌های کاری که پیش از این با مشکل مواجه بود، بهتر استفاده کند.

پایان سخن

امروز کشورهای پیشگام با داشتن راهکار جامع نرم‌‌‌افزاری اصلی‌‌‌ترین نیاز صنعت فولاد را که یکپارچگی اطلاعات است پوشش می‌دهد. با به‌‌‌کارگیری فناوری‌‌‌های مختلف از جمله تحلیل داده باید مشاور خوبی برای بازیگران صنعت فولاد باشد. این مفهوم متضمن یک سیستم پیشنهادگر مدیریت است.

جهت تحول دیجیتال در صنعت فولاد از باید شرکت‌های تخصصی استفاده کرد که وظیفه اتصال سخت‌‌‌افزار به نرم‌‌‌افزارها را به عهده دارند. در نهایت بستری را در آینده فراهم می‌‌‌شود که موجب توسعه نوآوری و کسب‌وکار شرکت‌ها می‌شود. لازم به ذکر است که در حال حاضر تجربه کارکردی در این زمینه اندک است و باید گام‌های اجرایی با دقت و وسواس بیشتری برداشته‌شود.

منبع: پریسا کرمی‌نیا؛ دکتری مدیریت از دانشگاه تربیت‌مدرس