اکوسیستم دیجیتال کسبوکار
اکوسیستم دیجیتال (Digital ecosystem) شبکه پیچیدهای از افراد، مشاغل و سیستمهایی است که از فناوری برای تعامل با یکدیگر استفاده میکنند. این مفهوم بازتعریف اکوسیستم کسبوکار مبتنی بر تحول دیجیتال در انقلاب صنعتی چهارم است.
چنین اکوسیستمهای دیجیتالی به طور قابل توجهی با اکوسیستمهای تجاری سنتی متفاوت هستند. این به این دلیل است که آنها از لایههای فیزیکی (دستگاهها)، لایههای اطلاعاتی (دادهها) و لایههای کاربردی (برنامهها) بهره میبرند.
این شامل استفاده از فناوری برای جمع آوری دادهها از مشتریان شما میشود. اما همچنین به معنای استفاده از آن به عنوان راهی برای ایجاد محصولات جدید، ارائه خدمات و ایجاد تجربیات جدید مشتری است. در این نوشتار کوشش بر آن است تا اکوسیستم دیجیتال در فضای کسبوکار مفهومسازی و تعریف شود.
آشنایی با اکوسیستم دیجیتال
اکوسیستمهای دیجیتال چیز جدیدی نیستند. این ایده که سیستمهای فناوری اطلاعات میتوانند برای ارائه ارزش بیشتر یکپارچه شوند، به قدمت خود محاسبات است. تاریخچه اکوسیستمهای دیجیتال داستانی از چگونگی تکامل آنها است. همچنین داستان پیچیدهتر شدن آنها در عین ادغام با سایر فناوریهای جدید است. هوش مصنوعی یا پلتفرمهای تجزیه و تحلیل دادههای بزرگ دو فناوری جدید هستند که اکوسیستمهای دیجیتال را بهتر میکنند.
تفاوت اصلی در اینجا این است که اکوسیستمهای دیجیتالی فراتر از اتصال چند دستگاه یا برنامه هستند. آنها به شرکتها اجازه میدهند تا از هر سه لایه به طور همزمان استفاده کنند تا تعاملات مشتریان آنها با یکدیگر به طور یکپارچه در طول زمان انجام شود.
تفکر استراتژیک سنتی معمولاً بر فرمان و کنترل متکی است، با معیارهای مشخص و لایههای تصمیمگیری که میتواند از نوآوری و تغییر جلوگیری کند. در دنیای بیش از حد متصل امروزی، که در آن اکوسیستمهای دیجیتال در بسیاری از استراتژیها نقش محوری دارند، شرکتها باید کنترل خود را تسلیم کنند تا بتوانند با سایر ذینفعان در یک شبکه غیرمتمرکز شریک شوند. این رویکرد به نوآوری پاداش میدهد، انعطافپذیری را ارتقا میدهد و کسب و کارها را تشویق میکند تا به سرعت به تغییرات واکنش نشان دهند.
کاربردهای اکوسیستم دیجیتال
اکوسیستمهای دیجیتال میتوانند توسط هر کسی و همه استفاده شوند. این روزها بیشتر شرکتها نیاز به استفاده از اکوسیستمهای دیجیتالی دارند تا بتوانند به طور عادی کار کنند. طیف گستردهای از نمونههای واقعی از اکوسیستمهای دیجیتال موفق وجود دارد که معمولاً میتوانند تحت یکی از موارد زیر طبقهبندی شوند:
شرکت هایی که از اکوسیستمهای دیجیتال استفاده میکنند اغلب برای حمایت از رشد تجاری و ایجاد تجربیات مشتری جذاب تر، بسیاری از سازمانها در سراسر جهان اکوسیستمهای دیجیتال را در پشته فناوری خود مستقر میکنند. مثالهای واضح به متا (فیسبوک سابق) و زیرساختهای پلتفرم آنها از جمله فیسبوک، اینستاگرام و واتساپ یا خدمات وب آمازون و آمازون اشاره میکنند.
برای ایجاد یک اکوسیستم دیجیتال، ابتدا باید بتوانید نیازهای مشتریان خود را شناسایی کنید. این معمولاً در پاسخ به یک مشکل موجود یا با استفاده از دادهها برای شناسایی روندها انجام میشود.
هنگامی که ایدهای در مورد اینکه شرکت شما به چه نوع ابزارهایی نیاز دارد دارید، نوبت به توسعه میرسد. از بسیاری جهات، یک اکوسیستم دیجیتال شبیه به یک اکوسیستم تجاری است . این به این دلیل است که به صاحبان مشاغل اجازه میدهد تا درآمد خود را از طریق افزایش کارایی افزایش دهند.
اکوسیستم دیجیتال در سازمانهای دولتی
سازمانهای دولتی همچنین شروع به استفاده از اکوسیستمهای دیجیتال به عنوان بخشی از تلاشهای خود برای شفافیت و پاسخگویی کردهاند. به عنوان مثال، اتحادیه اروپا یک پلتفرم منبع باز به نام MyData ایجاد کرده است.
این به شهروندان امکان دسترسی به دادههای خود را میدهد تا بتوانند نحوه استفاده یا فروش آن را ببینند. این امر برای اطمینان از اینکه هیچ کس قوانین حفظ حریم خصوصی خود را مانند GDPR نقض نمی کند بسیار مهم است.
اکنون مردم میتوانند به راحتی به اطلاعات ارائه دهندگان مختلف دسترسی داشته باشند. آنها میتوانند با استفاده از دستگاههای تلفن همراه خدمات خاصی را در نزدیکی خود ارائه دهند – حتی اگر در خانه به اینترنت دسترسی نداشته باشند.
جنبههای فنی اکوسیستمهای دیجیتال
اکوسیستم دیجیتال مجموعهای از فناوریها است که با هم کار میکنند تا اطلاعاتی را در اختیار شما قرار دهند. این مانند شبکهای از دستگاههای دیجیتال است که با هم کار میکنند تا اطلاعاتی را در اختیار شما قرار دهند.
اصطلاح “اکوسیستم دیجیتال” برای توصیف ترکیبی از فناوریها استفاده میشود. آنها با هم کار میکنند تا اطلاعاتی را در اختیار شما قرار دهند. یک پایگاه داده متمرکز پایه و اساس اکوسیستم دیجیتال شرکت شما را فراهم میکند.
بخش مرکزی ساخت یک اکوسیستم دیجیتال یک پایگاه داده متمرکز است. یک پایگاه داده متمرکز یک مخزن واحد برای تمام اطلاعات مورد نیاز اکوسیستم دیجیتال شما است. مدیریت پایگاههای داده متمرکز به طور کلی آسان تر است. آنها همچنین از موارد توزیع شده ایمن تر هستند.
این به این دلیل است که هیچ کاربری روی دادههای خود کنترل ندارد. یک پایگاه داده مبتنی بر ابر مانند Google Cloud یا خدمات وب آمازون (AWS) میتواند به عنوان نقطه مرکزی ورود به اکوسیستم دیجیتال شرکت شما استفاده شود.
پلتفرم دیجیتال
پلتفرم دیجیتال نرمافزار و فناوری مورد استفاده برای یکسانسازی و سادهسازی عملیات تجاری و سیستمهای فناوری اطلاعات است. پلتفرمهای دیجیتال با سایر نرم افزارها و سیستمها ادغام میشوند تا به ایجاد یک اکوسیستم متصل به هم کمک کنند. اکوسیستمهای دیجیتال میتوانند پروژههای پیچیدهای باشند. مهم است که قبل از شروع ساخت آنها، نحوه عملکرد آنها را درک کنید تا بتوانید بعداً مدت زمان صرف شده برای رفع مشکلات را به حداقل برسانید.
پلت فرم یک هاب مرکزی است که با سایر نرم افزارها و سیستمها ادغام میشود تا به ایجاد یک اکوسیستم به هم پیوسته کمک کند. پلتفرمها پایه و اساس اکوسیستم دیجیتال شما را فراهم میکنند و چسبی هستند که تمام قسمتهای مختلف را به هم متصل میکند.
رایج ترین نمونههای پلتفرمها عبارتند از:
برنامهریزی منابع سازمانی (ERP): یک سیستم یکپارچه که توسط سازمانهای بزرگ برای مدیریت مشاغل خود از حسابداری گرفته تا مدیریت موجودی تا فروش و توزیع استفاده میشود.
مدیریت ارتباط با مشتری (CRM): نرم افزاری که به شما کمک میکند مشتریان، سرنخها، مشتریان بالقوه و فرصتهای فروش را در یک مکان پیگیری کنید.
سیستم مدیریت محتوا (CMS): وب سایتها یا وبلاگ هایی که در آنها محتوا میتواند توسط کاربران اضافه شود.
بلاکچین
همچنین ممکن است درباره فناوری بلاکچین به عنوان یک نوع پلتفرم شنیده باشید، اگرچه دقیقاً در این تعریف نمی گنجد زیرا مانند یک پلت فرم معمولی متمرکز نیست. جاسازی فناوری به اکوسیستم شما ارزش میافزاید. یکی از اصول اصلی ساخت یک اکوسیستم دیجیتال، تعبیه فناوری در اقلام روزمره است که به آنها اجازه میدهد اطلاعات را برای افزودن ارزش به اکوسیستم شما انتقال دهند.
به عنوان مثال، تگهای RFID نوعی از تگهای بی سیم غیرفعال هستند که با استفاده از یک خواننده RFID میتوانند از فاصله دور خوانده شوند. این معمولاً برای ردیابی موجودی یا اقلام موجود در قفسههای فروشگاه استفاده میشود و به طور فزایندهای در بین مصرفکنندگان محبوب شده است.
مصرفکنندهای که یک تراشه RFID در گوشی خود تعبیه کرده است، میتواند از کنار کالایی با برچسب RFID (مانند آبجو مورد علاقهاش) عبور کند. آنها یک اعلان در تلفن خود دریافت میکنند که به آنها میگوید چند بطری در فروشگاههای اطراف موجود است.
به این ترتیب، مصرف کنندگان مجبور نیستند قبل از خرید از وب سایتهای مختلف بازدید کنند. در عوض، آنها میتوانند به راحتی بفهمند که دقیقاً در مقابل آنها چه چیزی در دسترس است!
نمونههای دیگر شامل دستگاههای کوچک مانند ساعتهای هوشمند و نوارهای تناسب اندام است. این دستگاهها اطلاعات مربوط به سطوح فعالیت شما را در طول روز جمعآوری میکنند. آنها میتوانند بر اساس میزان فعال بودن شما در طول روز اعلان ارسال کنند.
بکارگیری اکوسیستم دیجیتال در کسبوکار
ممکن است به این فکر کنید که “شرکت من چگونه میتواند از اکوسیستمهای دیجیتال استفاده کند؟” تو تنها نیستی مفهوم اکوسیستم دیجیتال هنوز جدید است. بسیاری از شرکتها مطمئن نیستند که چگونه میتواند برای آنها سودمند باشد. آنها همچنین مطمئن نیستند که اگر بخواهند یکی را اجرا کنند چه شکلی خواهد بود. اکوسیستمهای دیجیتال به طور فزایندهای در برنامههای MBA تدریس میشوند .
اکوسیستم خود را با توسعه ابزارهای نرم افزاری بسازید که به کاربران اجازه میدهد از طریق تلفن یا رایانه خود با یکدیگر تعامل داشته باشند. به عنوان مثال، اگر تیم شما در بخش بازاریابی در یک نمایندگی خودرو کار میکند. سپس ممکن است برنامهای ایجاد کنید که به مشتریان اجازه میدهد از وسایل نقلیهای که علاقه مند به خرید هستند عکس بگیرند.
آنها میتوانند آن تصاویر را مستقیماً برای بازبینی برای نمایندگان فروش ارسال کنند. این کار را برای مشتریان و کارمندان به طور یکسان آسان میکند. چرا؟ زیرا نیازی به ارسال ایمیل رفت و برگشتی نیست. فقط یک تعامل سریع بین دو نفر وجود دارد که به چیزی از یکدیگر نیاز دارند.
ابزارهای تجزیهوتحلیل دادهها
ابزارهای تجزیهوتحلیل دادهها به شما کمک میکنند تا دادههایی که در اکوسیستم شما جریان دارد را سازماندهی و تفسیر کنید. از ابزارهای تجزیهوتحلیل دادهها برای گردآوری دادهها از منابع مختلف و سپس درک آن استفاده میشوند. میتوان از آنها برای ایجاد گزارشها و تجسمها استفاده کرد، یا میتوان از آنها برای اجرای تجزیه و تحلیل بر روی دادهها استفاده کرد.
هنگامی که به تمام دادههای سازمان خود در یک اکوسیستم دیجیتال دسترسی دارید، به ابزارهایی نیاز دارید که میتوانند به شما در تفسیر همه این اطلاعات کمک کنند. ابزار تجزیه و تحلیل دادهها به شما کمک میکند تا حجم وسیعی از دادهها را سازماندهی کنید. به خصوص که از طریق اکوسیستم شما به تکههای کوچکی که هضم آن برای انسان آسان است جریان مییابد.
با در دست داشتن این ابزارها، هر کسی در تیم شما میتواند به معیارهای خود نگاه کند. آنها میتوانند ایده روشنی در مورد اینکه اوضاع در منطقه آنها (یا در کل شرکت) چگونه پیش میرود به دست آورند. ابزارهای تجزیه و تحلیل دادهها همچنین به تحلیلگران و مدیران این فرصت را میدهد تا روندهای عملیات تجاری خود را تشخیص دهند.
در نظر بگیرید که چه چیزی خوب کار میکند. چه چیزی خیلی خوب کار نمی کند؟ چه چیزی نیاز به بهبود دارد؟ این نوع سوالات را میتوان با تجزیه و تحلیل وقایع تاریخی در طول زمان با استفاده از نمودارها، نمودارها و سایر تجسمها پاسخ داد.
آینده اکوسیستم دیجیتال
همانطور که فناوری حتی بیشتر در زندگی ما یکپارچه میشود، اکوسیستمهای دیجیتال بیشتر و بیشتر با دنیای فیزیکی یکپارچه میشوند. در نتیجه، نیاز فزایندهای به جمع آوری دادهها از دستگاهها وجود خواهد داشت. شما باید آن را تجزیه و تحلیل کنید تا نحوه عملکرد مردم با اکوسیستم دیجیتال خود را بهبود بخشد.
همچنین، از آنجایی که فناوریهای بیشتری به اینترنت متصل میشوند، میتوانند سایر بخشهای اکوسیستم را تحت تأثیر قرار دهند. برای مثال، چراغهای هوشمند میتوانند بهطور خودکار هنگامی که شخصی از محل کار به خانه میرسد روشن شوند یا وقتی کسی در اطراف نیست خاموش شود.
امروزه اکوسیستمهای دیجیتال توسط بسیاری از کسب و کارها استفاده میشود. آنها با پیشرفت فناوری به رشد خود ادامه خواهند داد. به عنوان یک نتیجه از این رشد پذیرش در بین مشاغل و افراد به طور یکسان، اگر قبلاً این کار را نکرده اید، باید پیاده سازی یک اکوسیستم دیجیتال را در شرکت خود در نظر بگیرید.
سخن پایانی
برای ایجاد یک اکوسیستم دیجیتال واقعاً متصل، مهم است که فناوریهای مناسب را انتخاب کنید. یکی از هیجانانگیزترین گرایشها در فناوری، اینترنت اشیا (IoT) است. اینترنت اشیا به عنوان «اینترنت همه چیز» نیز شناخته میشود . این به اتصال دستگاهها و لوازم خانگی یا تجاری شما با یکدیگر و با پایگاههای داده متمرکز از طریق نرم افزار اشاره دارد.
ین بدان معنی است که شما نیازی به نگرانی در مورد همگام شدن با همه این فناوریهای جدید ندارید. آنها به طور خودکار خود را به روز نگه میدارند. توسعه مهم دیگر نرم افزار به عنوان سرویس (SaaS) است. این به توسعه دهندگان اجازه میدهد تا برنامههای خود را بدون نیاز به یک تیم کامل برای آنها ایجاد کنند.
در عوض، آنها را به صورت آنلاین برای هر کسی که آنها را میخواهد میزبانی کنید. این امر، توسعه راه حلهای سفارشی خود را بدون نیاز به استخدام توسعه دهندگان تمام وقت در کارکنان، برای کسب و کارهایی که منابع محدودی در اختیار دارند، آسان تر از همیشه میکند!
نگارنده: پشتیبانی پارسمدیر | مدیریت دیجیتال | ۱۴ مهر ۰۳