حسابداری مدیریت

حسابداری مدیریت فرایندی است که به تعریف، اندازه‌گیری و پردازش، تجزیه‌وتحلیل، طبقه‌بندی و تفسیر اطلاعات مورد استفاده مدیریت پرداخته می‌شود. از این اطلاعات در جهت برنامه‌ریزی و مدیریت یک کسب‌و‌کار استفاده می‌شود.

این حوزه از حسابداری ارائه اطلاعات و تجزیه و تحلیل فعالیت‌های مختلف است که در اختیار مدیران شرکت قرار داده می‌شود تا در تصمیم‌گیری دقت و سهولت بیشتری داشته باشند. حسابداری مدیریت را می‌توان از مهمترین خدمات حسابداری هم در نظر گرفت.

بدون تردید حسابداری مدیریت، حسابداری مالیاتی و حسابداری مالی سه شاخه اصلی حسابداری هستند. این سه نوع از انواع مختلف حسابداری بیش از بقیه مورد استفاده قرار می‌گیرند. حسابداری مدیریت را می‌توان تاثیرگذار ترین نوع حسابداری بر کسب‌وکارهای کوچک و متوسط و سازمان‌های دولتی و بزرگ فرض کرد. در حال حاضر این بخش از حسابداری روز به روز بیش از پیش توسعه می‌یابد. در بسیاری از واحدهای اقتصادی متوسط و بزرگ مورد استفاده قرار می‌گیرد.

تعریف حسابداری مدیریت

حسابداری مدیریت Management accounting بر استفاده از اطلاعات حسابداری برای مدیران در سازمان‌ها، جهت فراهم کردن آن‌ها برای تصمیم‌سازی کسب‌وکار آگاهانه تأکید دارد. این حوزه اجازه می‌دهد تا کارکردهای کنترل و مدیریت بهتر صورت گیرد.

حسابداری مدیریت فرایند تعریف، اندازه‌گیری، تجمیع، تجزیه و تحلیل، مهیاسازی، تفسیر و تبادل اطلاعات مورد استفاده جهت برنامه‌ریزی، ارزیابی و کنترل یک واحد تجاری و جهت اطمینان از استفاده مناسب و پاسخگویی به منابع شان می‌باشد. همچنین تهیه گزارش‌های مالی را نیز برای گروه‌های غیرمدیریتی مانند ذی‌نفعان، بستانکاران، سازمان‌های قانون‌گذار و مراجع مالیاتی را شامل می‌شود. انجمن حسابداران خبره مدیریت

مؤسسه حسابداران رسمی آمریکا (ای آی سی پی ای) بیان داشته‌است که حسابداری مدیریت در عمل به گسترش در سه حوزه زیر می‌انجامد:

  • مدیریت استراتژیک: ارتقای نقش حسابدار مدیریت به عنوان یک شریک راهبردی در سازمان.
  • مدیریت عملکرد: توسعه عملکرد تصمیم‌گیری کسب‌وکار و مدیریت عملکرد سازمان.
  • مدیریت ریسک: مشارکت در چارچوب‌ها و شیوه‌ها برای شناسایی، اندازه‌گیری، مدیریت و گزارشگری ریسک‌ها.

براساس مؤسسه حسابداری خبره مدیریت یک حسابدار مدیریت دانش و مهارت حرفه‌ای خود را در تهیه و ارائه اطلاعات مالی و سایر تصمیمها به روشی بکار می‌گیرد که برای مدیریت در تدوین سیاست‌ها و در برنامه‌ریزی و کنترل عملیات مورد تعهدش یاری‌رسان باشد.

رشته حسابداری مدیریت

رشته حسابداری مدیریت، یکی از شاخه‌های رشته حسابداری است. در این رشته به گردآوری، طبقه‌بندی و ثبت اطلاعات مالی شرکت‌ها پرداخته می‌شود. این سبب می‌شود مدیریت سازمان بتواند برای افزایش سود و جلوگیری از مشکلات و تصمیم‌گیری سازمانی بهتر عمل کند.

این رشته از این جهت بسیار پرطرفدار است که متخصصان آن را در مسیر تبدیل شدن به مدیران مالی قدرتمند قرار می‌دهد. نکته مهم دیگر این است که به دلیل اهمیت و استراتژیک بودن این رشته از بخش‌های مختلف حسابداری، حسابداران مدیریت معمولاً حقوق و دستمزد بیشتری دریافت می‌کنند.

دانشجویان با تحصیل در این رشته و کسب مهارت و تخصص در این زمینه تقریبا به توانایی‌های مدیریتی بسیاری دست پیدا می‌کنند. افراد تحصلیکرده این حوزه در زمینه‌های مختلف مدیریت مالی به دانش خوبی دست پیدا می‌کنند. این افراد می‌توانند دانش حسابداری خود را با توانایی‌های مدیریتی کسب شده ترکیب کند و در کسب‌و‌کارها نقش مهمی ایفا کند. قطعا این مزایا در میزان دریافتی و حقوق یک متخصص تاثیرخواهد داشت.

کاربرد حسابداری مدیریت

حسابداری مدیریت کاربرد‌های فراوانی را  دارد. در حال حاضر این شاخه از حسابداری روز به روز بیش از پیش توسعه می‌یابد و در بسیاری از واحدهای اقتصادی متوسط و بزرگ مورد استفاده قرار می‌گیرد. برخی از مهمترین کاربردهای آن عبارتند از:

  • مدیریت استراتژیک بحران‌های احتمالی
  • شناسایی مشکلات مرتبط با کسب‌وکار
  • برنامه‌ریزی درست
  • کمک به مدیران در تصمیم‌گیری درست
  • پیشبینی و سودآوری

تهیه گزارشات خرید و فروش، تهیه گزارش و اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده در مهلت‌های قانونی تعیین شده از دیگر وظایف این حوزه است. پیگیری جهت تحویل و دریافت خدمات اظهارنامه مالیاتی، گردآوری گزارشات مالی مورد نیاز به مسئولان مربوطه نیز از کارکردهای دیگر آن است.، ارائه گزارش‌های تفکیکی آماری و نمودارهای مقایسه‌ای مورد نیاز هـر پروژه به طور مکرر و … از قبیل وظایف حسابداری مدیریت هستند.

آینده شغلی این رشته در ایران دارای چشم‌انداز موفقی است. یک حسابدار مدیریت اگر بتواند مهارت اهی خود را تقویت کند می‌تواند دراین حوزه کاری حرفی برای گفتن داشته باشد. برخی از زمینه‌های کاری حسابداری مدیریت را مشاهده کنید.

  • مدیریت راهبردی
  • کمک به برنامه‌ریزی
  • مدیریت عملکرد
  • برنامه‌ریزی ریسک
  • تصمیم‌گیری درست
  • شناسایی مشکلات و ارائه راهکار
  • سودآوری و پیش‌بینی

خلاصه و نتیجه‌گیری

حسابداری مدیریت از داده‌های مالی استفاده می‌کند تا با برنامه‌‌ریزی مناسب برای یک سازمان آینده بهتری را برای آن شرکت رقم بزند. گزارشاتی که از این حوزه ارائه می‌شود، در تصمیمات آتی یک شرکت یا سازمان بسیار تاثیرگذار است. به طور کلی می‌توان گفت که این حوزه از اکانتینگ علمی برای محاسبه سود، زیان و وضعیت کلی شرکت است که با بهره‌گیری از این اطلاعات و برنامه‌ریزی مناسب، زمینه پیشرفت شرکت بوجود می‌آید.

ارزیابی عملکرد‌های یک شرکت با استفاده از اطلاعات حسابداری از دیگر عملکردهای این حوزه می‌باشد. شرکت‌ها تنها با استفاده از نرم‌افزارهای اکانتینگ دقیق و قوی نمی‌توانند به درستی در جهت اهداف خود حرکت کنند. به همین دلیل وجود نیروی حسابداری مدیریت برای یک شرکت بسیار حائز اهمیت است.

در پایان باید گفت کاربردهای این شیوه از اکانتینگ بسیار زیاد است. می‌توان از اطلاعات ارائه شده توسط آن در بحث‌های ارزیابی سهام، تحلیل واریانس، تجزیه و تحلیل بودجه بندی سرمایه و بسیاری از موضوعات دیگر استفاده نمود. اکنون خدمات حسابداری مدیریت این روزها توسط یک شرکت حسابداری هم ارائه می‌شود.