تبلیغات تجاری

تبلیغات تجاری (Advertisement) به فرآیند ارتباط میان شرکتها و برندها با مخاطبان هدف خود برای ترویج محصولات یا خدمات گفته میشود. این عامل شناختهترین شیوه آمیخته بازاریابی ترفیع است که گاه مترادف با آن شمرده میشود.
هدف اصلی تبلیغات تجاری جلب توجه، ایجاد علاقه، و در نهایت ترغیب به خرید یا استفاده از محصول یا خدمات است. تبلیغات تجاری میتواند از رسانههای مختلفی مانند تلویزیون، رادیو، اینترنت، تبلیغات چاپی، بیلبوردها، و حتی رسانههای اجتماعی برای رسیدن به مخاطبان استفاده کند.
آگهی و تبلیغ علمی است که علی رغم قدمت آن هنوز در ایران ناشناخته است. این علم که هر روز علوم مختلفی از قبیل جامعه شناسی، اقتصاد، روانشناسی و هنرهای موسیقی، ادبیات و عکاسی را در خدمت میگیرد در رساندن پیام فروش به بازارها و مصرفکنندگان نقش اساسی دارد. نظر به اهمیت موضوع در این نوشتار، تبلیغات تجاری مفهومسازی و تعریف خواهد شد.
تعریف تبلیغات تجاری
تبلیغات تجاری به هر نوع تبلیغاتی گفته میشود که با هدف افزایش فروش، آگاهی از برند و جذب مشتری برای محصولات یا خدمات یک کسبوکار انجام میشود. این نوع تبلیغات معمولاً توسط شرکتها و برندها برای معرفی کالاها و خدمات خود به بازار هدف استفاده میشود. ویژگیهای تبلیغات تجاری موفق عبارتند از:
- پیام واضح و ساده
- طراحی جذاب و خلاقانه
- هدفگیری دقیق بازار
- ارائه پیشنهادات ویژه
- ایجاد حس نیاز و فوریت در مشتری
تبلیغات تجاری ابزاری قدرتمند برای افزایش فروش و آگاهی از برند است. ترکیب روشهای مختلف تبلیغاتی و تمرکز بر نیازهای مخاطبان میتواند موفقیت یک کمپین تبلیغاتی را تضمین کند. این مفهوم در کانون مباحث مربوط به آمیخته بازاریابی ترفیع قرار دارد و حتی گاه به اشتباه با آن مترادف تلقی میشوند.
همه ما بوسیله تبلیغات احاطه شده ایم و به نحوی با آن در ارتباطیم. تبلیغ به معنی رساندن پیام، شناساندن امری به دیگران یا امری را خوب یا بد وانمود کردن است و پیامهای دیداری و گفتاری را شامل میشود که برای ترویج عقیده با محصولی از طرف یک منبع به وسیله کانالهای تبلیغاتی به کل جامعه منتقل میگردد و برای آن پول پرداخت میکند. امروزه شرکتها ی بزرگ و معروف در کشورهای پیشرفته درصد بالایی از فروش خود را صرف تبلیغات میکنند.
اثربخشی تبلیغات تجاری
اثربخشی تبلیغات یکی از مهمترین مباحث در حوزه بازاریابی و مدیریت تبلیغات است. مدلهای مختلفی برای ارزیابی اثربخشی تبلیغات ارائه شدهاند که هرکدام به جنبههای خاصی از تأثیر تبلیغات بر مخاطبان، فروش و برند توجه دارند. برخی از مهمترین روشهای بررسی اثربخشی تبلیغات تجاری عبارتند از:
- مدل AIDA (توجه، علاقه، میل، اقدام)
- مدل DAGMAR (اهداف ارتباطی تبلیغات)
- مدل 5M تبلیغات (هدف، بودجه، پیام، رسانه، اندازهگیری)
مدلهای دیگری نیز برای این منظور وجود دارد. برای نمونه لاویج و استاینر (Lavidge & Steiner) مدل سلسلهمراتب اثرات پیامهای بازرگانی را ارائه کردند. این مدل فرایند تأثیرگذاری تبلیغات را در سه مرحله شناختی، احساسی و رفتاری بررسی میکند.
هر کدام از این مدلها میتوانند بسته به هدف تبلیغات، صنعت و بازار هدف مورد استفاده قرار گیرند. برای ارزیابی موفقیت یک کمپین تبلیغاتی، معمولاً ترکیبی از این مدلها به کار گرفته میشود تا هم تأثیرگذاری بر ذهن مخاطب و هم بازدهی مالی تبلیغات سنجیده شود.
انواع تبلیغات تجاری
۱. تبلیغات چاپی (Print Advertising)
- روزنامهها و مجلات
- بروشورها و کاتالوگها
- بیلبوردها و پوسترها
۲. تبلیغات دیجیتال (Digital Advertising)
- تبلیغات در شبکههای اجتماعی (Instagram, Facebook, LinkedIn)
- تبلیغات گوگل (Google Ads)
- تبلیغات ایمیلی (Email Marketing)
۳. تبلیغات تلویزیونی و رادیویی (Broadcast Advertising)
- تبلیغات ویدیویی در تلویزیون
- تبلیغات صوتی در رادیو و پادکستها
۴. تبلیغات محیطی (Outdoor Advertising)
- بیلبوردها
- تبلیغات روی وسایل نقلیه (اتوبوس، تاکسی)
- استندهای تبلیغاتی در اماکن عمومی
۵. تبلیغات دهانبهدهان (Word of Mouth Advertising)
- توصیه مشتریان به یکدیگر
- استفاده از اینفلوئنسرها برای تبلیغ محصول
۶. تبلیغات مشارکتی و اسپانسرینگ (Sponsorship & Partnership Advertising)
- حمایت مالی از رویدادها و جشنوارهها
- همکاری با برندهای دیگر برای تبلیغات مشترک
سخن پایانی
تبلیغات تجاری یکی از ارکان اصلی بازاریابی است که در رشد و موفقیت برندها نقشی بسیار مهم ایفا میکند. این نوع تبلیغات میتواند به شکلهای مختلفی انجام گیرد و به استراتژیهای دقیق برای جذب مخاطب و افزایش فروش نیاز دارد. برای موفقیت در تبلیغات تجاری، باید به دقت نیازها و رفتارهای مخاطب هدف شناسایی شود و از ابزارهای تبلیغاتی مختلف با پیامهای جذاب و مرتبط استفاده گردد.
آگهی کاربردهای بسیاری دارد از جمله ایجاد تصویر و ذهنیتی از یک سازمان و ایجاد بازار فروش برای مارکی مشخص با اعلان یک حراج و یا حمایت از یک ایده و آرمان. آگهی وسیله مناسبی برای آگاه کردن، ترغیب، تشویق یا متقاعد کردن خریداران و مخاطبان است. تبلیغات تجاری تا حدود زیادی متضاد فروش شخصی است زیرا شامل هیچگونه ارتباط مستقیم رو در رو با مشتری نیست.
تبلیغات زمانی روی میدهد که شرکتها بودجهای را صرف ترفیع محصول از طریق ابزارهایی چون رسانههای جمعی یا اینترنت میکنند. مزیت اصلی این نوع از بازاریابی این است که یک مکالمه یک طرفه است که به مشتری این امکان را میدهد که بر روی مزایای محصول یا خدمت شما برای خودش تمرکز نماید. بزرگترین نقطه ضغف آن عدم ایجاد اعتماد به دلیل ماهیت غیرشخصی آن است.
منبع: کاتلر، فیلیپ؛ آرمسترانگ، گری. اصول بازاریابی. تهران: آموخته.

نگارنده: پشتیبانی پارسمدیر | مدیریت بازاریابی | 16 بهمن 03