بازاریابی تاثیرگذار (اینفلوئنسر مارکتینگ)

بازاریابی تاثیرگذار (Influencer marketing) شیوهای از بازاریابی در بستر شبکههای اجتماعی است که شامل پیشنهاد و معرفی محصول و خدمات توسط اینفلوئنسرها است. به عبارت دیگر اینفلوئنسر مارکتینگ یعنی معرفی شدن برند، محصول یا خدمات توسط افراد صاحبنام و برجسته در حوزه کاری آن برند یا محصول.
در این فلسفه مدیریت بازاریابی تنها از افراد مشهور (سلبریتیها) برای معرفی محصول استفاده نمیشود بلکه از افراد متخصص و خوشنام در حوزه مورد مطالعه نیز استفاده میشود. این نوع بازاریابی رویکردی حاکم در حوزه بازاریابی دیجیتال و بازاریابی محتوایی است که بویژه در زمینه محتوای حمایت شده کاربرد وسیعی دارد.
اینفلوئنسر مارکتینگ شامل بازاریابی کالا و خدمات از طریق کسانی است که در خصوص محصولاتی که دیگران خریداری میکنند، تاثیر و کنترل دارند. این تاثیرگذاری بر بازار عموما ناشی از تخصص، شهرت و یا محبوبیت افراد است. بازاریابی برای مخاطبان اینفلوئنسرها مشابه بازاریابی دهانبهدهان است با این تفاوت که در اینفلوئنسر مارکتینگ لزوما به توصیههای صریح و آشکار کالا یا خدمات موردنظر توسط فرد تاثیرگذار وابسته نیست. بطور خلاصه یکی از روشهای موفق بازاریابی در شبکههای اجتماعی، اینفلوئنسر مارکتینگ است که به معنای استفاده از افراد تاثیرگذار برای بازاریابی کالا و خدمات موردنظر است.
اینفلوئنسر (Influencer) کیست؟
منظور از اینفلوئنسر کسی است که طی مدتی طولانی و با انتشار محتوای مفید شخصیت آنلاین قابل قبولی را برای خود ساخته و پتانسیل تاثیرگذاری بر نظرات و رفتار مخاطبان را دارد. محتوای منتشرشده از سوی او یک محوریت مشخص (سبک زندگی، آشپزی، مد، سفر، پزشکی و …) دارد و نظراتش در آن حوزه برای دنبالکنندگان قابل احترام و اطمینان است.
اینفلوئنسر شخصی است که به واسطه اختیارات، دانش، جایگاه و یا ارتباطش با مخاطبان قدرت تاثیرگذاری بر تصمیم خرید دیگران را دارد. اینفلوئنسر کسی است که در یک بخش و یا حوزهای مشخص دنبال کنندگانی دارد که به طور کامل با او در تعامل هستند.
اینفلوئنسرها، ستارههای دنیای مجازی هستند. افرادی که ممکن است در زندگی واقعی شناخته شده نباشند، اما نام آنها در دنیای مجازی شناخته شده و عده زیادی به خاطر سبک زندگی، اعتقادات و…، دنبالکننده ماجرایی هستند که این افراد برای آنها تعریف میکنند. یک اینفلوئنسر میتواند متخصص رسانه، تحلیلگر صنعت یا فرد عادی جامعه باشد که تعداد فالوور مطلوبی دارد.
انواع اینفلوئنسرها
بطور کلی انواع اینفلوئنسرها در چهار دسته طبقه میشوند: سلبریتیها، خبرگان، بلاگرها و میکرواینفلوئنسرها

انواع اینفلوئنسر
سلبریتیها (Celebrities)
سلبریتیها اولین دسته از اینفلوئنسرها هستند و معمولا شرکتهای بزرگ برای کمپینهای تبلیغاتی خود از این افراد استفاده میکنند. افراد مشهور که به دلیل حوزه فعالیت هنری و یا ورزشیشان مطرح شدهاند، میتوانند برای برندسازی و معرفی یک خدمات و یا محصول بسیار موثر باشند.
متخصصان (Experts)
متخصصان گروهی از اینفلوئنسرها هستند که برخلاف سلبریتیها، در یک موضوع خاص و حوزه کاری مشخص، شناخته شده و بهترین کانال تبلیغاتی برای اجرای کمپین اینفلوئنسر مارکتینگ، در موضوع موردنظر شما هستند.
بلاگرها (Bloggers)
بلاگرها در کنار تولیدکنندگان محتوا در یک دسته از اینفلوئنسرها قرار میگیرند. منظور از بلاگر کسی است که در حال تولید محتوا در رسانه شخصی خود است. دسته مشخص شده بیشتر مربوط به تولیدکنندگان محتوا میشود. در دنیا، یوتیوبرها (YouTubers) سهم قابلتوجهی در بازاریابی ویدیویی و اینفوگرافیک دارند و در ویدیوهای خود کسبوکارهای مرتبط را معرفی کرده و از آنها پول دریافت میکنند.
میکرو اینفلوئنسرها (Micro Influencers)
میکرو اینفلوئنسرها آخرین گروه از دستهبندی اینفلوئنسرها یا افراد تاثیرگذار هستند که در چرخه بازاریابی تاثیرگذار فعالیت میکنند. افرادی که نه به اندازه سلبریتیها مشهور هستند و نه با تخصصی توانستهاند در کسبوکار خود موفق شوند اما در رسانههای اجتماعی مطرح هستند، جز میکرو اینفلوئنسرها قرار میگیرند.
تعریف اینفلوئنسر مارکتینگ
استفاده از روشهای بازاریابی به کمک افراد تاثیرگذار، بازاریابی تاثیرگذار یا اینفلوئنسر مارکتینگ نامیده میشود. بازاریابی تاثیرگذار تقریبا وابسته به سایر روشهای بازاریابی است و به صورت مستقیم تاثیر ندارد. البته امروزه با کشیده این روش به رسانههای اجتماعی و امکان قرار دادن لینک، باعث شده تا حدودی بتوانیم آن را مستقیم بدانیم.
به صورت کلی میتوان گفت که تبلیغاتی که توسط اینفلوئنسرها مطرح شود، میتوانند موجب بحث و گفتگو شود. صحبت کردن افراد در مورد ویدویی که برندی در آن تبلیغ میشود، مقدمهای برای بازاریابی دهانبهدهان (Word of Mouth Marketing) است. همچنین اگر محتوای تبلیغ شده، قابلیت انتشار مجدد و پخش شدن را داشته باشد، دری را به سوی بازاریابی ویروسی (Viral Marketing) باز کرده است. از همین رو میتوان گفت که بازاریابی تاثیرگذار یا اینفلوئنسر مارکتینگ، مقدمهای بر بازاریابی برای کسبوکار صاحب تبلیغ است.
به فرآیند جلب اعتماد مخاطبان یک اینفلوئنسر و تبدیل ایشان به مشتری از طریق نظرات او، اینفلوئنسر مارکتینگ یا بازاریابی با افراد تاثیرگذار میگویند. در واقع در این فرآیند آن پیام برند شما از طریق یک منبع مورد اعتماد و مورد علاقه به مخاطبان ارائه میشود.
این مدل بازاریابی مدت زیادی نیست که در بین بازاریابان مطرح شده اما در همین مدت کم، نتایج شگرف آن سبب شده است که به یک بخش مهم در مجموعه فعالیتهای بازاریابی دیجیتال تبدیل شود و در حال حاضر، بسیاری از برندهای ایرانی بخشی از بودجهی بازاریابی شبکههای اجتماعی خود را به این مدل اختصاص دادهاند.
روش اجرای بازاریابی تاثیرگذار
در اولین مرحله صاحبان کسبوکار برای اجرا یک کمپین تبلیغاتی از طریق بازاریابی تاثیرگذار، باید با اینفلوئنسرها بهخوبی گفتگو کنند. یعنی بهصورت کامل خدمات و ویژگیهای برند خود را به آن شخص یادآور شوند. هر چه یک اینفلوئنسر بیشتر در مورد کسبوکار شما بداند، بهتر میتواند راهی برای تبلیغ آن پیدا کند. نوع پیاده کردن تبلیغات از طریق بازاریابی تاثیرگذار متنوع است. در گذشته تنها افراد یک پوستر تبلیغاتی را در صفحه رسانههای اجتماعی خود قرار میدانند و وظیفهشان تمام میشد. البته این مدل همچنان در بین میکرو اینفلوئنسرها مورد استفاده قرار میگیرد.

مدل بازاریابی تاثیرگذار (فیشرمن)
اکثر تبلیغاتی که توسط گروه بلاگرها صورت میگیرد به صورت غیر مستقیم است. یعنی تولید کننده محتوا به قصد معرفی یک محصول، ویدیو یا و محتوای دیگری را تولید نمیکند، بلکه محتوای تبلیغاتی را به شکلهایی درون آن قرار میدهد. اولین مدل و ابتداییترین آن قرار دادن لوگو برای تصویر و ویدیو تولید شده است. به موارد اینچنینی اسپانسرینگ میگویند.

مدل بازاریابی تاثیرگذار مشتریمحور
حالت دیگر تبلیغ به این صورت است که تولید کننده، برنامه محتوایی خود را جوری تنظیم میکند که در تصویر نام و خدمات برند دیده و یا اسم آن بر زبان برده شود. این روش مرسومترین روش تبلیغات بین اینفلوئنسرهای بلاگر بوده و معمولا از این طریق درآمدزایی دارند. همانطور که گفته شده با اضافه شدن قابلیت استوری به پیچهای اینستاگرام و فیسبوک، و همچنین امکان قرار دادن لینک درون آنها، برخی اینفلوئنسرها میتوانند بنا به درخواست صاحب کسبوکار، به صورت مستقیم به سایت و یا صفحه آنها در آن رسانه اجتماعی لینک دهند.
مزایا و معایب بازاریابی تاثیرگذار
مزایا و معایب بازاریابی تاثیرگذار کاملا وابسته به گروهی از اینفلوئنسرها است که شما آنها را انتخاب میکنید. اگر دریک موضوع عمومی در حال فعالیت هستید، طبیعتا سلبریتیها و بلاگرها میتوانند گزینه خوبی برای شما باشند اما اگر بخواهید یک کسبوکار تخصصی در یک حوضه کاری مشخص را معرفی کنید، انتخاب این دو گروه از افراد تاثیرگذار اشتباه بود و هیچ گونه بازگشت سرمایه برای شما ندارد. شما باید در این مدل از متخصصان استفاده کنید و به دنبال کسی باشید که در حوضه کاری شما برجسته شده است و از بخواهید که کسبوکار اینترنتی شما را معرفی کند.
مزایای سلبریتیها
- قدرت برندسازی بالا
- امکان ایجاد بحث و گفتگو پیرامون برند وجود دارد
- نرخ درگیر کنندگی بالا و نمایش گسترده
معایب سلبریتیها
- عمومی بودن مخاطبان و مناسب نبودن برای کسبوکارهای تخصصی
- بالاترین نرخ دریافت هزینه
مزایای متخصصان
- داشتن مخاطبین تخصصی و علاقهمند به کسبوکار شما
- بالاترین نرخ بازگشت سرمایه
- کمک به برندسازی کسبوکار
معایب مختصصان
- امکان دارد بسیاری رقبای خود را تبلیغ نکنند
مزایای بلاگرها
- اگر تولید کننده محتوا مرتبط با کسبوکارتان را پیدا کنید، مخاطبان علاقهمند را جذب کردهاید
- برندسازی و ایجاد گفتگو میان کاربران
- امکان بازنشر و پخش شدن در اینترنت و کمک به بازاریابی ویروسی
- هزینه بهصرفهتر و بازدهی مناسب نسبت به سلبریتیها
معایب بلاگرها
معمولا تولیدکنندههای تخصصی بهخصوص در ایران وجود ندارند و اکثرا موضوعاتشان عمومی هستند
مزایا میکرو اینفلوئنسرها
- کمترین میزان هزینه برای اجرا کمپین بازاریابی تاثیرگذار
- مناسب برای تست و سنجش محیط رسانه اجتماعی
معایب میکرو اینفلوئنسرها
- کمکی به برند سازی و بالابردن اعتبار شما نمیکنند و حتی در مواردی بهضرر شما کار میکنند
- نرخ درگیر کنندگی پایین و نمایش برای افراد محدود
- مخاطبین این افراد دائمی نیستند
- تنها برای کسبوکارهای کوچک و محلی مناسب هستند
سخن پایانی
به این نکته دقت کنید که از دیرباز یکی از راههای جذب مشتری دیده شدن بود. به صورت ناخودآگاه ذهن انسان به سمت استفاده از خدمات یا خرید محصولی سوق پیدا میکند که در همه جا دیده میشود. کافی است نگاهی به بیلبوردها و بنرهای تبلیغاتی در سطح شهر بزنید که چطور یک دفعه همه آنها یک برند یا فروشگاه را تبلیغ میکنند. بازاریابی جدید هم بر همین اساس است اما شکل تازهای به خود گرفته و به جای بیلبوردها و بنرهای بزرگ این مرتبه افرادی که شناخته شده و قابل اعتماد هستند به جای شما صحبت خواهند کرد. تصور کنید دوستی صمیمی از برندی که خودش استفاده میکند به شما میگوید و شما به صورت ناخودآگاه ترغیب به خرید آن محصول یا استفاده از خدمات آنها خواهید کرد.
نحوه صحبت اینفلوئنسر با مخاطبانش نیز تقریبا همین طور است با این تفاوت که ممکن است یک اینفلوئنسر حرفهای در میان یک فیلم ۳۰ ثانیهای به صورت نامحسوس برند شما را تبلیغ کند یا کسی مانند یک سلبریتی به صورت مستقیم برند را معرفی کند یا تنها یک استوری کوتاه از رستورانی که رفته و تجربه لذت بخش خود را به اشتراک بگذارد. نحوه تبلیغ دیگر به نوع کار اینفلوئنسر، برند شما و ماهیت کمپین و محصول مورد نظر بستگی دارد. به هرحال همه چیز به شما بستگی دارد و اگر قصد دارید کسبوکار خود را به موفقیت برسانید باید از هر نکتهای برای جذب مخاطب که در نهایت به افزایش بازدید و فروش محصول یا استفاده از خدمات شما منجر میشود استفاده کنید. هر کاری نیاز به تلاش و صرف زمان دارد. صبور باشید و با برنامه جلو بروید.
منبع: حسینی، بهار. بازاریابی دیجیتال. تهران: پارسمدیر.

نگارنده: پشتیبانی پارسمدیر | مدیریت بازاریابی | 20 اسفند 98
خیلی خوب و کاربردی بود مچکرم