رسانههای اجتماعی (Social media)

رسانههای اجتماعی (Social media) بستری برای ایجاد، اشتراک و تجمیع محتوا از طریق فناوریهای تعاملی در شبکهها و جوامع مجازی هستند. در این رسانهها میتوان اطلاعات، ایدهها و علاقهمندیها را منتشر کرد یا دنبال نمود.
اگرچه بسیاری کاربران دو مفهوم «رسانه اجتماعی» و «شبکههای اجتماعی» را مترادف در نظر میگیرند اما در واقع اینگونه است. رسانههای اجتماعی بسیار گستردهتر هستند و شبکههای اجتماعی در دل این رسانهها ایجاد میشوند. در یک رسانه اجتماعی به مدد پلتفرمهای دیجیتال و توانمندیهای فناورانه میتوان به تولید محتوا پرداخت یا محتوای مورد علاقه خود را جستجو کرد.
اکنون رسانههای اجتماعی و بهطور مشخص شبکههای اجتماعی در دسترس همگان قرار دارند. هر فردی که یک گوشی هوشمند در دست دارد با اتصال به اینترنت به یک گره از شبکه بزرگ اینترنت افراد میپیوندد. چنین فضایی، فرصت بزرگی برای کسبوکارها فراهم کردهاست تا با حضور خود در رسانههای اجتماعی، به بازاریابی و تبلیغات بپردازند. نظر به اهمیت موضوع در این نوشتار کوشش بر آن است تا رسانههای اجتماعی بهصورت دقیق تعریف و مفهومسازی شوند.
تعریف رسانههای اجتماعی
رسانه اجتماعی (Social media) فناوریهای تعاملی مبتنی بر کامپیوتر هستند که ایجاد و تسهیم اطلاعات، ایدهها، علاقهمندیها یا سایر احساسات را از طریق روابط و شبکهها را تسهیل میکنند. از آنجا که عنصر کانونی این حوزه همان شبکه روابط میان افراد است گاهی به آن شبکه اجتماعی Social Network نیز گفته میشود.
از آنجا که افراد زمان زیادی را به حضور در شبکههای اجتماعی یا رسانههای اجتماعی اختصاص میدهند شرکتها و ضاحبان کسبوکار نیز از این موقعیت استفاده کرده و مشتریان خود را هدف قرار دادهاند. استراتژی بازاریابی دیجیتال و بازاریابی محتوایی و بازاریابی شبکهای مبتنی بر توانمندی این رسانهها در تبلیغات دهانبهدهان بنا نهاده شده است. بنابراین به عنوان یک پژوهشگر مدیریت باید با این مفهوم شبکه اجتماعی (رسانه اجتماعی) به خوبی آشنا باشید.
اکنون فناوری اطلاعات و ارتباطات به کلیه فضاهای اجتماعی، سازمانی و فردی در جوامع بشری نفوذ نموده و شیوه زندگی روزمره افراد را تا حدود قابل ملاحظهای تحت تأثیر قرار داده است. بهرهگیری از این فناوری ها، به مثابه وقوع یک چرخش پارادایمی در زندگی فردی واجتماعی انسان میباشد که در آن حتی مفاهیم کهن نیز با هندسه معرفتی جدیدی قابل شناخت هستند. فناوریهای نوین اطلاعات، نقاط دور عالم را در شبکههای جهانی به یک دیگر پیوند میدهند.
ارتباطات رایانهها مجموعهای از جوامع مجازی را به وجود میآورند و در نتیجه آن همه ساختارها و فرآیندهای مادی ومعنوی بشری دگرگون میشوند. متخصصان بازاریابی دیجیتال از طریق پیدا کردن لید (سرنخ) در شبکههای اجتماعی به رشد فروش و سوآوری کسبوکار میپردازند.
تعریف شبکههای اجتماعی
شبکههای اجتماعی (Social network) ساختاری اجتماعمحور برای ارتباط میان افراد است که بوسیله کانالهای فناوریمحور باهم مرتبط میشوند. این مفهوم تضمینی از شبکههای کامپیوتری در عرصه زندگی اجتماعی است. هریک از افراد گرههای این شبکه هستند که توسط اینترنت باهم متصل گردیدهاند.
اگرچه فناوریهای نوین، باتوجه به وجوه فنی و ابزاری تعریف میشود، لیکن نگاه علوم اجتماعی به این پدیده، معطوف به زمینه ها، عملکردها و آثار و نتایج آن است. در حقیقت پارادایم فناوری اطلاعات را میتوان چشماندازی دانست که در آن فناوریهای نوین اطلاعات وارتباطات و جنبشهای اجتماعی به صورت پیوستهای بر یکدیگر تأثیر میگذارند و از یکدیگر نیز تأثیر میپذیرند.
شبکه اجتماعی یا سوشال نتورک (Social network) ساختاری اجتماعی است که از گروههایی (عموماً فردی یا سازمانی) تشکیل شدهاست که توسط یک یا چند نوع خاص از وابستگی مانند ایدهها و تبادلات مالی، دوستان، خویشاوندان، لینکهای وب، و سرایت بیماریها (اپیدمولوژی) به هم وصل هستند.
شبکههای اجتماعی به مجموعههایی از افراد گفته میشود که به صورت گروهی با یک دیگر ارتباط داشته و مواردی مانند اطلاعات، نیازمندی ها، فعالیت هاو افکار خود را به اشتراک میگذارند. شبکههای اجتماعی رابطه بسیار نزدیک و مستقیمی با فناوری اطلاعات و ارتباطات دارند.
رسانههای اجتماعی (به انگلیسی: Social media) اصطلاح استفاده از فناوریهای مبتنی بر وب، تلفن همراه و ارتباطاتی که به گفتگو تعامل داده میشود گفته میشود. رسانههای اجتماعی برنامههای کاربردی مبتنی بر اینترنت است
تفاوت شبکههای اجتماعی و رسانههای اجتماعی
زمانی که کلمه «اجتماعی» را از هر دو اصطلاح رسانههای اجتماعی (Social Media) و شبکههای اجتماعی (Social Networks) حذف کنیم، تنها رسانهها (media) و شبکهها (networks) باقی میماند و این دو کلمه اصلیترین تفاوت بین آنهاست. رسانهها مسوول پخش پیام به تودهها هستند در حالی که شبکهها مسوول تعامل با مردم به صورت جداگانه هستند؛ به عبارتی بهتر رسانههای اجتماعی کانالی برای پخش پیام است و به عنوان یک یک استراتژی محسوب میشوند، در حالی که شبکههای اجتماعی میتواند به عنوان یک وسیله یا ابزاری برای اتصال با سایر افراد استفاده شود. در واقع شما میتوانید این دو را در زیر چتر وب ۲ قرار دهید.

شبکههای اجتماعی و رسانههای اجتماعی
رسانه اجتماعی social media : رسانه از دیرباز تا کنون به وسایل ارتباطی از روزنامه تا تلویزیون گفته میشود. سپس در عصر حاضر با ابداع وب، رسانههای اجتماعی شکل میگیرند که مانند شبکههای اجتماعی و وبلاگها بر اساس ارتباطات مجازی شکل میگیرد که این بار به شکل پیامهایی مرتبط با برند شما، ویدیو، عکس اینفوگرافیک و … به اشتراک گذاشته میشود.
شبکه اجتماعی social network : شبکهی اجتماعی بر پایهی ارتباط انسانی شکل میگیرد و از طریق آن افرادی که علایق مشترکی دارند با یکدیگر ارتباط برقرار میکنند و روابط گستردهای را به وجود میآورند. چه شما برای برند خود فعالیت میکنید یا صرفا به صورت شخصی درحال فعالیت هستید، در شبکهی اجتماعی همواره باید به دنبال برقراری مکالمه با مخاطبان و افراد مرتبط باشید و هیچ راه دیگری جز برقرای ارتباط مستقیم وجود ندارد.
مزایا و معایب رسانههای اجتماعی
رسانههای اجتماعی این توانایی را دارد که هم بر افراد و هم بر شرکتها مثبت یا منفی تأثیر بگذارد.
مزایا
همانطور که در بالا ذکر شد ، رسانههای اجتماعی به افراد این امکان را میدهد تا با خانواده و دوستان خود در تماس باشند که در غیر این صورت به دلیل فاصله یا به سادگی ارتباط خود را از دست داده اند. افراد همچنین میتوانند با افراد دیگری که منافع مشابهی دارند ارتباط برقرار کنند و روابط جدیدی ایجاد کنند.
شبکههای اجتماعی همچنین به شرکتها امکان میدهد با مشتریان جدید و موجود ارتباط برقرار کنند. آنها همچنین میتوانند از رسانههای اجتماعی برای ایجاد ، تبلیغ و افزایش آگاهی از نام تجاری استفاده کنند. آنها همچنین بر نظرات و نظرات مشتریان خود تکیه میکنند.
یک شرکت ممکن است از رسانههای اجتماعی برای نشان دادن سطح خدمات به مشتریان خود و غنی سازی روابط خود با مصرف کنندگان استفاده کند.
معایب
رسانههای اجتماعی میتوانند تأثیر زیادی بر گسترش اطلاعات غلط داشته باشند و میتواند مانند آتش سوزی گسترده شود. این اطلاعات پس از سال ۲۰۱۲ به طور فزایندهای رایج شد. این اطلاعات به عنوان شایعات شروع میشود، که سریعتر از واقعیتها گسترش مییابد.
اعتیاد به اینترنت و رسانههای اجتماعی یکی دیگر از مشکلات و معایب مربوط است. این اختلال گونهای از مشکلات روانی محسوب میشود که البته این طبقهبندی همچنان مورد تحقیق و بررسی است.
سایبرلوفینگ یکی دیگر از معایب بزرگ استفاده از رسانههای اجتماعی در محیط کار است. سایبرلوفینگ به استفاده کارکنان از اینترنت شرکت برای اهداف شخصی گفته میشود در حالیکه وانمود به انجام کار میکنند.
اهمیت رسانههای اجتماعی در کسبوکار
رسانههای اجتماعی فراتر از ابزار بازاریابی عمل میکنند. کسب وکارها به هنگام استفاده از بازاریابی اینترنتی به دنبال فهمیدن قدرت تیمهای یکپارچه شبکههای اجتماعی و نگرش هایشان و تاثیرشان بر دیگر قسمتهای کسب وکارها هستند. چرا؟ زیرا به عنوان بازاریابهای شبکههای اجتماعی، ما اولین نقطه ارتباطی با مشتریان به صورت مستقیم و غیر مستقیم هستیم. ما در صف آغازین مکالمات عمومی با مخاطبین هستیم در نتیجه میتوانیم از آنها اطلاعاتی کسب کنیم که برای ایجاد تجربه بهتر برای مشتری سودمند هستند.
اگر کسب وکارتان بر پایه محصول فیزیکی است، به هر نظر مثبت یا منفی توجه کنید و از آنها برای افزایش رضایت از محصول بعدی کمک بگیرید. در این صورت بهتر میتوانید محصول را توسعه دهید. درباره هر چیزی بازخور (feedback) دریافت کنید. درشبکههای اجتماعی از مشتریان تان بپرسید که چه چیزهایی را دوست نداشته اند؟ چه چیزی میخواهند؟ از طریق مشتریان است که میتوانید درباره محصولتان تحقیقات انجام دهید و محصولتان را توسعه دهید. مخاطبان منبع طلایی از اطلاعات هستند. تنها کافی است از آنها بپرسید.
شبکههای اجتماعی بهترین راه برای افزایش طول عمر محتواست. شبکههای اجتماعی میتوانند به شما ایده هایی برای تازه کردن محتوا بدهند. از شبکههای اجتماعی مانند Twitter برای لینک کردن به محتواهای قدیمی تر که هنوز اطلاعات مرتبطی دارند استفاده کنید. حتی میتوانید شکاف میان محتواها را با محتواهای قدیمی تر پر کنید.
سخن پایانی
رسانههای اجتماعی ساختارهایی اجتماعی است که از گروههایی (عموماً فردی یا سازمانی) تشکیل شدهاست. این ساختار توسط یک یا چند نوع خاص از وابستگی مانند ایدهها و تبادلات مالی، دوستان، خویشاوندان، لینکهای وب، و سرایت بیماریها (اپیدمولوژی) به هم وصل هستند. تحلیل شبکههای اجتماعی روابط اجتماعی را با اصطلاحات رأس و یال مینگرد. به بیان دیگر، در سادهترین شکل، یک شبکه اجتماعی نگاشتی از تمام یالهای مربوط، میان رأسهای مورد مطالعه است. رأسها، بازیگران فردی درون شبکهها و یالها، روابط میان این بازیگران هستند. انواع زیادی از یالها میتواند میان رأسها وجود داشته باشد.

نگارنده: پشتیبانی پارسمدیر | مدیریت بازاریابی | 26 مرداد 91