همدلی سازمانی
همدلی سازمانی (Empathy) تمایل کارکنان برای شناخت مسائل و مشکلات همکاران در محیط کاری و کوشش برای رفع یا کاهش مشکلات روحی یا کاری آنان است. این موضوع در حیط مباحث مدیریت رفتار سازمانی و مدیریت منابع انسانی قابل بررسی است. با اهمیت یافتن اخلاق کاری و معنویت در محیط کار مسائلی مانند همدلی نیز اهمیت بیشتری یافته است.
مفهوم همدلی در معنای عام خود نقشی اساسی در بهبود ارتباطات میان انسانها داشته و دارای ماهیتی مثبت و سازنده است. در همین راستا، همدلی باعث شکلگیری همکاری و اتحاد درون سازمان میشود و مانع ایجاد تعارض سازمانی و انزوای کارکنان خواهد شد. برای درک بهتر و سنجش این مقوله، پرسشنامه همدلی سازمانی را مطالعه کنید.
همدلی توانایی درک هیجانات و احساسات افراد است. هرچند این درک کردن باید همراه با توجه کردن نسبت به احساسات طرف مقابل باشد و بتوانید موضوعات را از همان زاویهای که دیگری به آن مینگرد، نگاه کنید. در مباحث سازمانی، بیشتر به همدلی از سوی مدیران اشاره میشود.همدلی سازمانی، باید هم در میان کارکنان و هم در رابطه میان مدیر و کارمند وجود داشته باشد در نتیجه، نباید پایبندی به آن را محدود به مدیران دانست. در این مقاله کوشش شده است تا مفهوم همدلی سازمانی تبیین شود.
تعریف همدلی در سازمان
همدلی به معنای درک دنیای شخصی طرف مقابل؛ انگار که دنیای خودتان است و البته قید انگار مهم است و نباید از بین برود. در تعریفی دیگر همدلی یعنی حس کردن خشم، ترس و سردرگمیِ درمانجو؛ چنانکه انگار حس خودتان بوده؛ بدون اینکه خشمگین شده، بترسید، یا اینکه سردرگم شوید. همدلی، توانایی درک احساسات و دیدگاههای دیگران و استفاده از این دانستهها برای مدیریت رفتارمان تعریف میشود.
همدلی این است که بتوانید خودتان را در کفشهای دیگران قرار دهید تا بدانند که چگونه احساس میکنند. این بیشتر از گوش دادن است، بلکه پاسخ دادن به بینش و آگاهی است. همدلی یک مهارت عاطفی است که شما باید درک کنید و تمرین کنید اگر قصد دارید یک رهبر بزرگ باشید.
دیدگاه سنتی مدیریت، هدایت کسبوکار به هر قیمت بود. کارکنان سخت کار کنند و آنها انجام خواهند داد. محیط کاری در حال حاضر نیاز به یک رویکرد تکامل یافته برای مدیریت و رهبری دارد. مدیران امروز نیاز به ضربه زدن به انگیزههای دیگر برای به دست آوردن نتایج و الهام بخشیدن به بهترین عملکرد در محل کار و این به میزان زیادی به همدلی مرتبط است. اگر چه مدیران سبکهای مدیریتی متفاوتی دارند اما بهرهگیری از مهارتهایی مانند همدلی، لازمه تمام سبکهای مدیریتی است.
مزایای همدلی سازمانی
مزیتهای زیادی برای همدلی در یک سازمان وجود دارد که عبارتند از:
- درک بهتر همکاران در محیط کار
- بهبود ارتباط با مشتریان
- کار تیمی بهتر
- بهبود اثربخشی مدیریت
همدلی سازمانی مهارتی است که با استفاده از آن به راحتی میتوانید خود را به جای دیگران فرض کنید. این کار به مرور، از ما یک رهبر یا یک مدیر خبره میسازد. اگر برای شناخت و درک دیگران و کشف رفتارها زمان بگذارید، بهتر میتوانید اطرافیانتان را مدیریت و کنترل کنید و اگر نقش مدیریت مجموعه را ندارید، بدون شک یک کارمند حرفهای تر خواهید بود.
اگر همدلی در سازمان شما تبدیل به یک اساس شود، میتوانید با مشتریان خود نیز این قاعده را پیادهسازی کنید. ایده اصلی یک کسبوکار موفق این است که سوالات و مشکلات مشتریانش را برطرف کند. ارائه خدمات برتر به مشتریان، به این معنی است که دقیقا بدانیم که نیاز آنها چیست و مایحتاج آنها را با بالاترین کیفیت به آنها ارائه دهیم. همدلی با مشتریان سبب میشود تا:
یکی از عناصر کلیدی کار تیمی، همدلی است. مذاکره و اختلاف نظر با افرادی که درباره راه حل مشکلات، ایدههای متفاوتی دارند، از بخشهای اجتناب ناپذیر است. اگر واقعا بتوانید دیگران را درک کنید و با آنها همدلی داشته باشید، این درگیریها و اختلاف نظرها خیلی راحتتر قابل حل خواهند بود.
مدیران موفق، می دانند که برای رسیدن به اهداف سازمانی شان، باید توجهی ویژه به بهبود ارتباطات درون سازمانی و مهارتهای مدیریتی خود داشته باشند. اما آنچه باعث میشود این دو مورد محقق شود، توانایی درک کارمندان و همدلی با آنها است.
روشهای افزایش همدلی سازمانی
نقطه مقابل همدلی در سازمان، بیتفاوتی در روابط فردی و سازمانی است. چنانچه مدیریان در محیط کاری خود شاهد چنین اتفاقی باشند، باید به سرعت نسبت به از میان بردن بیتفاوتی اقدام کنند. برای توسعه همدلی میتوان از راهکارهایی استفاده کرد.
- قدردانی از یکدیگر
- تقسیم درست وظایف
- بهبود مهارت خوب گوش دادن
- ریشهیابی دلایل بروز رفتارها
- تقویت احترام متقابل
- منعطف بودن شرایط کار
هرچند مفهوم قدردانی، بیشتر متوجه مدیران سطوح مختلف سازمان است اما اگر شما کارمندید و در حال مطالعه این مطلب هستید، در ازای کوچکترین و سادهترین کارهایی که از سوی همکاران تان انجام میشود حتما، تشکر و قدردانی کنید. قدرانی کردن نشانه احترام به فرد مقابل و حاکی از رشد شخصیتی شما است. قدردانی از مشتریان نیز، بعد دیگری از همدلی سازمانی است.
هنگامی که وظایف کاری را به درستی تقسیم کنید، در واقع به دیگران نیز، فرصت رشد میدهید و آنها احساس بهتری بابت مشارکت در کارها دارند. هرچند که خودتان هم زمان کافی برای انجام وظایف دارید و همه اینها باعث افزایش بهرهوری در کار خواهند شد.
هر رفتاری که همکارانتان در شرایط مختلف از خود نشان میدهند، ممکن است دلیل خاصی داشته باشد که شما از آن بیخبر هستید. به همین دلیل بهتر است به منظور ایجاد حس همدلی، تلاش کنید تا بدون پیش داوری، رفتارهای غیرمنطقی اطرافیانتان را ریشهیابی کنید. بدین ترتیب فرد مقابلتان راحتتر با مشکلات ایجاد شده کنار میآید. واضح است که ایجاد حس همدلی از طریق رسانههای مجازی و از راه دور، دشوار و یا حتی غیرممکن است. برای آنکه بتوانید نفر مقابلتان را بیشتر درک کنید، لازم است به نشانههای احساسی او توجه کنید.
سخن پایانی
مدیرانی که از این مؤلفه بهره می برند، سازمانی پویا و در حال توسعه خواهند داشت. زیرا کارمندان، با داشتن مدیری که به احساسات، هیجانات و مشکلاتشان اهمیت می دهد؛ در امور و اهداف سازمان مشارکت بالاتری داشته و مدیر را فردی بی اعتماد، بی توجه و همچنین بی تفاوت نمیدانند. از دیگر فواید ایجاد فضای مبتنی بر همدلی، توانایی جذب و کشف استعدادهای جدید است. بعلاوه مدیران میتوانند استعدادهای نهفته در میان کارمندان خود را کشف کنند.
با ایجاد همدلی در سازمان و نهادینه کردن این امر، کارمندان نیز نسبت به نیازهای ارباب رجوع و مشتریان، دقت بیشتری داشته و ارتباطی مثبت با آنها برقرار میکنند. طبق تحقیقات، آدمهای همدل گرایش به بخشندگیِ بیشتر دارند و نسبت به رفاه دیگران از خود علاقه نشان میدهند. آنها همچنین روابط شادتری را تجربه میکنند و از احساس بهزیستی فردی بیشتری برخوردارند.
همدلی، توانایی رهبری را ارتقا میدهد و شکلگیری مکالمهی مؤثر را آسانتر میکند. بین همدلی با ترحم یا مهربانی تفاوت وجود دارد. نمیتوان همدلی را با قانون طلایی «با دیگران چنان رفتار کن که دلت میخواهد با تو رفتار کنند.» معادل دانست؛ به عکس، باید گفت: «با دیگران رفتاری نکن که دلت میخواهد آنها با تو داشته باشند، زیرا ممکن است رفتاری دیگر دلخواه آن افراد باشد.» میتوان گفت همدلی کشف همین خواستههاست. بیایید ببینیم واقعا همدلی چیست و چه نشانههایی دارد.
نگارنده: محبوبه برابسته | تئوری سازمان و مدیریت | ۲۸ دی ۰۰