پرسشنامه رفتار شهروندی سازمانی

دانلود پرسشنامه رفتار شهروندی سازمانی دارای روایی، پایایی، منبع استاندارد و شیوه تفسیر

  • مقیاس رفتار شهروندی سازمانی اورگان و کانوسکی (۵ عامل و ۱۵ گویه)
  • مقیاس رفتار شهروندی سازمانی پادسکاف (۷ عامل و ۲۸ گویه)

تعریف مفهومی پرسشنامه رفتار شهروندی سازمانی

رفتار شهروندی سازمانی رفتارهایی سودمند هستند که به صورت ارادی توسط کارکنان انجام می‌شوند و در شرح شغلی کارکنان نیامده است. ریشه این مفهوم در مطالعات چستر بارنارد در مورد تمایل به همکاری و مطالعات کتز و کان در مورد عملکرد و رفتارهای خودجوش و فراتر از انتظارات، قابل ردیابی است.

به‌صورت رسمی نخستین بار اسمیت، اورگان و نیر ( ۱۹۸۳) اصطلاح رفتار شهروندی سازمانی (OCB) استفاده کردند. ماری کانوفسکی نیز در توسعه این مفهوم در ادبیات سازمان و مدیریت کمک بسیار زیادی کرد. این همان چیزی است که درست در برابر رفتار انحرافی قرار می‌گیرد.

تعریف مفهومی: رفتار شهروندی سازمانی را به عنوان رفتارهایی سودمند تعریف می‌کنند که در شرح شغل قید نشده است اما کارکنان برای کمک به دیگران در انجام وظایف‌شان به نحوی مشهود از خود بروز می‌دهند. با وجود آنکه این رفتارها در ارزیابی‌های سنتی عملکرد شغلی به طور ناقص اندازه‌گیری و یا حتی گاهی اوقات مورد غفلت قرار می‌گرفتند، در بهبود اثربخشی سازمانی مؤثر هستند.

ابعاد رفتار شهروندی از نظر اورگان و کانوسکی

اورگان و کانوسکی معتقدند رفتار شهروندی از ۵ عامل تشکیل شده است:

  • نوع دوستی
  • وجدان
  • جوانمردی
  • آداب اجتماعی (رفتار مدنی)
  • ادب و تواضع

رفتار شهروندی سازمانی، رفتاری است خودجوش و آگاهانه است که به طور مستقیم یا صریح توسط سیستم پاداش رسمی پیش‌بینی نشده است، اما روی هم رفته عملکرد سازمان را ارتقا می‌دهد. منظور از خودجوش و آگاهانه این است که این رفتار، ضرورت اجباری نقش یا شرح شغل نیست، بلکه این رفتار بیشتر یک انتخاب شخصی است و در صورت انجام ندادن، تنبیهی به دنبال ندارد.

پرسشنامه رفتار شهروندی سازمانی اورگان و کانوسکی

ابعاد پرسشنامه رفتار شهروندی سازمانی اورگان و کانوسکی

پادسکاف نیز با توسعه این مقیاس هفت عامل شناسایی کرد که عبارتند از:

  • نوع دوستی
  • وجدان کاری
  • جوانمردی
  • آداب اجتماعی
  • ادب و تواضع
  • روحیه همکاری
  • محافظت از منابع سازمان
پرسشنامه رفتار شهروندی سازمانی پادساکف

ابعاد پرسشنامه رفتار شهروندی سازمانی پادساکف

پایایی این پرسشنامه ۸۲۷/۰ گزارش شده است. امروزه رفتار شهروندی سازمانی در ادبیات مربوط به سازمان و مدیریت توجه خاصی را به خود جلب نموده و تعاریف، عوامل تعیین کننده و پیامدهای آن در محیط کار مورد بررسی قرار گرفته است. بعضی از این رفتارها عبارتند از داوطلب شدن برای انجام کارهایی که ضروری نیستند، ارائه پیشنهادهای جدید برای بهبود سازمان، ضایع نکردن حق همکاران، شرکت داوطلبانه در کمیته‌های تخصصی گروه و …