آدام اسمیت

آدام اسمیت (۱۷۲۳-۱۷۹۰) فیلسوف اخلاق گرای اسکاتلندی در دوران روشنگری اسکاتلند است. از او به عنوان پیش‌گام در اقتصاد سیاسی و «پدر علم اقتصاد مدرن» یاد می‌شود. وی همچنین از نظریه‌پردازان اصلی نظام سرمایه‌داری مدرن به‌شمار می‌رود. اسمیت ایده‌های خود در زمینهٔ اقتصاد را در کتاب ثروت ملل خود به تفصیل شرح داده‌است. این نخستین کتاب مدرن علم اقتصاد و شاهکار آدام اسمیت محسوب می‌شود.

آدام اسمیت فرزند یک مشاور حقوقی برجسته در شهر تاریخی کیرکالدی در منطقهٔ فایف در اسکاتلند بود. تاریخ دقیق تولد اسمیت به روشنی مشخص نیست ولی مراسم نامگذاری او در پنجم ژوئیهٔ سال ۱۷۲۳ میلادی انجام گرفته‌است. پدرش که او هم آدام اسمیت نام داشت شش ماه قبل از تولد وی درگذشت. او در حدود ۴ سالگی توسط یک گروه از کولی‌ها ربوده‌شد، ولی پس از زمان کوتاهی توسط عموی خود نجات داده شد و به آغوش مادرش بازگشت.

جایگاه آدام اسمیت در مدیریت

آدام اسمیت (Adam Smith) یک اقتصاددان برجسته است و از او به عنوان پدرعلم اقتصاد یاد می‌کنند. نظریه مزیت مطلق اسمیت در اقتصاد همیشه به عنوان یک نظریه زیربنایی مورد تحلیل قرار می‌گیرد. اما آنچه نقش اسمیت را در مدیریت بیشتر می‌کند نظریه تقسیم کار است. اسمیت اصل تقسیم کار را در یک کارخانه سنجاق سازی مطرح کرده و بکار گرفت. با اجرای این اصل کارایی را به شکل قابل توجهی افزایش داد. دو قرن گذشت تا فردریک تیلور در نظریه مدیریت علمی و هنری فایول در نظریه اصول مدیریت به اصل تقسیم کار اشاره کردند.

مشهورترین کتاب اسمیت کتاب ثروت ملل است. اگر چه ثروت ملل به‌طور گسترده‌ای مورد توجه قرار گرفته ولی اعتقاد بر این است که اسمیت خود نظریه احساسات اخلاقی را به عنوان نوشتهٔ برتر خویش می‌دانسته‌است. یوهان کاسپار اشمیت از بنیان‌گذاران فلسفهٔ آنارشیسم فردگرا برای نخستین بار کتاب ثروت ملل آدام اسمیت را به آلمانی ترجمه کرد. اسمیت در کتاب «ثروت ملل» می‌گوید: تقسیم کار سبب افزایش زیاد در رفاه عمومی است و این متناسب با نیروی تولید مردم است، نه آنچنان که احمقانه تصور می‌شود متناسب با مقدار طلا و نقره است.