مورا (MOORA) یک روش تصمیم‌گیری چندشاخصه برای اولویت‌بندی گزینه‌ها براساس معیارها است که شباهت بسیاری به میانگین موزون دارد. این روش یکی از ساده‌ترین روش‌های تصمیم‌گیری چندمعیاره است که برای انتخاب بهترین گزینه بکار می‌رود. در مقاله حاضر کوشش بر آن است تا روش «مورا» مفهوم‌سازی و آموزش داده شود.
روش مورا (MOORA)
روش بهینه‌سازی چندهدفه براساس تحلیل نسبی (MOORA) یا Multi-Objective Optimization on the basis of Ratio Analysis توسط زاوادسکاس و برائوس به سال ۲۰۰۶ ارائه گردید. آنها در مقاله خود رویکردی بسیار ساده برای انتخاب گزینه برتر براساس معیارهای موجود معرفی نمودند.
این روش با فرم کوتاه مورا (MOORA) شناخته می‌شود. در روش مورا نکته جدید و قابل توجهی دیده نمی‌شود و بیشتر به یک میانگین موزون ساده شباهت دارد. به نظر می‌رسد عرضه و تقاضا در بازار علم مجال مناسبی برای معرفی این روش است. زاودسکاس عاشق معرفی روش‌های جدید است و پژوهشگران ایرانی علاقه بسیاری به استفاده از روش‌های جدید دارند.
گام‌های روش مورا (MOORA)
مانند تمامی روش‌های تصمیم‌گیری چندمعیاره ابتدا باید ماتریس تصمیم گیری را تشکیل دهید.
ماتریس تصمیم به ماتریس ارزیابی تعداد گزینه براساس تعدادی معیار گویند.
ماتریس تصمیم
برای مثال فرض کنید سه دانش‌آموز براساس ۵ درس ارزیابی می‌شوند. هر فرد (گزینه) را در یک سطر نوشته و هر معیار را در ستون بنویسید. نمره هر دانش‌آموز در هر درس را در ماتریس حاصل وارد کنید.
برای نرمال سازی در روش مورا مانند روش تاپسیس از روش نرمال سازی برداری استفاده می‌شود.
نرمال سازی برداری
به این ترتیب ماتریس تصمیم نرمال به صورت زیر خواهد بود:
ماتریس تصمیم نرمال
اوزان معیارها نیز باید از پیش مشخص باشد. در اینجا نیز مانند روش تاپسیس وزن هر معیار را در ماتریس تصمیم نرمال ضرب کرده و ماتریس تصمیم نرمال موزون را تشکیل دهید.
ماتریس تصمیم موزون
برای انتخاب گزینه بهینه از رابطه ساده زیر استفاده کنید:
انتخاب گزینه بهینه با روش MOORA
به این ترتیب بهترین گزینه انتخاب می‌شود.
منبع: حبیبی، آرش؛ آفریدی، صنم. (۱۴۰۱). تصمیم‌گیری چندشاخصه. تهران: نارون‌دانش.
دانلود فایل آموزشی روش مورا (MOORA)
- حل یک مسئله با روش مورا در اکسل
- حل همان مسئله در اکسل با روش تاپسیس
- تشریح همان مسئله در یک فایل آموزشی به فارسی و مقایسه آن با تاپسیس
- اصل مقاله مورا به همراه مقاله بازنگری شده روش مورا
سخن پایانی
روش MOORA به‌عنوان یکی از رویکردهای قدرتمند در تصمیم‌گیری چندمعیاره، با سادگی محاسباتی، شفافیت نتایج و دقت بالا، جایگاه ویژه‌ای در میان پژوهشگران و مدیران دارد. این روش با اتکا بر تحلیل نسبت‌ها، امکان مقایسه‌ی منصفانه و دقیق گزینه‌ها را در شرایطی فراهم می‌کند که معیارهای مختلف، مقیاس‌ها و وزن‌های متفاوتی دارند. حفظ دقت علمی، با پرهیز از پیچیدگی‌های ریاضی غیرضروری باعث کاربرد این روش در میان پژوهشگران گردید. پژوهشگران و دانشجویان بتوانند با بهره‌گیری از این آموزش، تحلیل‌های تصمیم‌گیری خود را با اطمینان و دقت بیشتری انجام دهند و از مزایای این روش در پروژه‌های واقعی بهره‌مند شوند.
Brauers, W. K. M., & Zavadskas, E. K. (2006). The MOORA method and its application to privatization in a transition economy. Control and Cybernetics, 35(2), 445–۴۶۹.
نگارنده: پشتیبانی پارس‌مدیر | 
