لجستیک چیست

مقاله لجستیک چیست

منبع : لجستیک چیست نوشته صدیقه اشرف نشر الکترونیک پارس‌مدیر

لجستیک یک سیستم جامع نگر است که اهتمام آن در نظر گرفتن راه حل بهینه برای رسیدن به مقصود است. یعنی همه ابزار ها را در دسترس قرار می دهد و آنگاه با توجه به موقعیت تصمیم می گیرد که ازچه روش و ابزاری استفاده کند. لجستیک به عنوان یک روش کلی دید خود را به پهنه ای وسیع تر می گستراند و از بالا دست به قضایا می نگرد و تصمیم می گیرد که چه فرایندی انجام شود و یک مدیریت دست بالا است.

درصنایع تولیدی یا خدماتی ،هدف یا رسالت کلی به نوعی دستیابی به رضایت مشتری عنوان می شود. در حقیقت این رضایت مشتری است که باعث دستیابی سازمان به سود می شود. اولین فرایندی که در تعریف لجستیک مهم به نظر می رسد شامل برنامه ریزی اجرا وکنترل می باشد

اهمیت‌ اقتصادی‌ لجستیک‌

روند رو به‌ رشد جمعیت‌ و به‌ تبع‌ آن‌ رشد تقاضا باعث‌ شکل‌گیری‌ بازارهای‌ فروش‌ کالا و همین‌طور مراکز عرضه‌ خدمات‌ و کالاها شده‌ است‌. توزیع‌ کالاها از مبدأ تولید تا رسیدن‌ به‌ دست‌ مصرف‌کننده‌ نهایی‌ به‌ عنوان‌ یک‌ جزء مهم‌ از تولید ناخالص‌ ملی‌ کشورها مبدل‌ شده‌ است‌. با توجه‌ به‌ این‌ مهم‌، فعالیت‌های‌ لجستیکی‌ بر میزان‌ نرخ‌ تورم‌، نرخ‌ بهره‌وری‌، نرخ‌ سود و هزینه‌های‌ مربوط‌ به‌ انرژی‌ و دیگر خصوصیات‌ اقتصادی‌ تأثیرگذار است‌.

مدیران‌ مؤسسات‌ تولیدی‌ و صنعتی‌ و همین‌طور سازمان‌های‌ خدماتی‌ بر این‌ باورند که‌ سیستم‌ لجستیک‌ چیزی‌ فراتر از مجموعه‌ای‌ از کارکردها و وظایف‌ گسسته‌ است‌. مفهوم‌ کارآمدی‌ که‌ طبق‌ آن‌ نیازمندی‌های‌ مشتری‌ بایستی‌ به‌ مقدار مناسب‌، در مکان‌ مناسب‌ و زمان‌ مناسب‌ به‌ دست ‌مشتری‌ رسانده‌ شود، تأثیر گسترده‌ و عمیقی‌ بر تعادل‌ مؤسسات‌ به‌ صورت‌ کلی‌ و همین‌طور سیستم‌ اقتصادی‌ در سطح‌ ملی‌ و بین‌المللی‌ گذاشته‌ است‌.

تعریف لجستیک از نگاه انجمن مدیریت لجستیک (CLM)

لجستیک‌ بخشی‌ از فرآیند زنجیره‌ عرضه‌ است‌ به‌ طوریکه‌ جریان‌ مؤثر و کارای‌ انبارش‌ کالاها، خدمات‌ و اطلاعات‌ وابسته‌ به‌ آنها را از نقطه‌ شروع‌ تا نقطه‌ مصرف‌ به‌ منظور برآورده‌ نمودن‌ نیازمندی‌های‌ مشتری‌ برنامه‌ریزی‌، اجراء و کنترل‌ می‌نماید. آماد یا لجستیک (به انگلیسی: Logistics) یا آمادگاری یعنی مدیریت جریان کالا، اطلاعات و یا هر نوع منابع دیگر؛ مانند انرژی یا انسان‌ها بین محل تولید یا محل موجودی تا نقطه مصرف یا مورد نیاز برای برآورده کردن نیازهای مصرفی ( معمولاً در سازمان‌های نظامی).

لجستیک هنر و علم به دست آوردن تولید، توزیع مواد و محصول در مکان مناسب و در مقدار مناسب است. لجستیک شامل یکپارچه‌سازی اطلاعات، حمل و نقل، موجودی کالا، انبارداری، جابه‌جایی کالا و بسته بندی و در مواردی نیز شامل امنیت نیز می‌شود. لجستیک قسمتی از زنجیره تامین است که ارزش زمان و مکان را به آن می‌افزاید. این لغت ریشه‌ای یونانی دارد و در موارد نظامی برای جابجایی جنگ‌افزار، مهمات و جیره غذایی در مواقع حرکت از مکان اصلی به سمت خط مقدم استفاده می‌شود. در زبان یونانی، رومی و امپراطوری رم شرقی، نظامیانی وجود داشتند با نام LOGISTIKAS که وظیفه مسائل مالی و تقسیم مایحتاج بر عهده آنان بوده‌است.

در واژه‌نامه آکسفورد لجستیک به این صورت تعریف شده: قسمتی از علوم نظامی که وظیفه تهیه و تحویل آماد و جابجایی مواد و افراد و تجهیزات را دارد. همینطور لجستیک به صورت عمومی شاخه‌ای از علوم مهندسی است که سیستم‌های انسانی بجای سیستم‌های ماشینی ایجاد می‌کند.

سه ویژگی اساسی لجستیک

۱ . صرفه جویی های هنگفت در هزینه ها

۲ . کسب رضایت مشتری وافزایش فروش

۳ . عامل موثر در کسب برتری رقابتی در بازار

پژوهشگرین لجستیک را علمی چند رشته ای که ترکیب مهندسی ،اقتصاد و تئوری سازمان می باشد قلمداد می کنند. بطوری که در امور خرید،برنامه ریزی ،تولید،بازاریابی و… نقش اساسی بازی می کند.

مدیریت زنجیره تامین داراى سه فرآیند عمده است که عبارت‌اند از:

۱)مدیریت اطلاعات

۲)مدیریت لجستیک

۳)مدیریت روابط (RELATIONSHIP MANAGEMENT)

مدیریت اطلاعات : امروزه نقش ، اهمیت و جایگاه اطلاعات براى همگان بدیهى است . گردش مناسب و انتقال صحیح اطلاعات باعث مى‌شود تا فرآیندها موثرتر و کاراتر گشته و مدیریت آنها آسان‌تر گردد. مدیریت اطلاعات هماهنگ و مناسب میان شرکا باعث خواهد شد تا تاثیرات فزاینده‌اى در سرعت، دقت، کیفیت و جنبه‌هاى دیگر وجود داشته باشد. مدیریت صحیح اطلاعات موجب هماهنگى بیشتر در زنجیره خواهد شد.

مدیریت لجستیک : در تحلیل سیستم هاى تولیدى موضوع لجستیک بخش فیزیکى زنجیره تامین را در بر مى گیرد. این بخش که کلیه فعالیت‌هاى فیزیکى از مرحله تهیه ماده خام تا محصول نهایى شامل فعالیت‌هاى حمل و نقل، انباردارى، زمان‌بندى تولید و… را شامل مى شود، بخش نسبتا بزرگى از فعالیت‌هاى زنجیره تامین را به خود اختصاص مى دهد. در واقع ، محدوده لجستیک تنها جریان مواد و کالا نبوده بلکه محور فعالیت‌هاى زنجیره تامین است که روابط و اطلاعات ، ابزارهاى پشتیبان آن براى بهبود در فعالیت‌ها هستند.

مدیریت روابط: مدیریت روابط ، تاثیر شگرفی بر همه ی زمینه های زنجیره تامین و همچنین سطح عملکرد آن دارد . بسیاری از شکست های آغازین در زنجیره ی تامین ، معلول انتقال ضعیف انتظارات وتوقعات و نتیجه رفتارهایی است که بین طرفین در گیر در زنجیره به وقوع می پیوندد. علاوه بر این ، مهمترین فاکتور برای مدیریت موفق زنجیره تامین ، ارتباط مطمئن میان شرکا در زنجیره است به گونه ای که شرکا اعتماد متقابل به قابلیتها وعملیات یکدیگر داشته باشند. کوتاه سخن اینکه در توسعه هر زنجیره تامین یکپارچه ، توسعه اطمینان واعتماد در میان شرکا وطرح قابلیت اطمینان برای آنها از عناصر بحرانی ومهم برای نیل به موفقیت است.

لجستیک تجاری: همکاری سازمانهای بزرگ یا بازارهای بین المللی باعث احساس نیاز به لجستیک جهانی وشبکه لجستیک جهانی شده اند.

تعریف لجستیک از نگاه انجمن مدیریت لجستیک

لجستیک فرایند برنامه ریزی ،اجرا و کنترل موثر وکارایی جریان وانبارش کالاها وخدمات واطلاعات وابسته به آنها از نقطه ی شروع تا نقطه ی مصرف به منظور برآوردن احتیاجات مشتری می باشد.گستره لجستیک وابسته به ۲ مفهوم نقطه مصرف ونقطه شروع می باشد. لجستیک مدیریتی جامع است که بر کلیه سیستم های تولیدی احاطه داشته وکلیه ی فعالیت های یک شرکت را تحت تاثیر قرار می دهد به عبارت بهتر لجستیک بر تمام فعالیت های عملیاتی یک شرکت یا مجموعه ای از شرکت ها که هدف مشترکی را دنبال می کنند تاثیر مستقیم یا غیر مستقیم دارد. این هدف مشترک برای شبکه شرکت ها می تواند همان برآورده کردن نیازهای مشتری باشد.