
نرمافزار G*Power یک نرمافزار کاربردی و ساده آماری است که برای محاسبه حجم نمونه در مباحث جامعه و نمونه بسیار مناسب است. این نرمافزار رایگان است و بسادگی میتوان حجم نمونه لازم برای حداقل مربعات جزئی به روش محاسبه حجم نمونه با فرمول کوهن را با آن محاسبه کرد. همچنین حجم نمونه لازم برای انواع تحقیق همبستگی، انواع آزمون میانگین جامعه، حجم نمونه رگرسیون و روشهای دیگر آماری را محاسبه کرد.
پیرامون نرمافزار جی*پاور
نرمافزار G*Power یکی از ابزارهای معتبر، رایگان و پرکاربرد برای محاسبه توان آزمون، حجم نمونه و اندازه اثر در انواع تحلیلهای آماری است. این نرمافزار توسط گروهی از پژوهشگران آلمانی در دانشگاه دوسلدورف طراحی شد و برای دانشجویان، پژوهشگران و تحلیلگران در علوم انسانی، رفتاری، اجتماعی، پزشکی و آموزش بسیار مفید است.
جی*پاور یکی از ابزارهای رایگان و بسیار پرکاربرد برای محاسبه توان آماری، حجم نمونه مورد نیاز و اندازه اثر در انواع آزمونهای آماری است. این نرمافزار نخستین بار در سال ۱۹۹۲ توسط پژوهشگران دانشگاه دوسلدورف آلمان، بهویژه دبرا و کاندوس توسعه یافت و تاکنون چندین نسخه از آن منتشر شده است.
همچنین جی*پاور از آزمونهایی مانند آزمون t، تحلیل واریانس، رگرسیون، خیدو و تحلیل کوواریانس پشتیبانی میکند و امکان محاسبه توان آزمون برای برآورد حجم نمونه، تحلیل حساسیت و تحلیل پسنگر را فراهم میسازد. محیط کاربری ساده و گرافیکی این نرمافزار، آن را به ابزاری محبوب در بین دانشجویان و پژوهشگران علوم انسانی، رفتاری و پزشکی تبدیل کرده است.
روش محاسبه حجم نمونه با نرمافزار G*Power
برای محاسبه حجم نمونه با نرمافزار G*Power ابتدا از منوی Tests نوع نمونه خود را انتخاب کنید.
روشهای همبستگی و رگرسیون در منوی Correlation and Regression قابل دسترسی است.

محاسبه حجم نمونه با نرمافزار G*Power
روشهای آزمون میانگین جامعه مانند تی-تکنمونه و تی-مستقل از قسمت Means قابل دسترسی است.
پس از انتخاب آزمون موردنظر، اندازه اثر و سطح خطا را در صفحه اصلی نرمافزار مشخص کنید.
در نهایت در صفحه اصلی نرمافزار روی دکمه Calculate کلیک کنید.
روی دکمه X-Y Plot for a range of values کلیک کنید.
در نهایت در دیالوگ جدید روی دکمه Draw Plot کلیک کنید.
مشخصات مربوط به حجم نمونه به صورت گرافیکی نیز قابل مشاهده است.
برآورد نمونه برای مدلهای ساختاری
از منوی کشویی بالا، گزینه “Test family” را روی “F tests” قرار دهید.
در بخش “Statistical test”، گزینه “Linear multiple regression: Fixed model, R² deviation from zero” را انتخاب کنید.
در قسمت “Type of power analysis”، گزینه “A priori: Compute required sample size” را برگزینید.
حالا در کادر پایین:
- مقدار Effect size (f²) را وارد کنید (مثلاً ۰.۱۵ برای اثر متوسط)،
- توان آزمون (Power, معمولاً ۰.۸۰ یا بالاتر)،
- سطح معناداری (α error prob.، مثلاً ۰.۰۵)،
- و تعداد پیشبینها (Predictors) را وارد کنید.
روی “Calculate” کلیک کنید تا حجم نمونه مورد نیاز نمایش داده شود.
دانلود نرمافزار جی*پاور
فایل دانلود شده را از حالت فشرده خارج کنید. این نرمافزار نیاز به نصب دارد. فایل نصی یا setup را اجرا کنید تا عملیات نصب صورت گیرد. پس از آن میتوانید با کلیک نمودن بر فایل اجرایی برنامه آن را اجرا کنید. فایل تجرایی با لوگوی این نرمافزار نشان داده میشود.
همانطور که بسیاری از کاربران آمارافزار اطلاع دارند، در یکی از دورههای آموزشی آمارافزار، تحت عنوان «دوره محاسبه حجم نمونه و توان آماری»، که اتفاقاً در گروه دورههای پرطرفدار نیز محسوب شده، این نرمافزار و کار عملی با آن، آموزش داده میشود.
ضمناً لازم به ذکر است که در کاربردهای عملی نرمافزار G*Powerر برای محاسبه حجم نمونه مطالعات پژوهشی و همچنین مقالات علمی، امکان ارجاع به این نرمافزار وجود دارد. از منظر داوران مقالات علمی و ادیتورهای ژورنالهای معتبر، این نرمافزار قابل قبول بوده و برای مقاصد عملی میتواند جایگزین فرمولهای محاسبه حجم نمونه و حتی نرمافزارهای تجاری قوی شود. نرمافزار بسیار قوی و معتبر NCS-PASS نیز نتایج مشابهی دارد.
سوالات متداول
در G*Power نوع آزمون را روی F tests > Linear multiple regression: Fixed model, R² deviation from zero بگذارید، سپس اندازه اثر (Effect size)، توان آزمون (Power) و تعداد پیشبینها را وارد کنید تا حجم نمونه محاسبه شود.
زمانی که هدف بررسی اثر افزوده یک یا چند متغیر جدید پس از ورود متغیرهای پایه یا کنترل باشد. این گزینه برای رگرسیون سلسلهمراتبی (hierarchical regression) کاربرد دارد، جاییکه میخواهیم ببینیم افزودن سازهای جدید باعث افزایش معنادار R² میشود یا خیر.
بله، G*Power یکی از ابزارهای معتبر برای محاسبه توان و حجم نمونه در پژوهشهای تجربی است و در اغلب ژورنالهای بینالمللی پذیرفته میشود.
برای تحلیل میانجی و تعدیلگر مستقیم در G*Power، باید به روش رگرسیون چندگانه و برآورد اثر افزوده از طریق "R² increase" توجه کرد.