روش سندلوسکی و ﺑﺎروسو الگویی ساختارمند برای تحلیل کیفی متن و استخراج مفاهیم است که در روش فراترکیب استفاده می‌شود. این روش از یک الگوی هفت مرحله‌ای برای تحلیل اسناد و مقاله‌ها استفاده می‌کند. در این نوشتار روش سندلوسکی و ﺑﺎروسو برای تحلیل فراترکیب تشریح خواهد شد.
آشنایی با روش سندلوسکی و ﺑﺎروسو
سندلوسکی و ﺑﺎروسو (۲۰۰۷) یک روش‌شناسی دقیق برای تحلیل کیفی به روش فراترکیب (Meta-synthesis) ارائه کردند. این روش در میان پژوهشگران بویژه در دانشگاه‌های ایران مورد اقبال قرار گرفت.
در این نوع تحقیق کیفی برای گردآوری داده‌ها از مطالعات کتابخانه‌ای و ادبیات پژوهش استفاده می‌شود. از این منظر با روش مرور سیستماتیک و تحلیل اسنادی شباهت دارد. روش کیفی فراترکیب یکی از انواع روش‌های فرامطالعه است برای بررسی مطالعات کیفی محسوب می‌شود.
در واقع فراترکیب نوعی مطالعه کیفی است که از اطلاعات یافته‌های مستخرج از مطالعات دیگر در زمینه موضوع مرتبط، استفاده می‌کند. پژوهشگر در روش فراترکیب، داده‌های ثانویه نتایج حاصل از سایر مطالعه‌ها را برای پاسخگویی به نتایج مطالعه خود باهم ترکیب نموده و نتایج جدیدی بدست می‌آورد.
مراحل روش سندلوسکی و باروسو
روش سندلوسکی و ﺑﺎروسو شامل هفت گام است که عبارتند از:
- تنظیم سوالات پژوهش
- بررسی نظام‌مند متون
- جستجو و انتخاب منابع مناسب
- استخراج اطلاعات منابع
- تجزیه، تحلیل و ترکیب یافته‌ها
- کنترل کیفیت
- ارائه یافته‌ها
مراحل روش سندلوسکی و ﺑﺎروسو
تنظیم سوالات پژوهش
نخستین گام در روش سندولوسکی و باروسو، تنظیم پرسش‌های پژوهش است. این پرسش‌ها عموماً براساس چهار پارامتر چه‌چیزی، چه کسی، چه زمانی و چگونه؛ قابل تنظیم است. پس از آنکه سوالات پژوهش بر اساس هدف پژوهش تنظیم شد مرحله بررسی نظام‌مند متون آغاز می‌شود.
چه کسی Who ؟ در این روش از مصاحبه و خبرگان خبری نیست بنابراین چه کسی همان منابع اطلاعات کتابخانه‌ای مانند پایگاه مقالات، کتابخانه‌ها و از این دست می‌باشد.
چه وقت When ؟ بازه زمانی و قلمرو زمانی تحقیق در اینجا قرار می‌گیرد. برای نمونه شما مایل هستید مقالات دو سال اخیر را بررسی کنید.
چگونه How ؟ بیانگر نوع روش یا معیارهایی است که منابع بر اساس آن انتخاب و یا از فرآیند فراترکیب خارج می‌شوند.
مارگارت سندلوسکی و ژولی باروسو
بررسی نظام‌مند متون
ﺑﺮای ﮔﺮدآوری دادهﻫﺎی ﭘﮋوﻫﺶ از داده ﻫﺎی ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ ﺑﻪ ﻧﺎم اﺳﻨﺎد و ﻣﺪارک ﮔﺬﺷﺘﻪ اﺳﺘﻔﺎده می‌شود. معمولاَ در پژوهش‌های فراترکیب، منابع مورد نظر از طریق وبگاه های: گوگل اسکالر، ورلدکت مورد جستجو قرار گرفته و مقالات و پایان‌نامه‌های مربوطه از طریق اتصال به پایگاه‌های اصلی آن مانند ساینس دایرکت، پایان‌نامه‌های پروکوئست و غیره به دست می‌آیند. کلیدواژه‌های مورد جستجو نیز عبارت بودند از: مسئله‌یابی، ساخت مسئله، تعریف مسئله، کشف مسئله، شکل دهی به مسئله، تنظیم مسئله و طرح مسئله.
جستجو و انتخاب متون مناسب
در فرایند جستجو پارامترهای مختلفی مانند عنوان، چکیده، محتوا و جزئیات مقاله در نظر گرفته شده و مقاله‌هایی که با پرسش و هدف پژوهش تناسبی ندارند، حذف می‌شوند.
مراحل جستجو و انتخاب متون مناسب
استخراج اطلاعات به روش سندلوسکی و ﺑﺎروسو
در گام ۵ بهتر است اﻃﻼﻋﺎت پژوهش‌ها در قالب ﺟﺪوﻟﯽ دﺳﺘﻪﺑﻨﺪی ﺷوندﺪ. در روش سندلوسکی و ﺑﺎروسو اﯾﻦ ﺟﺪول ﺷﺎﻣﻞ اﻃﻼﻋﺎت ذیل می‌باشد: اﻃﻼﻋﺎت ﺷﻨﺎﺳﻨﺎﻣﻪای ﭘﮋوﻫﺶ: ﻋﻨﻮان، ﻧﺎم و ﻧﺎم ﺧﺎﻧﻮادﮔﯽ ﭘﺪﯾﺪآورﻧﺪﮔﺎن و ﺳﺎل اﻧﺘﺸﺎر. اﻃﻼﻋﺎت روﺷﯽ ﮐﻠﯿﺪی: روش و ﻫﺪف ﭘﮋوﻫﺶ. اﻃﻼﻋﺎت ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎی اﺻﻠﯽ: ﻧﺘﺎﯾﺞ و ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎی پژوهش. همه کوشش‌های تحقیق به روش فراترکیب در این مرحله متجلی می‌شود بنابراین این مرحله بسیار بااهمیت است.
تجزیه‌وتحلیل یافته‌های کیفی
در گام ۶ پژوهشگر به دنبال کدهای برآمده از فرآیند فراترکیب است. به همین دلیل برای تمام عوامل استخراج شده از منابع مرتبط با مسئله‌یابی، یک کد در نظر گرفته می‌شوند و سپس این کدها با توجه به منابعی که از آنها استخراج شده اند و همچنین میزان فراوانی آن ها، طبقه بندی می‌شوند. این یک گام حیاتی در روش سندلوسکی و ﺑﺎروسو است.
کنترل کیفیت و ارائه یافته‌ها
در بحث کنترل کیفیت راهکارهای متعددی وجود دارد اما بهترین روش استفاده از برنامه مهارت‌های ارزیابی حیاتی (CASP) است. همچنین می‌توان از ابزار گلین نیز برای کنترل کیفیت یافته‌ها استفاده کرد یا از کاپای کوهن بهره گرفت.
روش CASP یا Critical Appraisal Skills Program به معنای برنامه مهارت‌های ارزیابی حیاتی، ابزاری برای ارزیابی کیفیت مطالعات اولیه پژوهش‌های کیفی است. در مرحله آخر به ارائه یافته‌ها از مراحل پیشین پرداخته می‌شود که در اینجا با توجه به بررسی معانی کدها، آنها در یک مفهوم مشابه دسته بندی می‌شوند. سپس مفاهیم به دست آمده تجمیع شده و در مقوله‌های کلی تر قرار می‌گیرند.
سخن پایانی از روش سندلوسکی و ﺑﺎروسو
در بسیاری از مطالعات، ادبیات پژوهش و مبانی نظری پیرامون پدیده مورد مطالعه بسیار غنی است. مقاله‌ها، پایان‌نامه‌ها و منابع مشابه در زمینه موضوع زیاد هستند و نیازی به مصاحبه وجود ندارد. اگر پژوهشگری درصدد شناسایی سازه‌های زیربنایی پدیده باشد می‌تواند با رجوع به منابع موجود به خوبی آنها را شناسایی کند. روش‌هایی مانند فراترکیب و فراتحلیل یا مرور سیستماتیک با همین هدف طراحی گردیده‌اند. در این میان روش فراترکیب بسیار کاربردی است و روش‌شناسی روشنی برای آن وجود دارد. روش سندلوسکی و ﺑﺎروسو شامل هفت گام است که با استفاده از آن می‌توان سازه‌های زیربنایی پدیده‌ها را شناسایی کرد.
منبع: حبیبی، آرش. (۱۴۰۰). روش پژوهش پیشرفته. تهران: پارس‌مدیر.
Sandelowski, M., & Barroso, J. (2006). Handbook for synthesizing qualitative research. springer publishing company
نگارنده: پشتیبانی پارس‌مدیر | 
