استراتژی مذاکره و بازتاب مفاهمه

استراتژی مذاکره و بازتاب مفاهمه (JOURNEY Making) یک روش تحقیق در عملیات نرم است که برای تسهیل و درک ساختار مسائل پیچیده استفاده می‌شود. این روش به توسعه تحلیل گزینه‌های استراتژیک سازمانی (سودا) کمک می‌کند. براساس این دیدگاه، سازمان‌ها تعدادی جهت استراتژیک دارند که می‌توانند هماهنگ یا ناهماهنگ، آگاهانه و یا ناآگاهانه باشند.

نام لاتین این روش Jointly Understanding Reflecting and Negotiating Strategy که به صورت خلاصه JOURNEY Making نیز نامیده می‌شود. در واقع JOURNEY Making  روشی است که به منظور تسهیل و درک ساختار و کمک به تفکر استراتژیک در مدیریت استراتژیک سازمان مورد استفاده قرار می‌گیرد.

استراتژی مجموعه‌ای از اقدامات است که یک سازمان را در یک مسیر خاص هدایت می‌کند. این رویکرد یک روش‌شناسی جهت تفکر در مورد استراتژی فعلی سازمان و استراتژی مطلوب سازمان می‌باشد. استراتژی مذاکره و بازتاب مفاهمه در برخورد با مسائل پیچیده‌ای که سازمان با آن درگیر است استفاده می‌شود. این مسائل از شکل‌گیری استراتژی که در آن هیچ اجماع روشنی بر یک شیوه رو به جلو و مناسب وجود ندارد، مفید است. این روش یک فرایند دیالکتیک است که شامل یادگیری فردی و گروهی از یکدیگر در حین گفتگوهای مداوم می‌باشد.

فرایند استراتژی مذاکره و بازتاب مفاهمه

فرایند این روش شامل دو بخش است. پدیدارسازی و بازتاب استراتژی‌های نوظهرو و مذاکره برای حصول توافق که هر کدام از این بخش‌ها شامل دو مرحله می‌شوند. هر مرحله نیز خود از چندگام تشکیل شده است. در این بخش نگاهی کلی به این فرایند شده و سپس هریک از گام‌ها تشریح می‌شوند.

فرایند استراتژی مذاکره و بازتاب مفاهمه

گام نخست: درک موقعیت

در این مرحله باید موقعیت به دقت مطالعه و بررسی شود تا دانش اولیه درستی از موقعیت و افراد درگیر در آن حاصل گردد.

گام دوم: نقش مشارکت‌کنندگان

در این مرحله، تصمیم‌ می‌گیرید که کدام یک از مشارکت‌کنندگان در این موقعیت نقش‌های خاصی را انجام دهند و آنها را بر این اساس نا‌م‌گذاری می‌‌کنید.

گام سوم: ساخت نقشه‌های شناختی فردی

هر یک از افراد برای درک بهتر موقعیت یک نقشه شناختی ایجاد کنند.

گام چهارم: ترکیب نقشه‌های شناختی برای رسم نقشه‌های استراتژی

برای دستیابی به یک دیدگاه کلی‌تر از موقعیت، نقشه‌های شناختی که از دیدگاه‌های مختلف به‌دست آمده را با هم ترکیب کنید و یک نقشه شناختی واحد را ارائه دهید.

گام پنجم: تحلیل استراتژی نوظهور/استراتژی‌سازی

در این مرحله نقشه استراتژی ایجاد شده را تجزیه و تحلیل کرده و موضوعات مهم که در مورد موقعیت به نظرتان می‌رسد را لیست کنید.

گام ششم: ایجاد مجموعه‌ای از گزینه‌ها

در این مرحله باید لیستی از مهم‌ترین مسائل سازمان را در اختیار داشته باشید و در مورد راه‌های مقابله با هر یک فکر کنید.

گام هفتم: ایجاد مجموعه‌ای از سناریوها

در این مرحله باید ایده‌های خود در مورد گزینه‌ها را به سناریوهای ممکن تبدیل نمایید.

گام هشتم: مقایسه گزینه‌ها و سناریوها

در این مرحله باید مقایسه‌ای محتمل بین محتمل‌ترین و مطلوب ترین گزینه‌‌ها و سناریوهایی که تا به حال مشخص کرده‌اید صورت دهید.

گام نهم: تحلیل نتایج مقایسه

در این مرحله باید یک لیست از گزینه‌ها ( و سناریوهای حاصل) که فکر می‌‌کنید برای تحقیق و بحث مناسب هستند را تهیه نمایید.

گام دهم: ارائه پیشنهاد

در این مرحله ملاحظات خود را برای بحث و بررسی بیشتر گزارش کنید. مخاطبان این گزارش، مدیر و مدیر عامل سازمان هستند.

سخن پایانی

روش JOURNEY Making می‌پذیرد که سازمان‌ها تعدادی جهت استراتژیک دارند. ‌این استراتژی‌های می‌توانند هماهنگ یا ناهماهنگ، آگاهانه یا ناخودآگاه باشند. استراتژی مجموعه‌ای از اقدامات مدون است که مسیر حرکت سازمان را مشخص می‌کند. استراتژی مذاکره و بازتاب مفاهمه یک روش شناسی جهت تفکر در این حوزه است.

عمده‌ترین کاربردهای این رویکرد در مورد استراتژی است که در حال حاضر در سازمان اجرا می‌شود. همچنین برای گزینه‌های موجود برای جهات مختلف استراتژیکی و چگونگی تحقق‌ یافتن استراتژی‌های غیرهم‌جهت در صورت لزوم نیز کاربردی است. همچنین داشتن مجموعه‌ای از جهات مختلف استراتژیک ممکن، ابزاری برای تحقق آنها، انعطاف‌پذیری بیشتری نسبت به استراتژی ثابت و منفرد را ایجاد می‌نماید.

در JOURNEY  Making، یکی از راه‌های توسعه استراتژی، فرآیند تصمیم‌گیری‌های مختلف در مورد مسائل سازمانی و فرصت‌های مواجه با آن خواهد بود. بنابراین، چگونگی درک مشکلات و فرصت‌ها و سپس تصمیم‌گیری برای مقابله با آنها به بهترین وجه از موارد ضروری است. مرکز JOURNEY  Making نقشه شناختی است. نقشه‌های شناختی نموداری است که توسط کارشناسان JOURNEY  Making در مذاکره با ذی‌نفعان ساخته می‌شود. این نمودارها شیوه‌های درک موقعیت‌های مختلف و واکنش نسبت به آنها برای ذی‌نفعان فراهم می‌آورد.

منبع: کتاب تحقیق در عملیات نرم نوشته عادل آذر فصل چهار