مدل STP بازاریابی
مدل STP بازاریابی الگویی سه بخشی با هدف بخش‌بندی بازار، شناسایی بازار هدف و جایگاه‌یابی یا تثبیت موقعیت در بازار هدف است. در واقع این مدل شامل مراحل زیر است:
- بخش‌بندی بازار Segmentation
- انتخاب بازار هدف Targeting
- جایگاه‌یابی Positioning
براساس این الگو یک شرکت در برنامه‌ریزی استراتژیک خود نخست باید بازار را به درستی به بخش‌های مختلف تقسیم کند. با این شیوه می‌توان یک بازار ناهمگن را به بخش‌هایی همگن تقسیم کرد. سپس بخش‌های مختلف بازار براساس اهداف و توانمندی‌های شرکت ارزیابی می‌شود تا بهترین بخش بازار انتخاب شود. وقتی بخش مناسب انتخاب شد باید با استفاده از تحقیقات بازاریابی به دقت رصد شود. به این ترتیب با شناخت دقیق بازار هدف باید نفوذ در بازار و تثبیت جایگاه شرکت در آن بازار صورت بپذیرد.
در این مقاله کوشش می‌شود هر یک از مراحل مختلف مدل STP بازاریابی به صورتی روش بیان شود. هر بخش با یک مثال واقعی از شیوه پدیدار شدن پایگاه پارس‌مدیر تشریح می‌شود. به این ترتیب پژوهشگران و علاقه‌مندان بازاریابی می‌توانند به صورت مطالعه موردی با مفاهیم مدل STP بازاریابی آشنا شوند.
بخش‌بندی بازار در مدل STP
بخش‌بندی بازار Market Segmentation فرایند تقسیم یک بازار ناهمگن به بخش‌های همگن برای انتخاب بخش هدف می‌باشد. تقسیم‌بندی بازار به معنای آمادگی و مهیا سازی عملیات بازاریابی برای تمام بازار نیست. بلکه به معنای آماده‌سازی برای بخش کوچکی از بازار است.
یک مدیر بازاریابی می‌تواند کل جمعیت کشور را به عنوان مشتریان در نظر بگیرد. اما هدف قرار دادن همه افراد اگر چه بازار بزرگتری را ایجاد می‌کند اما همیشه هم نتایج خوبی ندارد. هر چه بازار بزرگتر باشد رقبای بیشتری وجود خواهد داشت. امکان شناخت نیازهای جامعه هدف کمتر خواهد بود و هزینه‌ها نیز به صورت سرسام‌آوری افزایش پیدا خواهد کرد. بنابراین بهتر است بازار به بخش‌های معینی تقسیم شود تا بتوان درک درستی از بخش‌های مختلف بازار بدست آورد.
همانطور که در فلسفه وجودی پارس‌مدیر آمده هدف ما ارائه دانش جهانی با نگاهی بومی به پژوهشگران داخلی است. پژوهشگران داخلی بسیار زیاد هستند بنابراین بخش‌بندی بازار براساس دو ملاک رشته تحصیلی و مقطع تحصیلی صورت گرفت. در بسیاری از شرکت‌ها و کسب‌وکارها که خدمات را به صورت فیزیکی و حضوری انجام می‌دهند ملاک بخش‌بندی بازار بیشتر براساس مناطق جغرافیایی است. اما چون پارس‌مدیر خدمات خود را آنلاین ارائه می‌کند بنابراین مرزهای جغرافیایی را به سادگی در می‌نوردد. به عنوان یک مدیر بازاریابی باید بدانید که براساس چه ملاک‌هایی می‌توانید بازار خود را بخش‌بندی کنید.
هدف‌گیری و انتخاب بازار هدف
هدف‌گیری و انتخاب بازار هدف Targeting دومین گام در مدل STP بازاریابی است. پس از مرحله بخش بندی، انتخاب بخش یا بخش‌های مد نظر، همان هدف‌گیری بازار است. برای هدف‌گیری بازار، درک ضعف و قدرت، تهدید و فرصت‌ها بسیار مهم است. برای مثال انتخاب یک بخش از بازار که دارای هیچ رقیب و رقابتی نیست که به آن استراتژی اقیانوس آبی می‌گویند.
در پارس‌مدیر پس از آنکه بازار براساس رشته‌های تحصیلی و مقاطع تحصیلی بخش‌بندی شد نوبت انتخاب بازار هدف رسید. در این گام ما بازار دانشجویان رشته تحصیلی مدیریت را انتخاب کردیم. همچنین از بین دانشجویان مقاطع مختلف، دانشجویان تحصیلات تکمیلی یعنی دوره کارشناسی ارشد و دکتری انتخاب شدند. به این ترتیب مشخص گردید قرار است به نیازهای کدام بخش از بازار خدمات ارائه شود.
جایگاه‌یابی (موضع‌یابی در بازار)
جایگاه‌یابی Positioning سومین و آخریم گام در مدل STP بازاریابی است. در این مرحله کوشش می‌شود تا با شناخت صحیح نیازهای مشتریان بازار هدف خدمات تخصصی و مناسب با این بازار ارائه شود. در اینجا همه کوشش‌های کسب‌وکار با هدف ارضای نیازهای بازار هدف ساماندهی می‌شود. هدف این است که کسب‌وکار جایگاه خود را در بازار هدف محکم نماید و به عنوان یک برند مطرح به اعتبار و اعتماد نزد مشتریان دست پیدا کند.
در پارس‌مدیر کوشش شد تا نیازهای پژوهشگران رشته‌های مختلف تحصیلات تکمیلی مدیریت شناسایی شود. سپس با تولید محتوای دست اول و کاربرپسند به این نیازها پاسخ داده شد. این فعالیت‌ها از نیمه دوم سال ۱۳۹۰ آغاز شد. در یک بازه زمانی ده ساله براساس آمارهای گوگل آنالیتیکس مشخص گردید آمار بازدید پایگاه با نرخ رشدی فزاینده به حدود بیش از ۱۰ هزار بازدید روزانه رسیده است. این آمار به نسبت سایت‌های مشابه رقم بالایی محسوب می‌شود.
نتیجه‌گیری بحث مدل STP بازاریابی
بخش‌بندی بازار، شناسایی بازار هدف و جایگاه‌یابی ابعاد مدل STP بازاریابی را تشکیل می‌دهند. هر کسب‌وکاری برای موفقیت باید نخست به درستی بازار را به بخش‌های مختلف تقسیم‌بندی کند. ملام بخش‌بندی به صورت سنتی براساس مناطق جغرافیایی صورت می‌گیرد. در عصر تحول دیجیتال که بسیاری کسب‌وکارها خدمات خود را به صورت آنلاین ارائه می‌کنند ملاک بخش‌بندی می‌تواند متفاوت باشد. در ادامه زمانی که بازار به بخش‌های مشخصی تقسیم گردید باید بازار هدف انتخاب شود. پس از انتخاب بازار هدف باید با ارائه خدمات و محصولات تخصصی جایگاه خود را تثبت کرد. به این ترتیب به نظر می‌رسد استفاده از مدل STP برای همه کسب‌وکارها قابل استفاده باشد.
تهیه و تنظیم: پشتیبانی پارس‌مدیر
مدیریت بازاریابی | ۰۱ بهمن ۰۰
