مارپیچ دانش نوناکا و تاکوچی + پرسشنامه
مارپیچ دانش نوناکا و تاکوچی الگویی برای خلق و تسهیم دانستههای سازمانی مبتنی بر درونیکردن، بیرونی کردن، ترکیب و اجتماعی کردن دانش میباشد. این دو استاد برجسته فرایند تبدیل دوسویه دانش صریح و ضمنی را به صورت الگویی پیشرو ارائه کردند و خیلی زود در صنایع پذیرفته شد.
نوناکا و تاکوچی ادعا کردند هنگامی که شما دانش جدیدی خلق میکنید میتوانید به سرعت به تقاضاهای مشتری پاسخ دهید، محصولات جدید و روشهای کار کردن جدیدی را به وجود آورید، و مزیت رقابتی خودتان را تقویت کنید. بنابراین آنها مدلی به نام مارپیچ دانش نوناکا و تاکوچی به وجود آوردند تا نشان دهند که چگونه میتوان دانش را در سازمانها به وجود آورد، انتقال داد و بازآفرینی کرد. آنها مدل خود را به جای دایره، مارپیچ توصیف کردند زیرا معرف حرکت مداوم و رو به جلوی دانش است.
ابعاد مارپیچ دانش نوناکا و تاکوچی
نوناکا و تاکوچی فرایندی را که از طریق آن دانش به اشتراک گذاشته و خلق میشود SECI نامیدند. واژه SECI شامل چهار عامل است:
- اجتماعی کردن (Socialization)
- بیرونی کردن (Externalization)
- ترکیب کردن (Combination)
- درونی کردن (Internalization )
معمولا دو نوع دانش در مدیریت کسبوکار تعریف میشود: صریح و ضمنی.
دانش صریح، دانشی رسمی است که در راهنماها و دستورالعملها گنجانده شده است و به آسانی به اشتراک گذاشته میشود. دانش ضمنی، دانش یا مهارت شخصی و غیررسمی است که با تجربه آموخته میشود و به ندرت از طریق اسناد یا فرایندها به اشتراک گذاشته میشود. به عنوان مثال، بهترین راه برای منتقل کردن مهارت دوچرخهسواری این است که به جای دادن کتاب راهنما، به فرد نشان بدهید چگونه میتواند این کار را انجام بدهد.
تبدیل دانش ضمنی به صریح، یعنی کاری کنیم که دیگر دانش مذکور به یک نفر محدود نباشد و اگر آن فرد سازمان شما را ترک کرد دانش او از دست نرود. رسمی و صریح کردن دانش میتواند به طور قابل توجهی زمان لازم برای یادگیری چگونگی انجام کارها توسط اعضای جدید گروه را کاهش دهد و این یعنی سازمان سریعتر میتواند پیشرفت کند.
دانلود پرسشنامه مدیریت دانش نوناکا و تاکوچی
فایل ورد پرسشنامه مدیریت دانش نوناکا و تاکوچی
هدف: بررسی مدیریت دانش
روایی و پایایی: دارد
منبع معتبر انگلیسی و فارسی : دارد
ابعاد: بیرونی سازی، ترکیب، درونی سازی و اجتماعی سازی
تعداد سوالات: ۲۶ گویه با طیف لیکرت ۵ درجه
سازوکار مارپیچ دانش نوناکا و تاکوچی
نوناکا و تاکوچی چهار روش برای خلق و به اشتراکگذاریِ دانش پیشنهاد دادند. هنگامی که دانشی به اشتراک گذاشته میشود، میتواند از ضمنی به صریح، یا عکس آن تبدیل شود یا در همان حالت اولیه باقی بماند. آنها این فرایند را SECI نامیدند.
اجتماعی کردن (ضمنی به ضمنی): دانش از طریق به اشتراکگذاری تجارب، سرمشق گیری، مشاهده و طوفان فکری از یک فرد به فردی دیگر منتقل میشود.
برونی کردن (ضمنی به صریح): هنگامی که ایدههای خود را ابراز میکنید دانش ضمنی شما به دانش صریح تبدیل میشود که این امر نشر دانش در سازمان را سادهتر میکند.
ترکیب کردن (صریح به صریح): این سادهترین شکل به اشتراکگذاری دانش است زیرا منابع کاربردی دانش مانند اسناد؛ ترکیب، مرتب و طبقهبندی میشوند تا دانش جدیدی را خلق کنند.
درونی کردن (صریح به ضمنی): هنگامی که دانش در سرتاسر سازمان به اشتراک گذاشته میشود و مورد استفاده قرار میگیرد به بخشی از دانش افراد تبدیل میشود. بنابراین مادامی که افراد دانش را درونی میکنند و آن را به ایدهها و تجارب خود اضافه میکنند به دانش ضمنی تبدیل میشود و بدین ترتیب دانش جدیدی خلق میکنند.
نمودار بالا نحوهی اشتراک و انتقال دانش را با استفاده از فرآیند SECI نشان میدهد. این فرآیند، بهجای دایره، پیکان مارپیچ ایجاد مداوم و حرکت رو به جلوی دانش را نمایش میدهد.
نتیجهگیری
مارپیچ دانش نوناکا و تاکوچی یکی از انواع مدلهای مدیریت دانش است که هم در صنایع و هم در دانشگاهها بسیار مورد قبول است. اساس این الگو بر مفهوم دانش پنهان ودانش آشکار استوار است که توسط نوناکا و تاکئوچی بیان شد. در این تقسیم بندی، با توجه به همگرایی بین شکلهای پنهان و آشکار دانش، آنان مدلی را پایه گذاری کردهاند که به نام خودشان معروف شده است. این مدل بر خلاف مدلهای پیشین، تمرکز خود را بر دو نوع دانش آشکار و نهان مبذول داشته، به نحوه تبدیل آنها به یکدیگر و نیز چگونگی ایجاد آن در تمامی سطوح سازمانی (سطح فردی، گروهی و سازمانی) توجه دارد. بر پایه مدل نوناکا و تاکوچی مراحل زیر برای انتقال (تبدیل) این دو نوع از دانش، در سطوح گوناگون سازمان انجام شوند.
پرسشنامه مدیریت دانش نوناکا و تاکوچی دارای ابعاد استانداری است. اجتماعی نمودن (پنهان به پنهان): انتقال دانش نامشهود یک فرد به فرد دیگر،(نحوه رفع مشکل برنامه و طراحی بصورت غیر معمول). برای انجام موثر این فرایند باید میان افراد، فرهنگ مشترک و توانایی کار گروهی ایجاد شود. این امر با استفاده از نظریهها ی اجتماعی و همکاری میسر میگردد. نشست یک گروه که تجربیات را توضیح داده و در باره آن بحث میکند، فعالیتی عادی است که درآن اشتراک دانش پنهان میتواند رخ دهد.
نگارنده: پشتیبانی پارسمدیر | تئوری سازمان و مدیریت | ۱۷ آبان ۹۷