کار تیمی

کار تیمی Teamwork کوششی همکارانه است که یک گروه برای دستیابی به هدفی واحد یا انجام یک وظیفه پیچیده به شیوه‌ای کارا و اثربخش انجام می‌دهند. این مفهوم فراتر از تصویر گروهی از افراد است که در حال انجام کار مشترکی هستند. بطور کلی هر سازمانی شامل یک گروه از افراد است که در راستای نیل به اهداف سازمان فعالیت می‌کنند.

مدیران سازمان‌های پیشگام به دنبال آن هستند تا کار گروهی را به یک کار تیمی تبدیل کنند. روحی که در یک تیم است و به آن وحدت می‌بخشد فراتر از مجموعه‌ای از افراد است. این روحیه و این ساختار دستیابی به هدف را با شیوه‌ای سینرژیک محقق می‌سازد.

وقتی اسم کار تیمی می­‌آید بیشتر آدم‌ها ذوق‌زده می­‌شوند و حس مثبتی از در گروه‌بودن دارند. اگر بخواهیم به تعریف علمی کار تیمی اکتفا کنیم، باید بگوییم که تیم از جمع ۲ نفر و بیشتر تشکیل شده است. یک سازمان حول محور فعالیت‌های مجموعه‌ای از اعضا و یا به اصطلاح تیم می‌چرخد. اعضای مجموعه مثل یک چرخ‌دنده در یک سیستم مکانیکی بزرگ هستند. اگر یکی از این چرخ دنده‌ها خوب کار نکند کار سیستم مختل می‌شود. اینجاست که اهمیت کار تیمی در سازمان و یا مجموعه به چشم می‌آید. کار تیمی موفق می‌تواند یک مجموعه را قدرتمند‌تر و حرفه‌ای‌تر جلو ببرد. مشکلات را کمتر کند و مسیر رشد مجموعه و اعضای آن را هموارتر کند. در این مقاله به تشریح بحث کار تیمی از منظر تئوری سازمان و مدیریت پرداخته می‌شود.

تعریف تیم و کار تیمی

یک تیم به تعداد کمی از افراد گفته می‌شود که دارای مهارت‌های تکمیل‌کننده‌ی یکدیگر بوده و دارای مقاصد، اهداف، و رویکردی مشترک‌اند که بر مبنای آنها به هم پیوند می‌خورند و به یکدیگر تکیه می‌کنند.  اعضای تیم به یکدیگر وابسته‌اند و این بدین معنی است که عدم فعالیت یک عضو از تیم باعث عدم انجام کار تیمی می‌شود. در واقع کار آنها اثر متقابل بر یکدیگر می‌گذارد. اما به عکس، گروه‌های کاری، گروهی از افراد هستند که با یکدیگر کار می‌کنند و از راهنمایی یک نفر بهره می‌برند.

گروه‌های کاری تک رهبر را اینگونه توصیف می‌نمایند: اگر فرصت و یا نیاز عملکردی مهمی که لازمه‌ی تیم شدن است وجود نداشته باشد، آن را گروه می‌نامند. اعضا در ابتدا برای تبادل اطلاعات، مشارکت می‌کنند و با سعی فراوان از دیدگاه‌های خود برای تصمیم‌گیری در جهت کمک به هم‌گروهی‌ها در راستای فعالیتشان بهره می‌گیرند. در واقع، هیچ قصد، هدف عملکردی، و یا محصول مشترکی وجود ندارد که مستلزم رویکرد تیمی یا مسئولیت متقابل باشد.

پنج اصل برای کار تیمی وجود دارد:

  • تعداد کم افراد (کمتر از ۱۲ نفر)
  • مهارت‌های تکمیل کننده
  • نیت مشترک
  • پذیرش رویکرد کاری توسط تمام اعضای تیم
  • مسئولیت و پاسخگویی همگانی

کار تیمی، شیوه‌ی مشخصی از کار کردن است که می‌کوشد از مجموع توانمندی‌ها، مهارت‌ها و انرژی افراد،‌ بیشترین بهره را کسب کند. به زبان ساده‌تر کار تیمی یعنی همکاری چندجانبه از سوی اعضای سیستم برای رسیدن به یک هدف مشخص. به جرات می‌توان گفت کار تیمی یکی از مهم‌ترین بخش‌های سازمان است اگر هر کدام از اعضا به صورت منزوی و جداگانه کار کنند. هرچقدر هم که در کارشان حرفه‌ای باشند عملا رشدی صورت نمی‌گیرد.

پرسشنامه کار تیمی

پرسشنامه پژوهش ابزاری برای گردآوری داده‌ها است که به مدیران و پژوهشگران کمک می‌کند درک بهتری از وضعیت کار تیمی در سازمان داشته باشند. برای این منظور بکارگیری پرسشنامه‌های استاندارد از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. دو پرسشنامه برای این منظور در نظر گرفته شده است:

فایل ورد پرسشنامه کیفیت کار تیمی هوگل و گموئندن

ابعاد: ارتباطات، هماهنگی، تلاش، پشتیبانی متقابل، تصمیم‌گیری و همبستگی

تعداد سوالات: ۳۷ گویه طیف لیکرت ۵ درجه

فایل ورد پرسشنامه فرهنگ کار تیمی

تعداد سوالات : ۱۶ گویه با طیف لیکرت ۵ درجه

مزایای کار تیمـی

ریسک پذیری بالا: زمانی که به تنهایی مشغول کار هستیم کمتر جسارت پیدا می‌کنیم که ایده‌های جدید را هر چقدر هم که جذاب باشد اجرایی کنیم. هیچ موفقیتی بدون ریسک و دست زدن به تجربیات جدید به دست نمی‌آید.

رشد کاری و شخصی: همه محدودیت‌هایی در مهارت‌های شغلی و پول و زمان دارند. کار‌تیمی این کمبودها را جبران می‌کند و اجازه می‌دهد با سرعت بیشتر و صرف انرژی کمتری به نتیجه برسید.

کسب تجربه و یادگیری: کار‌تیمی باعث می‌شود که تجربیات افراد به یکدیگر منتقل شود که در هیچ دوره تحصیلی به این سرعت به دست نمی‌آید.

کاهش استرس: وقتی در جمع کار می‌کنید اگر مشکلی پیش بیاید نیازی نیست به تنهایی با آن روبرو شوید. در کار تیمی فشار‌عصبی به مراتب کمتر است.

اعتمادسازی: اعتماد سنگ بنای کار تیمی است و برای بقا در دنیای تجارت باید زمان‌هایی به دیگران اعتماد کرد. مدیر باید به کارمندانش نشان دهد که به آنها و کارشان اعتماد دارد و همین شیوه تفکر و عمل را به کارمندان نیز منتقل کند.

مسئولیت پذیری: تنها زمانی که مسئولیت‌پذیری به عنوان یک ارزش در میان کارمندان شناخته شود سازمان می‌تواند به آینده خود امیدوار باشد.

محیط کاری شاد: نتیجه کار تیمی بهبود روابط کاری و خلاقیت تیم است.

افزایش بازدهی: در تیم هر کس در تخصص خود مشغول به کار است و انرژی فکری و جسمی صرف فعالیت‌های جانبی و غیرمرتبط نمی‌شود.

حس پذیرش: وقتی افراد در تصمیمات مشارکت شرکت داشته باشند تعهد بیشتری برای اجرایی کردن آن دارند. این مسئله بسیار متفاوت از زمانی است که خود را تنها ابزاری برای اجرایی کردن تصمیمات و اهداف دیگران بدانند.

خلاصه و جمع‌بندی

نتایج این مقاله نشان می‌دهد از عوامل موفقیت در سازمان‌ها این است که افراد به جای اینکه تک نفره همه کارهای یک کسب‌وکار را به دوش بکشند، اقدام به تیم‌سازی کنند. مجموعه افراد با استعداد و با پشتکار دیگری را نیز به عنوان هم گروهی‌های خود وارد کار کنند. برای موفقیت در کار گروهی قبل از هر چیزی باید بدانید که برای پیشبرد کارهای سازمان به چه افرادی و با چه خصوصیاتی نیاز دارید و این افراد باید چه توانایی‌ها و خصوصیاتی داشته باشند.

یک سازمان در سایه یک کار گروهی و منسجم می‌تواند به اهداف غایی خود دست پیا کند. به عنوان مدیریت یک سازمان جهت نیل به اهداف کار تیمی، در ابتدای کار به جای اینکه به اضافه‌کردن چندین فرد به اعضای تیمتان فکر کنید، بهتر است روی افرادی سرمایه گذاری کنید که چندین کار و مهارت را یکجا دارند.

سعی کنید به نیروهایی که به عنوان هم تیمی انتخاب می‌کنید، به خوبی آموزش دهید و سطح مهارت‌های آنها را ارتقا دهید. وظایف هر فرد را مشخص کنید و سعس کنید برای هر هدف کوتاه‌مدتی در تیمتان یک برنامه زیری زمانی داشته باشید و هر کس به خوبی به وظیفه خود عمل کرد برای او پاداشی در نظر بگیرید و انگیزه تیم را هر لحظه بیشتر و بیشتر کنید این کاریاثر بخش در عوامل موفقیت در سازمان خواهد بود.