کارفرما (Employer)
کارفرما (Employer) بر اساس ماده ۳ قانون کار یک شخص حقیقی و یا حقوقی می‌باشد که کارمند به خواسته او در مقابل پولی که به عنوان مزد دریافت می‌کند، کار می‌کند. در کل می‌توان اینگونه گفت که کلیه مدیران و مسئولان و یا تمامی افراد چه حقیقی و چه حقوقی که این امور را بر عهده دارند و یک سری افراد را برای رسیدن به اهداف خود استخدام می‌کنند، در مقابل کاری که آنها انجام می‌دهند، حقوق پرداخت می‌کنند اصطلاحا به آنها کارفرما گفته می‌شود.
در پروژه‌های عمرانی اغلب نام کارفرما مساوی با صاحب کار است. فرد یا شرکتی که با به کارگیری کارمندان، کارگران و پیمانکاران، پروژه مورد نظر خود را تا اتمام کار هدایت می‌کند. او کسی است که به غیر از مسئولیت‌های قانونی، تمام هزینه‌های ساخت، حقوق پرسنل و انجام هرگونه قوانین مربوط به پیشبرد کار را بر عهده دارد. در مدیریت پروژه رابطه بین کارفرمایان با پیمانکار از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در این مقاله ضمن تعریف کارفرما به حقوق و تعهدات وی اشاره می‌شود.
تعریف کارفرما
کارفرما Employer شخصیت حقیقی یا شخصیت حقوقی است که یک طرف امضا کننده موافقتنامه یا قرارداد است. او اجرای عملیات موضوع موافقتنامه و قرارداد را به پیمانکار یا مشاور واگذار می‌نماید. سازمان یا گروهی که مسئولیت هدایت پروژه را به عهده می‌گیرد. جانشینان و نمایندگان قانونی وی در حکم کارفرما محسوب می‌شوند.
کارفرما در لغت به معنی صاحبکار و آنکه به کاری فرمان دهد، آمده است. گرچه کارفرما صاحب تمام یا قسمتی از کار می‌باشد، ولی هر صاحبکاری کارفرما نیست، به بیانی دیگر، شخص حقوقی است که یک سوی امضاءکننده پیمان است و عملیات موضوع پیمان را بر اساس اسناد و مدارک پیمان واگذار کرده است. طبق ماده ۶ شرایط عمومی پیمان نمایندگان و جانشینهای قانونی کارفرما، در حکم کارفرما می‌باشند.
شایان ذکر است در قوانین از دولت به عنوان کارفرما نام برده شده است. ولی دولت کارفرما نیست چون کارفرما کسی است که دستور می‌دهد، در حالی که دولت به کسی دستور نمی‌دهد، فقط خط‌مشی کلی را بیان می‌کند. وی صاحبکار یا مالک، طرفی که مسئولیت عمومی یا پروژه را از آغاز تا پایان آن، همراه با حق فروش و اشغال دارد. کارفرما شخصی است که دیگران را برای انجام دادن کار، پرداخت مزد یا حقوق استخدام می‌کند.
وظایف یک کارفرما طبق قانون کار
بین کارفرما و کارمند یا کارگر یکسری روابط خاصی وجود دارد که قانون آنها را مشخص کرده است. قوانینی که قانون کار آنها را گذاشته و تصویب کرده است برای حمایت از کارگران و کارمندان می‌باشد:
انتخاب نوع قرارداد: که ممکن است قرارداد مدت موقت یا قرارداد کارهای غیر موقت یا قرارداد برای انجام اموری که معین و مشخص هستند، تعیین گردد.
انجام تعهدات قرارداد: وظیفه دارد تمامی تعهداتی را که در قرارداد ذکر کرده است عمل کند. یکسری از مفاد قرارداد می‌تواند بر اساس مزایای بیشتر و توافق طرفین باشد و بقیه هم که بر اساس قانون کار است.
رعایت تمامی تکالیف مندرج در فصل دوم قانون کار: از جمله پرداخت کردن مبلغی که به عنوان پایان کار و مزایای پایان کار معین و در مدتی موقت، پرداختن حق سنوات زمانی که کارگر را اخراج می‌کنند، همچنین برگرداندن کارگر بر سر کارش، پرداخت کردن حق او از زمانی که اخراج شده است تا زمانی که به کار برگردانده شده است.
رعایت قوانین و مقررات شرایط کار: شرایط کار بر اساس یک سری از موارد با توجه به حمایت از کارگر گذاشته شده است: مانند شرایط و مقررات کار برای حداقل دستمزد، طبقه بندی کردن مشاغل، حداکثر ساعت قانونی کار، اضافه کاری و پرداخت آن و حمایت از آن، منع کارهای سخت و زیان آور، تعطیلات هفتگی، رعایت شرایط و ویژگی هایی که برای کار کردن بانوان وجود دارد.
بهداشت و ایمنی در کار: محل کار و بهداشت ایمنی کارگران بسیار با اهمیت می‌باشد.
ارائه دادن امکانات رفاهی: قانون کار یک سری تکالیف در این زمینه برای کارفرمایان در نظر گرفته است.
وظایف کارفرمای پروژه‌های عمرانی
در ساخت‌وساز از اصطلاح «کارفرما» به عنوان توصیفی برای صاحب پروژه استفاده می‌شود. کارفرما در حوزه ساختمانی به صاحب کار که مالک پروژه است نیز اطلاق می‌شود. تعهدات و وظایف کارفرما برای دست‌اندرکاران فعال در حوزه عمرانی عبارتند از:
- انتخاب پیمانکار و مدیر پروژه
- تحویل زمین
- تعریف و تصویب نیازها، اهداف و ارائه راه‌حل‌ها
- آموزش‌های لازم برای پرسنل مشغول در پروژه
- انجام تعهدات در رابطه با قرارداد کار
- کنترل پیشرفت پروژه
- رعایت مقررات مربوط به ایمنی و بهداشت کار
- پیش‌بینی و تعیین تغییرات احتمالی
- انتخاب مهندس مشاور و بررسی گزارش کار او در فازهای مختلف پیشبرد پروژه
- رسیدگی به صورت وضعیت موقت و قطعی کار
- تهیهٔ آزمایش‌های لازم جهت تحویل کار توسط مشاور برنامه و ابلاغ به پیمانکار
- انتخاب اعضای کمیسیون تحویل قطعی و تاریخ تشکیل کمیسیون توسط کارفرما و ابلاغ به پیمانکار
پس از پایان قرارداد کار به درخواست کارگر، کارفرما موظف به ارائه گواهی انجام کار با قید مدت، زمان شروع و پایان و نوع کار انجام شده به وی است.
- بیمه نمودن کارگران
- پرداخت هزینه‌های مربوط خرید زمین
- هزینه‌های اجرایی و مربوط به تهیه طرح و نظارت
- هزینه‌های نگهداری عملیات
- پرداخت صورت‌حساب قطعی پیمان
- مالیات و اقساط
- کسورات قانونی
- انتخاب نوع قرارداد:قرارداد مدت موقت: کارها مستمر و ادامه دار نیست.
- قرارداد کار غیرموقت: کارهایی که دائمی و مستمر هستند.
- قرارداد کار برای انجام امور تعیین شده
- رعایت مقرارت مربوط به شرایط کار:مقررات حاکم بر تعیین حداقل دستمزد
- طبقه بندی مشاغل
- حداکثر ساعات قانونی کار
- میزان اضافه کاری
- کارهای سخت و زیان آور
- تعطیلات هفتگی
- ممنوعیت به کارگیری افراد کمتر از ۱۵ سال
اختیارات کارفرما
با توجه به توافق‌نامه و کلیه قوانین قابل اجرا، کارفرما باید این قدرت و اختیار را داشته باشد که کلیه کارهای انجام شده توسط نیروهای مشغول در پروژه را بررسی کند. همچنین استانداردهای عملکردی آنها را تعیین کند. این اعمال و اقتدار باید منطقی و با حسن نیت انجام شده و مطابق با قانون باشد. برخی از مهم‌ترین اختیارات وی عبارتند از:
مبلغ پیش پرداخت: می‌تواند با مبلغ پیش پرداخت موافقت یا مخالفت کرده و مبلغی را برای شروع کار در نظر بگیرد.
تغییر زمان‌بندی پروژه: کارفرما هر زمان که صلاح بداند زمان انجام پروژه باید تغییر کند، می‌تواند در هر زمان از پیشرفت پروژه این کار را انجام دهید.
ابلاغ فعالیت‌های جدید: کافرما اختیار دارد هرگونه قرارداد یا کارهای جدید را در هر مرحله، وارد پروژه کند.
خاتمه کار: این اختیار را دارد تا هر زمان برحسب دلخواه قرارداد را خاتمه و پروژه را کنسل کند.
فسخ قرارداد نیروهای مشغول در پروژه: کارفرما می‌تواند در صورت مشاهده تأخیر یا کم کاری، قرارداد نیروهای مشغول در پروژه را فسخ کند.
تعلیق کار: به صورت موقت و حداکثر تا ۳ ماه
خاتمه دادن به قرارداد پیمان: پیش از پایان کار، کارفرما می‌تواند به دلخواه خود و علل دیگر، بدون آنکه تقصیری متوجه پیمانکار باشد تصمیم به ختم قرارداد بگیرد.
خلاصه و جمع‌بندی
قاطعیت، استواری و تابع قانون بودن به عنوان پیش‌نیازهای اصلی تعهدات و اختیارات کارفرما شناخته می‌شوند. به طور کلی، موفقیت یک پروژ عمرانی در وحله اول به نحوه مدیریت کارفرما و سپس وجود نیروهای مختصص و زیربنای سالم اقتصادی دارد.
کارفرما، کارگر، پیمانکار و هر نیروهای مشغول در پروژه تحت قانون هستند، اما کافرمایان بیش از هر گروه دیگری موظف به اجرای قوانین و توجه به اصول درست ساختمان‌سازی هستند. سلامت اخلاقی و کاربلد بودن کارفرما، زمینه ایجاد فضای حرفه‌ای و سالم را در حوزه ساختمان‌سازی فراهم می‌کند.
تهیه و تنظیم: محبوبه برابسته
مدیریت تولید | ۲۳ آبان ۰۰
کارفرما یک شخصیت حقیقی یا شخصیت حقوقی است که یک طرف امضاکننده موافقتنامه یا قرارداد است و اجرای عملیات موضوع موافقتنامه و قرارداد را به پیمانکار یا مشاور واگذار می‌کند.