سطح تحلیل
سطح تحلیل (Level of analysis) مفهومی در روش پژوهش علوم اجتماعی جهت تعیین مکان، اندازه و مقیاس جامعه آماری پژوهش است. این مقیاس در کنار واحد مشاهده به تعریف نمونه یک پژوهش کمک میکند.
«سطح تجزیهوتحلیل» از اصطلاح «واحد مشاهده» متمایز است، زیرا اولی به مجموعهای کم و بیش یکپارچه از روابط اشاره دارد، در حالی که دومی به واحد مجزایی اشاره دارد که دادهها از آن گردآوری شده یا خواهد شد. بهطور کلی از سطح تحلیل برای تعریف بهتر جامعه و تعیین حجم نمونه در پژوهش استفاده میشود.
انواع سطح تحلیل در علوم اجتماعی
اگرچه سطوح تحلیل لزوماً متقابل نیستند، اما سه سطح کلی وجود دارد که پژوهشهای علوم اجتماعی ممکن است در آن قرار گیرند:
- سطح خرد
- سطح متوسط
- سطح کلان
سطح خرد (میکرو)
کوچکترین واحد تحلیل در علوم اجتماعی یک فرد در محیط اجتماعی است. در سطح خرد، که به آن سطح محلی نیز گفته میشود، جامعه پژوهش معمولاً یک فرد در محیط اجتماعی خود یا گروه کوچکی از افراد در یک زمینه اجتماعی خاص است. نمونههایی از سطوح خرد تحلیل شامل موارد زیر است:
- افراد بیگانه، بدون تابعیت، پناهجو، پناهنده
- شخص
- شهروند
- خانوادهها
- دانشجویان
- افراد بومی
سطح متوسط
به طور کلی، یک تجزیهوتحلیل در سطح میانی نشاندهنده اندازه جمعیت است که بین سطوح خرد و کلان، مانند یک جامعه یا یک سازمان قرار میگیرد. با این حال، سطح متوسط ممکن است به تحلیلهایی اشاره داشته باشد که به طور خاص برای آشکار کردن ارتباطات بین سطوح خرد و کلان طراحی شدهاند. گاهی اوقات به ویژه در جامعه شناسی از آن به عنوان دامنه متوسط یاد میشود. نمونههایی از واحدهای تحلیل سطح متوسط شامل موارد زیر است:
- قبیله و طایفه
- دانشگاه
- انجمن
- شهر یا روستا
- سازمانهای دولتی و خصوصی
سطح کلان
تحلیلهای سطح کلان عموماً پیامدهای تعاملات را ردیابی میکنند، مانند تعاملات اقتصادی یا سایر تعاملات انتقال منابع در یک جمعیت بزرگ. از آن به عنوان سطح جهانی نیز یاد می شود. نمونههایی از واحدهای تحلیل سطح کلان شامل موارد زیر است، اما به آنها محدود نمیشود:
- ملت
- جامعه
- تمدن
- بینالمللی
- جهانی
خلاصه و جمعبندی
سطح تحلیل ارتباط تنگاتنگی با واژه واحد تحلیل دارد و برخی از پژوهشگران آنها را به جای یکدیگر به کار بردهاند، در حالی که برخی دیگر بر لزوم تمایز استدلال میکنند. سطح تحلیل بیشتر موضوعی است که به چارچوب/زمینه تحلیل و سطحی که فرد تحلیل خود را در آن انجام می دهد، مرتبط است. دانشجویان و پژوهشگران مدیریت و علوم اجتماعی باید مشخص کنند در چه سطوحی به تحلیل دادهها میپردازند. برای نمونه در یک پژوهش ممکن است در سطح شهروندان یک شهر، یک استان یا کشور به مطالعه پرداخت. در نهایت برای جمعبندی دیدگاه شخصی خود را برای این مفهوم بیان میکنم: این مفهوم هیچ کاربرد روشنی در روش پژوهش ندارد و در هیچ کتاب فارسی و لاتین معتبر با آن مواجه نشدهام.
تهیه و تنظیم: پشتیبانی پارسمدیر
روش تحقیق | ۰۲ دی ۰۱
