ساو (SAW)

روش وزن‌دهی افزایشی ساده یا به اختصار ساو (SAW) نخستین و ساده‌ترین روش تصمیم‌گیری چندشاخصه مبتنی بر ماتریس تصمیم برای اولویت‌بندی گزینه‌ها است. چرچمن و اکوف نخستین کسانی بودند که از روش SAW برای مواجهه با یک مساله انتخاب پرتفیو استفاده کردند. احتمالاً SAW شناخته‌شده‌ترین و پرکاربردترین روش برای تصمیم‌گیری‌های چندشاخصه است.

روش SAW بدلیل سهولتی که دارد محبوب ترین و رایج‌ترین روش در MADM است. روش SAW را می‌توان ساده‌ترین و مستقیم‌ترین روش برای مواجهه با مسائل تصمیم‌گیری چندمعیاره در نظر گرفت؛ چرا که در این روش از یک تابع افزایشی خطی برای نمایش ترجیحات تصمیم‌گیرندگان استفاده می‌شود. با این حال این تکنیک زمانی کاربرد پیدا می‌کند که فرض کنیم ترجیحات مستقل و یا مجزا از هم هستند. در این فصل، روش وزن دهی افزایشی ساده (SAW) تشریح می‌شود.

تکنیک SAW تفاوت اندکی با روش میانگین موزون دارد و یکی از نخستین گام‌ها در معرفی روش‌های تصمیم‌گیری‌های چندمعیاره است. این روش یکی از بهترین روش‌های تصمیم‌گیری چندمعیاره برای انتخاب بهترین گزینه است. برخلاف سایر روش در انتخاب گزینه بهینه فاصل از عوامل منفی و مثبت مطرح نیست. تکنیک SAW مانند بسیاری از تکنیک‌های تصمیم‌گیری چندمعیاره در جستجوی راه حلی برای انتخاب بهترین گزینه است. این تکنیک از نظر هدف با تکنیک‌های خانواده ماتریس تصمیم یعنی PROMETHEE, SIR, ORESTE و ELECTERE نیز قابل مقایسه است اما از نظر سادگی از تکنیک‌های TOPSIS, VIKOR و ARAS نیز ساده تر است.

مراحل روش ساو (SAW)

انتخاب بهترین گزینه از میان m گزینه براساس n معیار با استفاده از روش وزن دهی ساده مراحل به شرح زیر می‌باشد:

تشکیل ماتریس تصمیم: ماتریس تصمیم این روش شامل جدول است که ستون‌های آن را معیارها یا زیرمعیارها و سطرهای آن را گزینه‌ها تشکیل می‌دهند.

بی مقیاس کردن ماتریس تصمیم: برای بی مقیاس کردن ماتریس تصمیم در روش Saw به طریق زیر عمل می‌کنیم.

اگر معیار مثبت باشد: تک تک اعداد آن ستون را بر بزرگترین عدد تقسیم می‌کنیم.

اگر معیار منفی باشد: مینیمم آن ستون تقسیم بر تک تک اعداد می‌شود.

تشکیل ماتریس موزون: در این گام براساس وزن معیارها، ماتریس موزون را بدست می‌آوریم.

انتخاب گزینه برتر: با جمع سطری ماتریس وزن‌ها امتیاز هر گزینه محاسبه می‌شود. و بر اساس آن گزینه‌ها رتبه بندی می‌شوند.

خلاصه و جمع‌بندی

روش وزن‌دهی افزایشی ساده یکی از نخستین و ساده‌ترین روش‌های تصمیم‌گیری چندشاخصه است. در این روش از یک ماتریس تصمیم برای ارزیابی تعدادی گزینه براساس تعدادی معیار استفاده می‌شود. اگرچه روش حل مساله با میانگین موزون تفاوت چندانی ندارد اما گام‌های انجام این روش مقدمه خوبی برای فراگیری سایر روش‌های تصمیم‌گیری چندشاخصه است. همچنین در این فصل مفهوم انتروپی شانون و کاربرد آن در تعیین وزن شاخص‌ها در تصمیم‌گیری چندشاخصه بیان شد.

منبع: حبیبی، آرش؛ آفریدی، صنم. (۱۴۰۱). تصمیم‌گیری چندشاخصه، تهران: انتشارات نارون.