مقاله علمی-پژوهشی
مقاله علمی-پژوهشی (Research article) یک منبع دسته اول است که دارای روش تحقیق و گزارش یافتههای پژوهش نویسنده مقاله است. این نوع مقاله با مقدمهای بر مساله مورد تحقیق شروع میشود و براساس پیشینه پژوهش و مطالعات کتابخانهای به تشریح مساله پرداخته میشود. سپس روش شناسی پژوهش بیان میشود و در بحش چهارم به تجزیهوتحلیل دادههای گردآوری شده پرداخته میشود. در نهایت نتیجهگیری و بحث ارائه میشود. این نوع مقاله چه با هدف کاربردی و چه با هدف بنیادی انجام شود در نهایت دستاوردهای جدیدی به همراه دارد که در مطالعات پیشین وجود نداشته است.
یک مقاله علمی-پژوهشی در برابر مقاله مروری قرار میگیرد و از اعتبار و ارزش بالاتری برخوردار است. جهت نگارش یک مقاله علمی-پژوهشی و درج آن در مجلات معتبر داخلی یا ISI رعایت برخی نکات الزامی است. پژوهش علمی را با روش صحیح پژوهش میشناسند و بخاطر داشته باشید همیشه روش پژوهش از موضوع پژوهش مهمتر است. بهترین موضوع اگر با روش صحیح مورد پژوهش قرار نگیرد و با روش صحیح نگارش نشود فاقد هرگونه اعتبار و ارزش علمی است. اصطلاحی به نام In The Bin در جوامع آکادمیک رایج است که به معنای “بدرد سطل زباله میخورد” است. این اصطلاح به مقالاتی گفته میشود که در آنها اصول پژوهش و نگارش علمی رعایت نشده است و به هنگام داوری بدون آنکه موضوع پژوهش مطالعه شود مستقیماً درون سطل زباله انداخته میشود.
ویژگیهای اصلی مقاله علمی-پژوهشی
اولین گام در تهیه یک مقاله علمی پژوهشی تعیین هدف مقاله است. مقاله میتواند بنیادی یا کاربردی باشد.
مقاله بنیادی : در این مقالات چیزی به علم اضافه میشود. برای مثال فرض کنید بخواهید یک مدل جدید را برای نخستین بار معرفی کنید.
مقاله کاربردی : در این مقالات براساس مدلهای موجود یک مساله واقعی حل میشود. بیشتر مطالعات دوره کارشناسی ارشد از این دسته هستند.
بخشهای مقاله علمی-پژوهشی
تفاوت مقاله مروری و علمی-پژوهشی
مقالههای مروری Review براساس مطالعات گسترده در زمینه موضوع تحقیق و استفاده از چندین منبع داخلی و خارج، تلخیص، مقایسه و ارزیابی و نتیجهگیری از این منابع نوشته میشود. مقالههای مروری فاقد بخش گردآوری و تحلیل داده هستند و صرفاً براساس مطالعات کتابخانهای نوشته میشوند. این مقالات برای ارائه کلاسی مناسب هستند.
در یک مقاله علمی-پژوهشی قسمت مروری فقط به بخش ادبیات پژوهش محدود میشود. گردآوری آثار و نتایج مولفین دیگر و درکنار هم قرار دادن آنها مجموعا ادبیات پژوهش یک مقاله علمی-پژوهشی را تشکیل میدهد. پس از انتخاب یک موضوع مناسب باید به گردآوری آثار و نتایج مولفین داخلی و خارجی در زمینه موضوع منتخب بپردازید. به این ترتیب ادبیات پژوهش شما شکل میگیرد. مهمترین ویژگی و ارزش هر پژوهش علمی اتکای آن بر اطلاعات دست اول است که در روند انجام پژوهش بدست میآید.
آموزش روش نگارش مقاله علمی-پژوهشی
تنظیم صفحه اول مقاله
صفحه اول به ترتیب شامل عنوان، نام مولف یا مولفین، چکیده و واژگان کلیدی است.
عنوان را در خط اول درج کنید. معمولاً عنوان را با یک فونت Bold و اندازه بزرگتر از سایر فونتهای متن مینویسند.
نام نویسنده را با یک پاورقی همراه کنید. در پاورقی باید آدرس الکترونیک نویسنده ذکر شود تا خوانندگان مقاله در صورت نیاز بتوانند با نویسنده ارتباط برقرار کنند. نوشتن سمت یا ویژگیهای بارز علمی نویسنده در پاورقی نیز مرسوم است.
چکیده یا Abstract در هشت تا ده خط که معمولا در دو پاراگراف تهیه میشود باید بیانگر سیر کاملی از مقاله باشد.
واژکان کلیدی یا KeyWords سه تا شش کلمه اصلی مورد استفاده در مقاله اصلی است و معمولا به صورت Italic نوشته میشود.
نوشتن مقدمه مقاله
بهتر است مقدمه در یک صفحه تهیه شود. در پاراگراف اول مقدمه ابتدا به شرح و بیان مسالخ پژوهش بپردازید. پاراگراف دوم برای شرح اهمیت و ارزش موضوع است. در پارارگراف سوم اهداف خود را توضیح دهید. در نهایت در پاراگراف آخر توضیح دهید خواننده در مقاله با چه موضوعاتی مواجه خواهد شد اما نتیجهگیری از مباحث به عمل نیاورید.
ادبیات پژوهش مقاله
در این بخش براساس مطالعات گذشته، مبانی نظری پژوهش بیان میشود. منظور از مبانی نظری ارائه تعاریف و مفاهیم بکار رفته در پژوهش به صورت روشن است و باید براساس مطالعات معتبر قبلی صورت گیرد. در بخش دوم ادبیات پژوهش به ارائه مطالعات مشابه که قبلاً توسط پژوهشگران دیگر صورت گرفته پرداخته میشود. نظر به تاکید جوامع علمی بر اطلاعات دست اول در حال حاضر بسیار مقالهها از ارائه ادبیات پژوهش به صورت مستقل پرهیز میکنند و تنها به ارائه کلیاتی از پژوهش انجام گرفته پیشین در بخش مقدمه اکتفا میشود.
روش تحقیق مقاله علمی پژوهشی
در بخش سوم از یک مقاله علمی-پژوهشی، انواع روش تحقیق براساس هدف و ماهیت معرفی میشود. همچنین نحوه گردآوری دادهها بیان میشود. معمولا پژوهشهای علمی از روشهای مطالعه میدانی و کتابخانهای برای گردآوری دادهها و اطلاعات استفاده میکنند. همینطور جامعه آماری و در صورت لزوم نمونه آماری معرفی میشوند. سپس گزارههای پژوهش ( فرضیهها یا سوالات ) ارائه میگردد. همچنین آزمونهای آماری مورد استفاده و نرمافزار تجزیه و تحلیل دادهها نیز معرفی میشود.
تجزیه و تحلیل داده ها
در این قسمت براساس دادههای بدست آمده و با توجه به روشهای آماری مناسب به تجزیه و تحلیل دادهها و ازمون فرضیههای پژوهش پرداخته میشود. معمولا برای افزایش دقت محاسبات نرمافزارهای آماری مانند SPSS بکار گرفته میشود. این تحلیل اساس یک پژوهش علمی است.
خلاصه و نتیجهگیری از مقاله
هر مقاله باید باید با خلاصه و نتیجهگیری دقیق و صحیحی از گامها و دستاوردهای پژوهش همراه باشد. بعضی مواقع خلاصه را همراه با بیان محدودیتها و پیشنهادهائی برای پژوهشگران دیگر همراه میکنند.
صفحه منابع و مآخذ مقاله
در نهایت باید منابع و مآخذ مورد استفاده را به ترتیب براساس منابع فارسی و لاتین مرتب کنید. هر مجله یا کنفرانس استاندارهای خود را درنحوه درج منابع دارد. یک روش استانداررد برای درج منبع روش APA است. این واژه مخفف عبارت American Psychological Association است که توسط انجمن روانشناسی آمریکا ارائه شد. براساس این روش برای ارجاع یک بخش از متن به منبع آن از ( نام نویسنده، سال : شماره صفحه ) استفاده میشود.
پیوستها و توضیحات
در صورت لزوم کارهای آماری، پرسشنامه یا سایر توضیحات را میتوانید در قالب پیوستها به مقاله خود اضافه کنید. این کار ارزش علمی مقاله را بیشتر میکند.
تهیه و تنظیم: پشتیبانی پارسمدیر
روش تحقیق | ۰۵ مرداد ۹۱
