گردشگری غذایی

گردشگری غذایی Food tourism مجموعه فعالیت‌هایی است که به تجربه جدیدی از مصرف مواد غذایی و نوشیدنی در یک مقصد گردشگری ختم می‌شود. دامنه این گردشگری بسیار گسترده است و در کنار تجربه غذاهای جدید به شناخت تاریخ، فرهنگ و طبیعت مقصد گردشگری منجر می‌شود.

گردشگری غذایی یکی از انواع گردشگری است که می‌تواند نقش مهمی در جذب توریست‌ها داشته باشد. این نوع گردشگری به آداب و رسوم و فرهنگ هر کشوری مرتبط است و برای بازدیدکنندگانی که از سایر کشورهای جهان با فرهنگی متفاوت به این کشورها قدم می‌گذارند و آماده تجربهٔ فرهنگ و رسوم و غذاهای آنان هستند، جذابیت دارد. از این روش در مدیریت گردشگری امروز استفاده بسیار زیادی می‌شود. برای رونق بیشتر این روش باید از تسهیلات گردشگری مانند ایزو ۲۲۰۰۰ استفاده کرد.

این روش یکی از انواع گردشگری است و صنعتی بسیار نوپا محسوب می‌شود که از سال ۲۰۰۱ مطرح شده است. زمانی که عبارت «گردشگری خوراک و پختنی‌ها» در مقاله‌ای توسط اریک ولف مدیر اتحادیه بین‌المللی توریسم غذا معرفی شد. این مقاله که بعدها تبدیل به نخستین کتاب جهان دربارهٔ صنعت گردشگری خوراک و پختنی‌ها شد، مهم‌ترین کتاب در محافل دانشگاهی و تخصصی دنیا بود که اطلاعات مفیدی دربارهٔ این نوع گردشگری را در اختیار دانشجویان و فعالان صنعت توریسم قرار می‌داد. امروزه سفر برای غذا به یکی از انگیزه‌های گردشگری در بسیاری از کشورهای جهان تبدیل شده‌است.

اهمیت گردشگری غذایی

گردشگری غذایی یک فعالیت عمومی و همه‌جانبه است. این گردشگری تمامی جنبه‌های غذا از دستگاه‌های فروش خودکار و فروشنده‌های دوره‌گرد گرفته تا رستوران‌های لوکس و درجه‌یک را پوشش می‌دهد. هرکسی که به هر شکلی با غذا سروکار دارد، قسمتی از این صنعت محسوب می‌شود. البته برخلاف تصور جمعی، تحقیق تخصصی در مورد غذاهای ممتاز مناطق مختلف توسط خبره‌های آشپزی، هدف اصلی گردشگری غذایی نیست و تنها شاخه کوچکی از آن به‌شمار می‌آید.

در حال حاضر ارتباط میان گردشگری ماجراجویانه و غذا روزبه‌روز بیشتر و بیشتر می‌شود. به‌طوری‌که نزدیک به یک‌سوم از اپراتورهای تورهای ماجراجویانه می‌گویند که مسافرانشان از آن خواسته‌اند که تجربه انواع مواد غذایی ناشناخته را به‌عنوان بخشی از تجربه سفر بگنجانند. انجمن بین‌المللی تجارت سفرهای ماجراجویانه اخیراً نتایج یک بررسی گسترده را بر اساس نظرسنجی از ۲۸۱ تورگردان داخلی و خارجی و آژانس مسافرتی از ۵۴ کشور که سالانه به بیش از ۳۳۰۰ مسافر خدمات سفر ماجراجویانه ارائه می‌کنند، منتشر کرد.

طبق این بررسی‌ها ۵۰ درصد از مسافران اعلام کرده‌اند که از ترکیب تجربه غذا در خارج از برنامه‌های مرسوم و عادی خود با یک فعالیت بدنی جدی لذت می‌برند. ۵۱ درصد نیز اعلام کرده‌اند که اجرای یک برنامه مسافرتی را که ترکیبی از یک ماجراجویی و فعالیت جسمی و لذت چشیدن غذایی متفاوت باشد، به یک برنامه سفر ماجراجویی بدون غذا ترجیح می‌دهند. اکنون دیگر برای تورگردان‌های فعال در حوزه گردشگری ماجراجویانه دشوار است که تأثیری را که غذا بر سفر و گردشگر و انتخاب مقصد رؤیایی‌اش دارد نادیده بگیرند. بسیاری از سفرهای ماجراجویانه ترسناک در بسیاری از بخش‌های جهان قابل تکرار است؛ یعنی موارد مشابهی دارد.

مقاصد گردشگری غذایی

می‌توان گفت این روزها غذاها به عنوان برند و نشان جهانی کشورها شناخته می‌شوند. برای مثال وقتی نام پاستا را می‌شنوید کشور ایتالیا به ذهن متبادر می‌شود. یا نام کباب که کشور ایران سرآمد آن است. غذا به عنوان یکی از مهمترین بخشهای سفر محسوب می‌شود. به همین خاطر امروز شاخه جدیدی از گردشگری به نام گردشگری غذا طرفداران زیادی پیدا کرده است. کشورهای توریستی رقابت شدیدی برای جذب گردشگران به واسطه ارائه غذاهای خاص در رستوران‌های خاص و گاهی عجیب دارند.

در عصر حاضر به تدریج گردشگران که گردش و سفر در تاریخ، ورزش، طبیعت و فرهنگ سایر ملل و اقوام را در سفرها تجربه کرده‌اند به واسطه میل انسان به تغییر به دنبال تجربه‌های جدید می‌روند. در این مسیر توجه به حس دلنشین خوردن غذاهای بومی، سنتی و محلی به یکی از تفریحات سالم و با استقبال و جذابیت بالای گردشگران بدل شده است. به گونه‌ای که تا پیش از این گردشگری غذایی را می‌ شد به عنوان زیر مجموعه و مکمل سایر انواع گردشگری و صرفا با هدف تجربه فرهنگ غذایی مردم میزبان شناخت. اما امروزه گردشگری غذایی در حال تبدیل شدن به یکی از انواع مستقل گردشگری و البته توام با تخصص است.

توریسم مزه‌گردی، غذا گردی و یا شکم گردی تنها به این نیست که به رستوران شیک با رومیزی‌های اطلس سفید بروید. لوکس‌ترین غذای ممکن را تست کنید، بلکه باید آمادگی و اشتیاق روبه‌رویی با هر نوع غذایی را متفاوت با شکل غذای بومی خود داشته باشید.

خلاصه و جمع‌بندی

گردشگری غذایی یکی از انواع جذاب و پرطرفدار مسافرت تفریحی است که در مناطق مختلف دنیا به اشکال گوناگونی تعریف می‌شود و مفهوم گسترده‌ای دارد. در این روش گردشگران با هدف چشیدن طعم غذاهای جدید به گردشگری روی می‌آورند. بنابراین مقصد گردشگری از رونق بالایی برخوردار خواهد شد. برای سنجش وضعیت منطقه در این حوزه می‌توان از پرسشنامه گردشگری غذایی استفاده کرد.

باوجود اینکه این فعالیت با عنوان توریسم غذایی شناخته می‌شود ولی امتحان کردن نوشیدنی‌های مختلف نیز بخش عمده‌ای از آن محسوب می‌شود. گنجانده شدن عبارت دور یا نزدیک در این تعریف به این دلیل است که برای توریسم غذایی‌ نیازی نیست  سفری  به مقصد نقاط دورافتاده در کشور محل اقامت یا سایر نقاط دنیا انجام شود. گردشگران غذا می‌توانند در مناطق نزدیک به محل سکونت خود مثل محله‌های اطراف و داخل شهر خودشان، به گشت‌وگذار و ماجراجویی غذایی اقدام کنند.

نقطه‌ی مشترک همه‌ی انواع توریسم غذایی یا جامع‌ترین تعریف آن عبارت است از جستجوی غذاها و نوشیدنی‌های خاص و لذت بردن از آن‌ها در مناطق دور یا نزدیک. اگر گهگاه محله‌ی خود را ترک می‌کنید و برای خوردن غذایی خاص با خریدن مواد اولیه‌ی مخصوص به محله‌های دیگر شهر می‌روید، شما یک گردشگر غذایی هستید. کلمه‌ی گردشگر در این عبارت، بیانگر این است که تحت هر شرایطی باید برای صرف غذا مسافتی را طی کنید. در زندگی مدرن بسیاری از مردم به دلایل مختلف دائما به محله، شهر، کشور یا حتی قاره‌ای دیگر مسافرت می‌کنند و از طرف دیگر غذا خوردن بخشی جدانشدنی در زندگی است. بنابراین در صورت تمایل همه می‌توانند توریست غذا باشند.