سازگاری شغلی

سازگاری شغلی به میزان انطباق روانی، تخصصی و حرفه‌ای فرد با شرایط محیطی، سازمانی و وظایف شغلی که برعهده دارد اشاره می‌کند. سازگاری شغلی توصیف رفتارهای است که به اجرای مطلوب وظایف افراد و نگرش مثبت به نقش کاری جدید می‌انجامد. هرچه طراحی شغل بهتر باشد و شرح شغل با شرایط احراز شغل انطباق بیشتری داشته میزان سازگاری شغلی بیشتر است.

کارکنانی که می‌توانند با تغییرات به وجودآمده سازگاری داشته باشند به‌راحتی دلسرد نمی‌شوند. آنها معمولاً خلاق‌تر از یک کارمند معمولی عمل می‌کنند. کارفرمایان به دنبال کارمندانی هستند که بتوانند مهارت‌های سازگاری قوی نشان دهند. این مهارت‌ به کارکنان در استخدام نیز کمک خواهد کرد و باید در فرایند کارمندیابی مورد توجه قرار گیرد. مدیران باید در حفظ و نگهداری منابع انسانی با روحیه سازگاری و تغییرپذیری بکوشند.

سازگاری در محیط کار به معنای توانایی تغییر در جهت موفقیت است. سازگاری مهارتی است که کارفرمایان هنگام استخدام نیرو به دنبال آن هستند. کارمندان در نقش یک رهبر غالباً مجبورند شرایطی غیرمعمول را مدیریت کنند. شرایطی که دستورالعمل‌های روشنی در آن وجود ندارد. آن‌ها باید یاد بگیرند که چگونه به قضاوت خود بی توجه باشند. همچنین در تصمیم‌گیری‌های دشوار اعتماد به‌ نفس داشته باشند و به انطباق‌ پذیری اهمیت بدهند. نظر به اهمیت موضوع در این مقاله به تشریح سازگاری شغلی پرداخته شده است.

تعریف سازگاری شغلی

سازگاری شغلی (Occupational Adjustment) شامل شرح و توصیف رفتارهایی است که به اجرای خوب وظایف افراد و نگرش مثبت به نقش کاری جدید می‌انجامد. معمولاً سازگاری شغلی به دنبال یکی از دو حالت زیر حاصل می­‌شود.

• کنش (فعال)
• واکنش (غیرفعال)

در روش فعال، افراد سعی دارند با تغییراتِ ملزومات محیطی و یا پاداش‌های موجود در محیط کار، عدم تطابق را کاهش دهند. در روش واکنشی، افراد سعی در تغییر خود دارند. ارتباطی قوی بین رضایت شغلی و سازگاری شغلی وجود دارد. با وجودی که رضایت شغلی شاخصی مهم از سازگاری شغلی است اما تنها راضی بودن فرد اهمیت ندارد. بلکه طبق این نظریه رضایت و رضایت‌­مندی  دو مـولفه اصلـی بــرای پیـش‌بینـی سازگاری شغلی هستنـد.

سازگاری یعنی در عین حال که خود را با محیط و اطرافیانمان وفق می‌دهیم هویت خود را نیز حفظ کنیم. در این تعریف ما خودمان هستیم با باورها و ارزش هایی که به آن پایبند‌یم، اما مهارت کنار آمدن با انسان‌ها و شرایط را نیز داریم.

مهارت‌های سازگاری شغلی

سازگاری به‌عنوان مهارتی نرم، به مهارت‌های نرم دیگری هم نیاز دارد تا به شکل موفقیت‌آمیزی به کار گرفته شود. شما باید بتوانید به‌سرعت یاد بگیرید و آموخته‌های خود را عملی کنید. به‌علاوه باید بتوانید آنچه را که کشف کرده‌اید، دوباره به یاد بیاورید تا رویه‌ها را مشخص کنید و بر همین اساس تصمیم‌گیری کنید.

یادگیری
افرادی که مهارت سازگاری دارند، از شکست ناامید نمی‌شوند. برای آن‌ها شکست بخشی از یادگیری است. این رهبران همیشه در حال یادگیری و ریسک‌پذیری هستند، البته تا وقتی ‌که بدانند می‌توانند به‌ صورت شخصی و حرفه‌ای پیشرفت کنند. شاید گفتن این موضوع راحت باشد اما باید بپذیریم که این یک حقیقت است.

پشتکار
افرادی که سازگاری خوبی دارند، به‌ندرت آن‌قدر احساس فشار می‌کنند که مجبور به رفتن شوند. به‌عبارت‌دیگر سختی‌ها آن‌ها را ناامید نمی‌کند. هر چالشی مهیج است و ماندن در شغل خود به معنای موفق شدن حتی در شرایط سخت است. به همین ترتیب آن‌ها می‌توانند به شکلی مثبت بمانند و اعضای گروه خود را به متمرکز ماندن در زمان‌های سخت ترغیب کنند.

توانمندی
اغلب هدف مشخص است، اما راه رسیدن به آن معلوم نیست. روش «سنتی» برای هدایت کسب ‌وکار ممکن است قابل‌اجرا یا کارآمد نباشد چون احتمالاً بودجه یا کارمند کافی وجود نداشته است. این‌جاست که انطباق‌ پذیری می‌تواند یک امتیاز باشد. شخص سازگار قادر خواهد بود منابع و تکنیک‌های جدید را که در محل کار در نظر نگرفته‌اند، تهیه کند.

کنجکاوی
افرادی که با تغییر اوضاع مشوش می‌شوند و همیشه دوست دارند همه‌چیز ثابت و یکنواخت باشد سازگاری کمتری دارند. باید کنجکاو باشید و وقتی کنجکاو شدید، می‌خواهید تحقیق کنید. شما از ایده‌ها، پیشنهادات یا انتقادات سازنده نمی‌ترسید.

خود شناسی
خودشناسی جزء  مهم کار است. شناخت از خود و توانمندی‌های خود می‌تواند در میزان سازگاری شغلی افراد بسیار موثر باشد. بنابراین باید برنامه صحیحی برای شناخت خود داشته باشد.

خلاصه و جمع‌بندی

در این مقاله با مفهوم انطباق‌ پذیری و سازگاری شغلی با محیط کار آشنا شدیم. همچنین بعضی از انواع مهارت‌های سازگاری با محیط را بررسی کردیم. توجه داشته باشید، شروع کار جدید می‌تواند یک تجربه هیجان انگیز و همچنین چالش برانگیز باشد. برای اطلاعات بیشتر در مورد بهترین شیوه‌های انطباق و سازگاری با محیط کار جدید مشورت بیشتری با افراد و کسانی که در آن مجموعه کار می‌کنند، داشته باشید. برای سنجش این مقوله از پرسشنامه سازگاری شغلی استفاده می‌شود.

در رزومه‌ کاریتان موارد ابتکار عمل یا سازگاری با شرایط غیرمعمول را برجسته کنید. برای توصیف نقشتان در رسیدن به راه‌حل‌های منحصربه‌فرد برای کارفرمایان گذشته، از برخی کلمات کلیدی که در بالا گفته شد استفاده کنید. وضعیتی را در شغل پیشین خود بیان کنید که در آن از مهارت‌های سازگاری استفاده کرده‌اید. و بابیان مشکل، گام‌هایی که برداشته‌اید و نتیجۀ نهایی را ذکر کنید  باید بدانید هرچقدر رزومه شما شفاف‌تر باشد کارفرمایان در گزینش شما راغب‌تر خواهند بود.

برای بحث در مورد زمان‌هایی که در شغل‌های گذشتۀ خود از انطباق‌پذیری استفاده‌ کرده‌اید آماده‌باشید. مصاحبه برای شما جایی است که به یک کارفرمای بالقوه این امکان را می‌دهد که نگاهی به نحوۀ عملکرد ذهن شما داشته باشد و نیز بفهمد در مواجهه با چالش‌ها تا چه حد موفق خواهید شد.