محصول دیجیتال

محصول دیجیتال (Digital product) هر محصولی است که در یک قالب نامشهود مانند یک فایل وجود دارد که می‌توان آن را دانلود، پخش و یا در رسانه‌های فیزیکی منتشر کرد. این یک دگرگونی بنیادین در  در آمیزه بازاریابی سنتی و البته آمیزه بازاریابی محصول در عصر تحول دیجیتال است.

یکی از تفاوت‌های اساسی بین بازار فیزیکی و بازار مجازی امکان دیجیتالی کردن کالا و خدمات در بازار مجازی است. اگر چه هر دو نوع بازار می‌توانند کالاهای فیزیکی را بفروشند، بازارهای مجازی کالاهای دیجیتالی را نیز به فروش می‌رسانند. کالاهای دیجیتالی کالاهایی هستند که می‌توانند به شکل دیجیتالی تبدیل شده و از طریق اینترنت ارسال شوند. افزون بر دیجیتالی کردن نرم افزار و موسیقی، دیجتالی کردن بسیاری از کالاهای دیگر نیاز امکان پذیر است.

محصولات دیجیتالی، منحنی‌های هزینه متفاوتی از محصولات معمولی دارند. در دیجیتالی کردن، بیشتر هزینه‌ها ثابت بوده و هزینه‌های متغیر بسیار کم هستند، زمانی که هزینه‌های ثابت پرداخت می‌شوند، با افزایش حجم، سود به سرعت افزایش خواهد یافت.

انواع محصول دیجیتال

انواع محصولات دیجیتال را می‌توان براساس آزمون‌پذیری و تجزیه‌پذیری دسته‌بندی کرد. در این میان برخی محصولات دیجیتالی مانند ابزارها و تسهیلات دیجیتالی از آزمون‌پذیری بالا و البته تجزیه‌پذیری پایینی برخوردار هستند. از سوی دیگر برخی محصولات دیجیتالی مانند تولید محتوای دیجیتال از آزمون‌پذیری متوسط و تجزیه‌پذیری بالا برخوردار هستند.

انواع محصول دیجیتال

اکنون شخصیت برند همانند سرمایه برای سازمان و محصولات دیجیتال آن ارزش‌ می‌آفریند. از این رو ارتقای شخصیت برند در بسیاری موارد به استراتژی سازمان تبدیل می‌شود. شخصیت برند تصویری از محصول دیجیتال در بازار آنلاین و فروشگاه‌های اینترنتی است. افرادی که با محصولات دیجیتالی سروکار دارند در پی کیفیت یا خصوصیات ویژه‌ای هستند که آن را ویژه یا منحصر به فرد می‌نماید.

اصطلاح محتوای دیجیتالی با اصطلاحات محصول دیجیتالی، محصولات اطلاعاتی الکترونیکی، کالاهای اطلاعاتی و محصولات مجازی در نوشتجات مختلف مترادف است. در ارتباطات تجاری، واژه هایی که استفاده و کاربرد خاصی از محصولات دیجیتالی ارائه شده را توصیف می‌نمایند، قدرت توصیفی بیشتری دارند. محتوای دیجیتالی و محصولات دیجیتالی به عنوان اشیای مبتنی بر بیت قلمداد شده اند که به وسیله کانال‌ها و مجراهای الکترونیکی توزیع می‌شوند.

مزایای محصول دیجیتال

از مزایای فروش محصول دیجیتال آن است که نیازی به تضمین کیفیت و بیمه محصولات، در هنگام فروش فایل ندارید. برای نمونه در فروش محصولات فیزیکی، ممکن است در مسیر حمل و نقل، انبار یا در خانه، مشکلی برای محصول پیش بیاید. در بیشتر زمان‌ها نیز خریدار از پیش، هزینه آن را پرداخت کرده است.

یکی دیگر از برتری‌های مهم فروش محصول دیجیتال نیز حذف واسطه‌ها است. در حالی که در فروش محصولات فیزیکی، دیر یا زود به واسطه‌ها نیاز پیدا خواهید کرد. این بدان معناست که وقتی تجارت شما پیشرفت نموده و گسترش یابد، باید با شرکای حمل و نقل، تولیدکنندگان و سایر زنجیره‌های اقتصادی همکاری کنید. بدین ترتیب روز به روز بر تعداد واسطه‌ها افزوده خواهد شد. با این حال، در زمینه فروش محصولات دیجیتال چنین مشکلی وجود ندارد. چون در فروش فایل- مانند ای‌بوک- می‌توانید بیش از یک میلیون فایل را بدون هیچ واسطه‌ای مستقیماً به دست کاربران و مشتریان خود برسانید. تنها هزینه‌ای که باید در فروش محصولات دیجیتال بپردازید، خدمات مشتریان و بازاریابی است که در این زمینه نیز در صورت انتخاب پلتفرم مناسب، هزینه بسیار پایین و به صورت ماهانه یا سالیانه خواهد بود.

تولید و توزیع محتوای دیجیتالی راه گشای همکاری و مشارکت افراد و شرکت‌های با تجربه و ماهر در فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات است. محتوای دیجیتالی به مجموعه ویژه‌ای از تولیدات و خدمات در بازارهای محتوای عمومی و رسانه‌ها یا صنایع خلاق اطلاق می‌شود.

محتوای دیجیتالی یکی از بخش‌های مهم مجموعه‌های کتابخانه‌ای و آرشیوی است. اهمیت آن در سال‌های اخیر روزبه روز بیشتر شده و در سطح سازمانی، منطقهای، ملی، و بینالمللی حجم زیادی از پول و سرمایه برای ایجاد این محتوا و ابزارهای ذخیره، توزیع، و تحویل آن به کار برده شده است. در واقع محتوای دیجیتالی به تلفیق محتوا و فناوری دیجیتالی اطلاق می‌شود.

ویژگی‌های محصولات دیجیتال

هر یک از این محصولات دیجیتالی ویژگی‌های منحصر به فردی دارند و ضوابط و شرایط تجارت آنها با محصولی دیگر می‌تواند متفاوت باشد. برای نمونه، در حالی که استفاده از بسته‌های آماری مانند ساس یا خدمات تلفن اینترنتی مانند زیرو پلاس با ترکیب‌های مناسبی از زمان و هزینه، مانند هزینه پرداخت به ازای هر بار استفاده یا پرداخت به ازای یک دوره ممکن باشد. این ترکیب‌ها ممکن است در نوشتجات الکترونیکی به راحتی کاربردپذیر نباشد.

در حال حاضر، فروشندگان معروف نوشتجات الکترونیکی مانند « اسمارت آیکون دات کام » کتابفروشی پیوسته «اوای.سی.دی » یا « بارنز » و « نوبل » پیش پرداختی از مشتریان خود می‌گیرند تا به محتوای خاص الکترونیکی دسترسی داشته باشند. برای این محصولات دیجیتالی مبتنی بر محتوا، مشتریان می‌توانند نسخه‌های خویش را به راحتی به دست آورند. بنابراین مشکل است بتوان از استفاده دوباره آن‌ها در آینده جلوگیری کرد. زیرا تا زمانی که حق دسترسی تأیید شود، اطلاعات تولیدی میتواند به راحتی نگهداری شود.

در مدل‌های درآمدی، پرداخت به ازای هر دوره، اجاره، یا اجازه نامه خوشایند است. گرچه این شیوه پرداخت به طور فزایندهای به محصولات دیجیتالی مانند نرم افزار یا خدمات قابل اعمال است اما نمیتوان این شیوه را در محصولات دیجیتالی مبتنی بر محتوا به آسانی به کار گرفت. نمونه دیگری که می‌تواند نشان دهد چرا درک ویژگی‌های محصول مهم  است، زمانی است که شخصی سعی می‌کند تا محصول دیجیتالی خود را به وسیله خدمات اینترنتی پیوسته بفروشد.

خلاصه و جمع‌بندی

هنگامی که قصد فروش یک محصول را دارید، تصمیم‌گیری بین محصول‌ دیجیتال و فیزیکی امر دشواری به نظر می‌رسد و ممکن است وسوسه شوید تا طبق عادات قدیمی، بدون مقایسه، محصول فیزیکی را انتخاب کنید. فروش محصولات فیزیکی امری سودآور است اما موانعی در مسیر وجود دارد که نرخ سود را پایین می‌آورد. به عنوان مثال چند بار برایتان پیش آمده است که لحظه آخر به خاطر هزینه‌های حمل و نقل، مالیات و غیره، از خرید کالا یا ابزار به صورت آنلاین صرف نظر کنید؟

همین هزینه‌های غیر قابل پیش‌بینی، عامل اصلی کاهش نرخ سود از فروش آنلاین محصولات فیزیکی به شمار می‌روند. از عوامل دیگری که کاربران را از خرید، منصرف می‌سازد این‌که برای خرید آنلاین معمولاً ناچار به ایجاد یک حساب کاربری جدید می‌شوند. این در حالی است که هردو عامل ذکر شده در فروش محصول دیجیتال حذف شده‌اند. در طی فروش فایل، کاربر مجبور به پرداخت هزینه‌ای برای حمل و نقل نبوده و تنها کافی است تا دانلود فایل انجام شود، همچنین چون لازم نیست برای فروشگاه فایل، آدرس کاربران خود را بدانید، نیازی به ایجاد حساب کاربری نیز وجود ندارد.