ابزار گلین : روایی و پایایی تحقیقات کتابخانه‌ای

ابزار گلین (Glynn) چک لیست استانداردی است که برای سنجش روایی و پایایی تحقیقات کتابخانه‌ای استفاده می‌شود. بطور کلی در مطالعات کتابخانه‌ای بویژه در روش تحقیق فراترکیب استفاده از ابزارهای ارزیابی حیاتی Critical appraisal tool بسیار مرسوم است. این موضوع کم کم جای خود را در مطالعات آکادمیک کشور نیز باز کرده است. لیندسی گلین به سال ۲۰۰۶ چک لیستی را به عنوان یک ابزار ارزیابی حیاتی در مطالعات و تحقیقات کتابخانه‌ای ارائه کرد. این چک لیست به نام ابزار گلین معروف شده است.

این ابزار مشابه برنامه مهارت‌های ارزیابی حیاتی CASP است. روش CASP یا Critical Appraisal Skills Program به معنای برنامه مهارت‌های ارزیابی حیاتی، ابزاری برای ارزیابی کیفیت مطالعات اولیه پژوهش‌های کیفی و روش تحقیق کیفی است. این ابزار یکی از روش‌های سنجش روایی و پایایی تحقیق کیفی است و بویژه برای سنجش روایی و اعتبار در روش تحقیق فراترکیب مورد استفاده قرار می‌گیرد.

معرفی ابزار گلین برای سنجش روایی و پایایی تحقیقات کتابخانه‌ای

بر اساس ابزار حیاتی گلین (۲۰۰۶) هر مقاله بر اساس چهار معیار مورد ارزیابی قرار می‌گیرند:

• جامعه آماری Population
• گردآوری داده‌ها Data collection
• طرح تحقیق Study design
• نتایج Results

برای هر معیار تعدادی زیرمعیار طراحی شده است و پاسخنامه با طیف چهار درجه تنظیم شده است: بله، خیر، نامشخص، غیر کاربردی

دقت کنید در یک چک لیست منظور از N/A همان not applicable است که غیرکاربردی معنی می‌شود.

روایی با استفاده از رابطه محاسبه Y + N + U = T می‌شود.

دانلود ابزار گلین به همراه اصل مقاله، چک لیست استاندارد و ترجمه آن به فارسی

نتیجه‌گیری

ارزیابی انتقادی یک گام اساسی در تصمیم‌گیری مبتنی بر شواهد است. سوال نهایی که پس از ارزیابی انتقادی باید از شما پرسیده شود این است که آیا می‌توانید از اطلاعات بدست آمده از مطالعه استفاده کنید یا در عمل و محیط شما استفاده شود. در پی استفاده از یک ارزیابی مهم، فرد بهتر است برای تصمیم‌گیری در مورد اجرای یا عدم تغییر، تصمیم‌گیری کند، آیا آنها می‌توانند یک سرویس، تغییر روش‌های دسترسی به منابع، استفاده از روشهای مختلف تدریس و غیره را انتخاب کنند. مهم است که توجه داشته باشید که ارزیابی مهم با اجرای کار متوقف نمی شود. مرحله بعد از تبدیل تحقیق به عمل، ارزیابی تغییرات مبتنی بر شواهد است که ایجاد کرده و تعیین می‌کند که چرا این تغییرات در محیط شما مؤثر بوده یا نبوده است.

روش‌های مختلفی که برای سنجش روایی و پایایی در تحقیقات کیفی ارائه شده است. بیشترین تمرکز بر استفاده از بازارهای ارزیابی حیاتی در تحقیقات کیفی است. این روش‌ها برای سنجش میزان درستی مطالعات کتابخانه‌ای بسیار کارایی بالایی دارد. محتاطانه است که انتظار داشته باشیم که پژوهشگران و انتشارات سختگیرانه تر تشویق می‌شوند زیرا بیشتر کتابداران و متخصصان اطلاعات ابزار گلین را به کار می‌گیرند و از این مدل ارزیابی مهم استفاده می‌کنند.

منبع: معرفی ابزار گلین نوشته آرش حبیبی اقتباس از لیندسی گلین