روش ماکسی‌مین (MaxiMin)

روش ماکسی‌مین (MaxiMin) یک روش تصمیم‌گیری چندشاخصه غیرجبرانی است که بهترین گزینه را براساس ضعیف‌ترین شاخص مشخص می‌کند. این روش وقتی کاربرد دارد که با یک تصمیم‌گیرنده بدبین واجه باشیم. در این روش باید ارزش شاخص‌ها قابل مقایسسه باشد یعنی تمام شاخص‌ها باید با یک مقیاس مشترک سنجیده شوند. از آنجا که عموماً یک ماتریس تصمیم چنین نیست بنابراین در بیشتر موارد به نرمال‌سازی داده‌ها نیاز است. در میان روش‌های تصمیم‌گیری چندشاخصه این روش از روش تسلط محاسبات بیشتری دارد اما مشابه روش ماکسی‌ماکس است.

گام‌های روش ماکسی‌مین

برای انتخاب بهترین گزینه باید گام‌های زیر طی شود.

گام نخست: ابتدا ماتریس تصمیم‌گیری را تشکیل دهید.

گام دو: سپس نرمال‌سازی را به روش رومینا انجام دهید.

برای معیارهای مثبت، مقدار هر معیار بر بزرگترین مقدار آن معیار تقسیم می‌شود. برای معیارهای منفی کوچکترین مقدار آن معیار بر تک تک مقادیر هر معیار تقسیم می‌شود.

نرمال سازی به روش رومینا

نرمال سازی به روش رومینا

گاهی برای معیارهای منفی از رابطه زیر استفاده می‌شود:

nij = 1 – (xij/ maxij)

گام سه: برای هر گزینه کمترین شاخص را از نظر ارزش مشخص کنید.

گام چهار: گزینه‌ای با بیشترین ارزش را از میان کمترین ارزش شاخص‌ها انتخاب کنید.

این روش انتخاب ماکزیمم (بین گزینه‌ها) از میان حداقل ارزش مربوط به شاخص‌ها یا ماکسیمم مینیمم‌ها می‌باشد.

مزیت این روش ساده بودن و راحتی کاربرد است. از معایب آن این است که تنها یک شاخص (ضعیف‌ترین شاخص) برای نمایش یک گزینه در نظر گرفته می‌شود و تمامی (n-1) شاخص دیگر برای داوری پیرامون گزینه‌ها نادیده گرفته می‌شود.

خلاصه و جمع‌بندی

این روش به معنای بیشینه کردن حداقل سودآوری ممکن است و معمولا در مواقعی اتفاق می افتد که تصمیم‌گیرنده بخواهد محتاطانه عمل کند. در روش ماکسی‌مین ابتدا باید از روش‌های بی مقیاس کردن استفاده کرد تا بتوان بین شاخص‌ها عمل مقایسه را انجام داد. سپس در هر سطر مینیمم مقدار را پیدا کرده و از بین این مقدارها، ماکسیمم مقدار انتخاب شود.

روش ماکسی‌مین تنها از بخش کوچکی از اطلاعات موجود (کمترین شاخص در هر گزینه) در انتخاب گزینه نهایی بهره می‌گیرد. بنابراین ممکن است گزینه‌ای در تمام شاخص‌ها برتر باشد ولی در یک شاخص کمتر از متوسط باشد و گزینه دیگری تمام شاخص‌هایش بالای متوسط باد براساس روش ماکسی‌مین گزینه دوم انتاخب شود درحالیکه ممکن است این انتخاب نادرست باشد. بنابراین کاربرد روش مذکور نسبتاً محدود است و تنها در صورتی منطقی است که تصمیم‌گیرنده در موقعیت تصمیم‌گیری کاملاً بدبینانه قرار داشته باشد.

کتاب تصمیم‌گیری چندشاخصه غیرجبرانی