بازاریابی دیجیتال

بازاریابی دیجیتال (Digital Marketing) فعالیت‌های بازاریابی جهت ارائه، ترفیع و فروش محصولات و خدمات به کمک ابزارهای دیجیتال است. بازاریابی دیجیتال یکی دیگر از مفاهیمی است که در حوزه تجارت الکترونیک مطرح شده است و با دو مفهوم بازاریابی اینترنتی و بازاریابی دهان‌به‌دهان شباهت بسیار زیادی دارد.

این روش به مجموعه فعالیت‌هایی که جهت تبلیغ محصولات و خدمات با استفاده از ابزارهای دیجیتالی صورت می‌گیرد گفته می‌شود. این یک تعریف خیلی ساده از دیجیتال مارکتینگ است که در کسب‌وکار امروز از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. در واقع این روش خیلی گسترده تر از دیگر روش‌های بازاریابی در کسب‌وکارهای سنتی است. بازاریابی دیجـیتال یعنی استفاده از ابزارهای موجود در اینترنت و دنیای دیجیتال برای بازاریابی خدمات و محصولات.

این شیوه از بازاریابی مفهوم گسترده‌ای دارد و حوزه‌های مختلفی از بازاریابی آنلاین، رسانه‌های اجتماعی و ابزارهای الکترونیک مانند تلفن همراه را شامل می‌شود. استفاده از شبکه‌های اجتماعی به نوعی به بازاریابی دیجیتالی ما کمک می‌کنند. حال فرقی نمی کند بازاریابی ما در شبکه‌های اجتماعی به صورت رایگان یا شامل هزینه باشد. استفاده از هر نوع رسانه‌ای که مربوط به کسب‌وکارهای دیجیتال است می‌تواند به این شیوه از فعالیت‌های کسب‌وکار کمک کند. مثلا با استفاده از بهینه سازی سایت برای موتورهای جست و جو می‌توان از طریق موتورهای جست و جو و به ویژه گوگل مشتریان زیادی را با محصولات و خدمات خود آشنا نمود. در مقاله حاضر کوشش شده است تا ضمن تعریف این شیوه بازاریابی، درک روشنی از ابعاد مختلف آن ارائه شود.

تفاوت بازاریابی دیجیتال، بازاریابی اینترنتی و بازاریابی

سه مفهوم زیر همیشه دانشجویان مدیریت بازاریابی را دچار سردرگمی می‌کند و بسیاری مواقع آنها را به جای هم بکار می‌برند:

• بازاریابی دیجیتال (Digital marketing)
• بازاریابی اینترنتی (Internet marketing)
• بازاریابی الکترونیک (Electronic marketing)

در نمودار مرگ بازاریابی سنتی DIE Marketing تفاوت این سه مقوله به روشنی قابل فهم است. بازاریابی دیجیتال یک مفهوم کلی است که در مورد فعالیت‌های بازاریابی با استفاده از ابزارهای دیجیتال است. بازاریابی الکترونیکی مفهومی گسترده‌تر از بازاریابی اینترنتی است. بازاریابی اینترنتی شامل طراحی سایت و بهینه‌سازی موتورهای جستجو (سئو) جهت جذب مشتریان است. بازاریابی الکترونیک همه ابزارهای الکترونیک از جمله اینترنت، وب‌سایت‌های اینترنتی، بازاریابی شبکه‌های اجتماعی و ابزارهای دیجیتال مانند ایمیل انبوده را شامل می‌شود.

تفاوت بازاریابی دیجیتال، بازاریابی اینترنتی و بازاریابی

تعریف بازاریابی دیجیتال

بازاریابی دیجیتال نوعی از بازاریابی است که از طریق کانال‌های دیجیتال چه آنلاین و چه غیرآنلاین انجام می‌شود. در این روش، از تمامی ظرفیت‌ها و کانالهای ممکن و موجود در دنیای دیجیتالی استفاده می‌شود تا اطلاعات به مشتری یا مصرف‌کننده رسانده شود. به بیان دیگر دیجیتال مارکتینگ، دستیابی به اهداف بازاریابی با استفاده از روشها و ابزارهایی است که دنیای فناوری دیجیتال آن را ممکن می‌سازد. باید توجه داشت که دیجیتال مارکتینگ در خلاء رخ نمی‌دهد و زمانی بهترین اثربخشی را دارد که به صورت یکپارچه با دیگر استراتژی‌ها و روش‌های ارتباطی، مانند ارتباط چهره به چهره، تلفن و… به کار گرفته شود.

بازاریابی دیجیتال این امکان را مصرف‌کنندگان می‌دهد تا برای جستجوی اطلاعات و خرید کالا و خدمات از طریق ارتباط مستقیم با فروشگاه‌ها اینترنتی اقدام کنند. خرید دیجیتال براساس تجربه واقعی از خرید کالا نیست، بلکه بر اساس ظواهری مانند شکل، تصویر، اطلاعات و تبلیغات استوار است، پس قبول خرید اینترنتی و انجام آن تا حد زیادی به ارتباطات مصرف‌کننده و چگونگی تعامل افراد با سایت‌ها بستگی دارد.

اهمیت بازاریابی دیجیتال

با گسترش روز افزون اینترنت در امور مختلف زندگی، تحقیقات زیادی برای حمایت از ترغیب مصرف‌کنندگان به خرید در محیط دیجیتال صورت پذیرفته است. با توجه به ویژگی‌های محیط دیجیتال و خصوصیات رفتاری مصرف‌کنندگان به منظور تسهیل فرایند خرید مصرف‌کنندگان، می‌بایست دلایلی که موجب بی اعتمادی مصرف‌کنندگان و یا طراحی ضعیف سایت‌ها و در نتیجه عدم خرید مصرف‌کنندگان در محیط دیجیتال می‌شود، بررسی و مرتفع نمود.

بازاریابی دیجیتال روشی برای ترویج محصولات و یا برند با استفاده از یک یا چند روش دیجیتال و الکترونیک است که بر روی رفتار مصرف‌کننده در خرید کالا و خدمات اثر گذار است. دیجیتال مارکتینگ با بازاریابی سنتی در ایجاد رفتار بر مصرف‌کننده بسیار متفاوت است که این مسئله شامل استفاده از کانالها و روش‌هایی است که درواقع به بازاریاب می‌گوید چه چیز کار می‌کند و چه چیز کار نمی‌کند.

این موضوع به رسانه‌های دیجیتال نیز مربوط می‌شود که به هر اطلاعاتی که دوست داشته باشند و در هر زمان و مکانی که باشند دسترسی پیدا کنند. دیگر آن زمان که پیامهای شما فقط درباره ی خدمات و یا محصولاتتان بود و اطلاعات به صورت یکطرفه از جانب شما منتشر می‌شد و فقط آن چرا که خودتان می‌خواستید به اشتراک می‌گذاشتید به پایان رسیده است.

ابعاد بازاریابی دیجیتالی

دنیس و همکاران (۲۰۰۴) ابعادی را برای بازاریابی دیجیتالی شناسایی و معرفی کرده اند که عبارتند از:

• آرامش و آسودگی برای مشتریان Convenience for the customer
• مزایا و ارزش برای مشتریان Customer value and benefits
• هزینه برای مشتریان Cost to the customer
• ارتباطات و روابط با مشتریان Communication and customer relationships
• مدیریت اقلام و محاسبه Computing and category management issues
• حق انتخاب مشتریان Customer franchise
• نگهداری و خدمات مشتریان Customer care and service

این هفت عامل که به ۷C نیز مشهور هستند برای بازاریابی اینترنتی نیز قابل استفاده و استناد است. سهولت به جنبه‌های کلیدی ابزارهای دیجیتالی مانند سادگی جستجو، نحوه چیدمات و سادگی فرایند خرید اشاره دارد. منظور از مدیریت اقلام و محاسبه آن است کهموفقیت فروشندگان اینترنتی مبتنی بر عرضه کالاهایی است که مشتریان با اندازه و کمیت مورد نظر در زمان و مکان دلخواه درخواست می‌کنند و مشتریان به زمان رسیدن کالا، مکان تحویل، نوع و اندازه کالا حساسیت خاصی دارند.

نتیجه‌گیری

فراگیری اصول بازاریابی دیجیتال در کنار دانش نیاز به تجربه هم دارد، این دانش هر لحظه در حال تغییر و تحول است. به همین دلیل باید تلاش کرد تا دانسته‌های خود را به روز کنیم و با انجام پروژه‌های عملی یافته‌های خود و صحت آن را بسنجیم. مشتریان این روزها به تبلیغات مستقیم به ویژه تبلیغات تلویزیونی و بیلبوردها بدبین شده اند و برای انتخاب کمتر سراغ محتوای اینگونه تبلیغات می‌روند. بسیاری از کسب‌وکارها برای حضور هرچه بیشتر و کسب سهم بیشتری از بازار از تکنولوژی‌های نوین استفاده می‌کنند و حرکت در مسیر تکنولوژی یکی از ضروریات فعالیت‌های اقتصادی در عصر حاضر است.

بازاریابی دیجیتالی از تکنولوژی‌های روز در راستای دستیابی به جدیدترین شیوه‌های تعامل با مشتریان استفاده می‌کند. این شیوه با کمترین هزینه امکان فروش هرچه بیشتر محصولات و خدمات را فراهم می‌آورد. به کمک ابزارهای دیجیتالی و تنها با چند کلیک می‌توان به بازار هدف و مشتریان بالقوه دست پیدا کرد از این رو استفاده از دیجیتال مارکتینگ به یک ضرورت در دنیای امروز تبدیل شده است. این سبک از تجارت و کسب‌وکار الگوی اصلی دوران اینترنت است. بسیاری از شرکت‌های کوچک در سایه استفاده از روش‌های بازاریابی محتوایی به صورت یک ابرسازمان در دنیای اینترنتی مطرح شده‌اند و رقبای سنتی و نیرومندی را از میدان خارج کرده‌اند. کلید موفقیت در بازاریابی امروز در استفاده از فنون بازار مبتنی بر استفاده از تجهزیات دیجیتالی است.