اکتشاف و بهرهبرداری بازار
اکتشاف (Exploration) و بهرهبرداری (Exploitation) بازار به معنای شناسایی و بهرهگیری از فرصتهای محیطی در راستای هدفهای کسبوکار میباشد. اکتشاف و بهرهبرداری دو مقوله بااهمیت در مدیریت بازاریابی هستند. از اکتشاف بازار با عتوان تحت عنوان تحقیقات بازاریابی نیز یاد میشود و به معنای کوششهای سازمان در جهت شناسایی بازار و یافتن فرصتهایی برای موفقیت و بهبود عملکرد سازمان یاد میشود.
هر سازمانی برای موفقیت باید به درستی محیط خود را پایش نماید و چالشها و فرصتهای محیطی را شناسایی نماید. براساس الگوی چرخه بازاریابی سازمان از طریق شناسایی نیازها، خواستهها و فرایند مبادله است که میتواند به کسب مزیت رقابتی دست پیدا کند. این دو مقوله مبنای اصلی دوسوتوانی سازمانی و دوسوتوانی بازاریابی را شکل میدهند.
کلید موفقیت اکتشاف و بهرهبرداری بازار در دانش نهفته است. در داﻧﺶ، ﻣﻨﺒﻊ ﻣﺰﯾﺖ رﻗﺎﺑﺘﯽ دارای اﻫﻤﯿﺖ راﻫﺒﺮدی درﮐﺴﺐوﮐﺎر اﺳﺖ و آن ﭼﯿﺰی ﮐﻪ در اﻧﺠﺎم آن ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺑﺎزارﻫﺎ ﺑﻬﺘﺮ ﻋﻤﻞ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ، ﺧﻠﻖ و اﻧﺘﻘﺎل داﻧﺶ در درون ﺳﺎزﻣﺎن اﺳﺖ ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ ﺧﻠﻖ داﻧﺶ ﺟﺪﯾﺪ ﺑﻪ ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪیﻫﺎی ﻣﻮﺟﻮد و اﺻﻮل ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ واﺑﺴﺘﻪ اﺳﺖ، ﭘﺲ داﻧﺶ ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﺮاﺳﺎس ﺷﯿﻮه واﺑﺴﺘﮕﯽ ﻣﺴﯿﺮ از راه ﺑﺎزﺗﮑﺮار و ﺑﺎزﺗﺮﮐﯿﺐ داﻧﺶ ﻣﻮﺟﻮد ﺗﮑﺎﻣﻞ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ. در ﯾﮏ ﻣﺤﯿﻂ رﻗﺎﺑﺘﯽ، ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺑﺮﺗﺮ ﻓﻘﻂ ﺑﺎ ﻧﻮآوری ﻣﺴﺘﻤﺮ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﭘﺎﯾﺪار ﺑﻤﺎﻧﺪ. ﻧﻮآوری ﻣﺴﺘﻤﺮدر ﮐﺴﺐوﮐﺎر ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ ﯾﺎدﮔﯿﺮی ﻣﺴﺘﻤﺮ اﺳﺖ.
رویکردهای کشف و بهرهبرداری از بازار
ﺑﺮای ﺳﺎزﻣﺎندﻫﯽ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎی اﮐﺘﺸﺎف و ﺑﻬﺮهﺑﺮداری در درون ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎ، ﺳﻪ روﯾﮑﺮد ﮐﻠﯽ وﺟﻮد دارد.
روﯾﮑﺮد اول ﮐﻪ ﺑﺮاﺳﺎس ادﺑﯿﺎت ﻓﺮﺻﺖ ﮐﺎرآﻓﺮﯾﻨﯽ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ادﺑﯿﺎت ﯾﺎدﮔﯿﺮی ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ اﺳﺖ، اﻗﺪاﻣﺎت در دو ﺑﺨﺶ ﻣﺠﺰا ﯾﻌﻨﯽ ﺑﻬﺮهﺑﺮداری و ﺟﺴﺘﺠﻮ ﯾﺎ ﮐﺸﻒ ﺷﮑﻞ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮ ﻣﻮﺿﻮع اﯾﺠﺎد ﯾﮏ ﻃﺮح ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ ﺑﺮای اﯾﺠﺎد ﺗﻌﺎدل در رﻓﺘﺎرﻫﺎی ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﮐﺸﻒ ﻓﺮﺻﺖﻫﺎ، ﮐﻪ ﻧﻮﻋﯽ رﻓﺘﺎرﻫﺎی آﯾﻨﺪه ﮔﺮاﺳﺖ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ رﻓﺘﺎرﻫﺎی ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺑﻬﺮ هﺑﺮداری ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎی ﯾﺎدﮔﯿﺮی در ﻣﺴﯿﺮﻫﺎی ﻗﺒﻠﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺻﺮﻓﺎً از ﻃﺮﯾﻖ ﭘﺎﻻﯾﺶ و ﺑﻬﺒﻮد روﺗﯿﻦﻫﺎی ﻓﻌﻠﯽ(ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻋﻤﺎل اﺻﻼﺣﺎت ﺟﺰﺋﯽ در ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺑﺮای ﺗﻄﺒﯿﻖ ﺑﻬﺘﺮ ﺑﺎ ﻧﯿﺎز ﺑﺎزار) رخ ﻣﯽدﻫﺪ. ﺑﻬﺮهﺑﺮداری ﻗﺎﺑﻠﯿﺘﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﺮﮐﺖ ﺑﺎ آن، ﺑﻪ ﺗﻮﺳﻌﮥ داﻧﺶ ﺟﺪﯾﺪ در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﺑﺎزارﻫﺎ، ﻣﺤﺼﻮﻻت و ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽﻫﺎی ﺧﻮدی ﻣﯽﭘﺮدازد.
روﯾﮑﺮد دوم ﺑﺮ ﻣﻮﺿﻮع ﮐﺸﻒ ﻓﺮﺻﺖ و ﺗﺒﯿﯿﻦ ﻓﺮاﯾﻨﺪ آن ﺑﺮ ﯾﮏ روﯾﮑﺮد ﺣﻞ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺗﻤﺮﮐﺰدارد. ﺑﺮاﺳﺎس اﯾﻦ روﯾﮑﺮد، ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎی ﮐﺎرآﻓﺮﯾﻦ ﻧﻮﻋﯽ اﻗﺪام ﮐﺎرآﻓﺮﯾﻨﺎﻧﻪ ﺑﺮای ﺣﻞ ﯾﮏ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﮐﻪ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﮕﺮش ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ ﺗﻤﺮﮐﺰ ﺑﺮ آن ﻣﻮﺟﺐ ﺧﻠﻖ ﺛﺮوت ﻣﯽ ﺷﻮد، ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﯽﺷﻮد. اﮐﺘﺸﺎف ﻗﺎﺑﻠﯿﺘﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﺒﺐ اﯾﺠﺎد ﭼﺎﻟﺶ در ﻋﻘﺎﯾﺪ ﻣﻮﺟﻮد در ﺷﺮﮐﺖ ﻣﯽﺷﻮد و داﻧﺶ ﺟﺪﯾﺪی درﺑﺎره ﺑﺎزارﻫﺎ، ﻣﺤﺼﻮﻻت و ﻓﻨﺎوری اﯾﺠﺎد ﻣﯽﮐﻨﺪ.
روﯾﮑﺮد ﺳﻮم ﺿﻤﻦ اﻧﺘﻘﺎد از ﺗﻔﮑﯿﮏ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎی ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎ ﺑﻪ ﮐﺸﻒ ﻓﺮﺻﺖ و ﺑﻬﺮهﺑﺮداری از ﻓﺮﺻﺖ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺗﻤﺮﮐﺰ ﺑﯿﺶ از ﺣﺪ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﮐﻨﻮﻧﯽ ﺑﺮ ﻣﻮﺿﻮع ﮐﺸﻒ ﺗﻤﺮﮐﺰ ﮐﺮدﻧﺪ. اﯾﻦ ﻣﺤﻘﻘﺎن ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ ﮐﻪ از ﻃﺮﯾﻖ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎی اﮐﺘﺸﺎف و ﺑﻬﺮهﺑﺮداری ﻣﯽﺗﻮان در ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﻤﺘﺮازی اﯾﺠﺎد ﮐﺮد ﮐﻪ این ﮐﺎر ﻣﺴﺘﻠﺰم ﻧﻮآوری و ﮐﺎراﯾﯽ در ﺷﺮﮐﺖﻫﺎﺳﺖ. ﺑﺮای اﯾﻦ ﮐﺎر ﺑﺎﯾﺪ در ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎ، در ﺑﻌﻀﯽ از زﻣﺎن ﻫﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮاﺗﯽ اﯾﺠﺎد ﮐﺮد. ﻃﺮﻓﺪاران اﯾﻦ ﻧﻈﺮﯾﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎی اﮐﺘﺸﺎف و ﺑﻬﺮهﺑﺮداری را ﺑﺎ ﺳﻄﻮح ﺳﻠﺴﻠﻪﻣﺮاﺗﺒﯽ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻣﯽداﻧﻨﺪ. آﻧﻬﺎ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ اﮐﺘﺸﺎف ﺑﻪ ﺳﻄﻮﺣﯽ ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ ﻣﺮﺗﺒﻂ اﺳﺖ ﮐﻪ در آن ﻣﺪﯾﺮ راه ﺣﻞﻫﺎی ﺟﺪﯾﺪی ﺑﺮای ﻣﺸﮑﻼت ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ و ﺑﻬﺮه ﺑﺮداریﻫﺎی ﻣﺘﻌﺎﻗﺐ، در ﺳﻄﻮح ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ارﺷﺪ اﺗﻔﺎق ﻣﯽاﻓﺘﺪ.
تاثبر اکتشاف و بهرهبرداری بازار بر عملکرد بازار شرکت
اﮔﺮﭼﻪ اﻫﻤﯿﺖ مدیریت ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺷﺮﮐﺖﻫﺎ و عملکرد بازاریابی ﺑﻪﻃﻮرﮔﺴﺘﺮدهای ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ اﺳﺖ، اﻣﺎ ﺑﺤﺚﻫﺎی ﻣﻬﻤﯽ در ﻣﻮرد ارزیابی ﻋﻤﻠﮑﺮد سازمانی و ارزیابی عملکرد بازاریابی وﺟﻮد دارد. ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺷﺎﻣﻞ ﮐﺎراﯾﯽ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ اﻧﺪازهﮔﯿﺮی ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﺑﻪ ارﺗﺒﺎط درونداد و ﺑﺮونداد ﺳﺎزﻣﺎن و اﺛﺮﺑﺨﺸﯽ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ اﻧﺪازهﮔﯿﺮی رﺑﻂ ﭘﯿﺪا ﻣﯽﮐﻨﺪ و ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺗﯽ ﻣﺜﻞ رﺷﺪ ﮐﺴﺐ وﮐﺎر و رﺿﺎﯾﺘﻤﻨﺪی ﮐﺎرﮐﻨﺎن ﻣﻨﺘﻬﯽ ﻣﯽﺷﻮد. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ، ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺷﺮﮐﺖﻫﺎ ﺑﻪ دو ﻗﺴﻤﺖ اﻧﺪازهﮔﯿﺮی ﻣﺎﻟﯽ و ﻏﯿﺮﻣﺎﻟﯽ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﺑﺨﺶ ﻣﺎﻟﯽ ﺑﺎ ﺑﺮﮔﺸﺖ داراﯾﯽ و ﻏﯿﺮﻣﺎﻟﯽ از راه درﺟﮥ ﮐﻠﯽ اﺛﺮﺑﺨﺸﯽ ﻣﺪﯾﺮان اﻧﺪازهﮔﯿﺮی میشود. هرکدام ازاﯾﻦ اﻧﺪازهﮔﯿﺮی ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺷﺮﮐﺖ، ﺑﺎزﺗﺎﺑﯽ از اﺑﻌﺎد ﻣﺘﻤﺎﯾﺰ ﺑﻬﺮهوری ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ اﺳﺖ.
ﺗﺒﺪﯾﻞ داﻧﺶ ذﻫﻨﯽ ﺿﻤﻨﯽ ﺑﻪ داﻧﺶ ﺛﺒﺖ ﺷﺪه رﺳﻤﯽ (ﺻﺮﯾﺢ) ﯾﮑﯽ از اﻫﺪاف ﮐﻠﯿﺪی ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ داﻧﺶ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﮐﺎﻫﺶ ﺧﻄﺮﭘﺬﯾﺮی از دﺳﺖرﻓﺘﻦ داﻧﺶ ﺑﺎارزش ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻪ دﻟﯿﻞ اﻓﺖ ﮐﺎرﮐﻨﺎن و ﻧﯿﺰ ﮐﺎﻫﺶ ﺧﻄﺮ از دﺳﺖ دادن ﺣﺎﻓﻈﮥ ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻪﻫﻨﮕﺎم ﺗﻌﺪﯾﻞ ﻧﯿﺮوی اﻧﺴﺎﻧﯽ ﻣﯽﺷﻮد. ﺑﺴﯿﺎری از ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎ ﺑﺎ ﺗﻤﺮﮐﺰ ﺑﺮ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ داﻧﺶ و ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﮔﺬاری ﮔﺴﺘﺮده در زﻣﯿﻨﻪ ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت ﺑﻪدﻧﺒﺎل دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺑﻪ ﻣﺰاﯾﺎی ﺣﺎﺻﻞ از ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ داﻧﺶ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﻧﻈﺎم ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ داﻧﺶ، ﻧﻮﻋﯽ ﻧﻈﺎم اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ از ﻓﺮاﯾﻨﺪﻫﺎی داﻧﺶ در اﯾﺠﺎد، ﺟﻤﻊ آوری، ﺳﺎزﻣﺎﻧﺪﻫﯽ و اﻧﺘﺸﺎر داﻧﺶ ﻣﺆﺛﺮ ﺣﻤﺎﯾﺖ ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ وﯾﮋﮔﯽﻧﻈﺎم ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ داﻧﺶ، ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻧﻈﺎم اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺑﺮ ﻋﻤﻠﮑﺮد آن و ﺑﻬﺮه ﺑﺮداری از ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺗﺄﮐﯿﺪ دارد. ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎی ﻣﺒﺎﺣﺚ ﺑﺎﻻ، ﻓﺮﺿﯿﻪﻫﺎی زﯾﺮ ﻣﻄﺮح ﻣﯽﺷﻮد:
ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎی اﮐﺘﺸﺎف ﺑﺎزار ﺑﺮ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺑﺎزار ﺗﺄﺛﯿﺮ دارﻧﺪ.
ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎی ﺑﻬﺮهﺑﺮداری ﺑﺎزار ﺑﺮ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺑﺎزار ﺗﺄﺛﯿﺮ دارﻧﺪ.
جمعبندی بحث
ﻣﻮﺿﻮع اﮐﺘﺸﺎف و ﺑﻬﺮهﺑﺮداری بازار از ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﯾﺎدﮔﯿﺮی ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ. اﮐﺘﺸﺎف و ﺑﻬﺮه ﺑﺮداری اﺳﺎﺳﺎً دو ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ ﻣﺠﺰاﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﻫﻤﺰﻣﺎن ﭘﯿﮕﯿﺮی ﺷﻮﻧﺪ ﺗﺎ ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻪ ﻣﺰﯾﺖ رﻗﺎﺑﺘﯽ و ﺑﻘﺎی ﺑﻠﻨﺪﻣﺪت دﺳﺖ ﯾﺎﺑﺪ. از ﻧﻈﺮ راث کارکرد ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎزارﻫﺎ، ﺑﻪ ﻗﻮاﻋﺪ ﺣﺎﮐﻢ ﺑﺮ ﻋﺮﺻﮥ ﺷﮑﻞﮔﯿﺮی ﻣﺒﺎدﻻت واﺑﺴﺘﻪ اﺳﺖ. ﻧﺤﻮه ﮐﺎرﮐﺮد و اﻟﺰاﻣﺎت ﻫﺮ ﺑﺎزار ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪﺧﻮﺑﯽ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﻮد ﺗﺎ اﻗﺪاﻣﺎت ﻻزم ﺑﺮای اﺻﻼح ﺑﺎزارﻫﺎی ﺿﻌﯿﻒ (ﺑﺎزارﻫﺎی ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻣﺸﮑﻼت و ﻧﺎﮐﺎراﯾﯽ) ﯾﺎ ﻃﺮاﺣﯽ و اﯾﺠﺎد ﺑﺎزارﻫﺎی ﻣﻔﻘﻮد ﺑﺎزارﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ اﻣﮑﺎن ﺷﮑﻞﮔﯿﺮیشان در ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﻮﺟﻮد ﻓﺮاﻫﻢ ﻧﯿﺴﺖ، اﺗﺨﺎذ ﺷﻮد. راث، وﯾﮋﮔﯽﻫﺎی ﻣﺸﺘﺮﮐﯽ را ﺑﺮای ﮐﺎرﮐﺮد ﻣﻄﻠﻮب ﺑﺎزارﻫﺎ ﺑﺮﺷﻤﺮده اﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﺿﺨﺎﻣﺖ کافی در ﺑﺎزار، ﻏﻠﺒﻪ ﺑﺮ ازدﺣﺎم و اﯾﻤﻦﺑﻮدن ﺑﺎزار ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ.
برخی کارشناسان اکتشاف و بهرهبرداری بازار را در حوزه دوسوتوانی سازمانی بررسی کردهاند. آنها ﺑﺮ اﯾﻦ ﻋﻘﯿﺪهاﻧﺪ ﮐﻪ دوﺳﻮﺗﻮاﻧﯽ ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ میﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺷﺮﮐﺖﻫﺎ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﺑﮕﺬارد. ﺑﺮاﺳﺎس ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﭘﯿﺸﯿﻦ، دوﺳﻮﺗﻮاﻧﯽ ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ از ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ داﻧﺶ، داﻧﺶ در ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎ و ﯾﺎدﮔﯿﺮی ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎی ﻓﻌﻠﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪﺗﺪرﯾﺞ و ﻣﺪام ﺑﺮای ﺑﻘﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﮐﻨﻨﺪ و اﯾﻦ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﺟﻤﻊ آوری دادهﻫﺎﯾﯽ ﻣﻨﺎﺳﺐ از ﻣﺤﯿﻂ ﺧﺎرﺟﯽ و داﺧﻠﯽ و تبدیل آﻧﻬﺎ ﺑﻪ داﻧﺶ ﺑﺎﺷﺪ. ﻟﻮﭘﺰ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ ﮐﻪ داﻧﺶ و ﻗﺎﺑﻠﯿﺖﻫﺎی ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ اﺷﮑﺎﻟﯽ از داراﯾﯽﻫﺎی اﺳﺘﺮاﺗﮋﯾﮏ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ اﻫﺪاف بلند ﻣﺪت ﺳﺎزﻣﺎن را از ﺣﯿﺚ رﻗﺎﺑﺘﯽ و اﻗﺘﻀﺎﺋﺎت ﻣﺤﯿﻄﯽ ارﺗﻘﺎء ﻣﯽدﻫﻨﺪ و در ﻣﺤﯿﻂﻫﺎی ﭘﻮﯾﺎ ﮐﺎرﺑﺮد اﺳﺘﺮاﺗﮋﯾﮏ دارﻧﺪ.
مدیریت بازاریابی | ۰۲ فروردین ۹۹