گوگل اسکولار (اسکالر)

گوگل اسکولار Google Scholar موتور جستجوی دانشگاهی رایگانی است که آن را می‌توان نسخه دانشگاهی گوگل در نظر گرفت. این موتور جستجو به جای اینکه همه اطلاعات ایندکس‌شده در وب را جستجو کند، مخزن‌های ناشرین، دانشگاه‌ها یا وب‌سایت‌های دانشگاهی را جستجو می‌کند. این مخزن در واقع زیرمجموعه کوچک‌تری از مخزنی است که گوگل در آن جستجو می‌کند. کتاب‌ها و انواع مقاله علمی مانند مقاله علمی-پژوهشی یا مقاله کنفرانسی با استفاده از این سرویس قابل جستجو است. اگر چه اکثر نتایج جستجو معمولاً منابع دانشگاهی قابل اعتماد هستند اما نتایج جستجو در مقابل جستجو در اسکوپوس، ساینس دایرکت، امرالد و اسپرینگر اعتبار کمتری دارد.

گوگل اسکولار یا گوگل اسکالر بهترین موتور جستجوی رایگان منابع علمی است. دانشجویان و پژوهشگران در بسیاری از مواقع برای یافتن مدارک علمی مرتبط با رشته تحصیلی و یا زمینه پژوهشی خود به مشکل برمی‌خورند و سعی می‌کنند تا بهترین منابع را پیدا کنند. گوگل اسکولار یکی از ساده‌ترین راه‌های جستجو و دسترسی به مقالات علمی است. گوگل اسکالر رایج‌ترین موتور کاوش ویژه بسیاری از مدارک علمی مانند مقالات ژورنال‌ها و همایش‌ها، دانلود کتاب، رساله‌ها و پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد و دکتری، چکیده‌ها، متون قضایی و حقوقی و منابع علمی دیگر است. در این مقاله، با گوگل اسکولار بیشتر آشنا خواهیم شد و به بررسی نحوه استفاده از آن خواهیم پرداخت.

راهنمای جستجو در گوگل اسکولار

ابتدا وارد آدرس https://scholar.google.com شوید.

در کادر جستجو عنوان مقاله مورد نظر یا کلید واژه‌هایی که می‌خواهید درباره آنها مقاله پیدا کنید وارد نمایید.

تذکر: در گوگل اسکولار می‌توانید مقاله فارسی هم جستجو کنید.

بعد از جستجوی کلید واژه موردنظر لیستی از مقاله‌ها ارائه می‌شود.

نتایج جستجو در گوگل اسکالر

دو خط اول نتایج جستجوی گوگل اسکالر نشان‌دهنده اطلاعات کتاب‌شناختی اصلی است: عنوان، نویسنده‌ها، نام ژورنال، سال انتشار

کلیک روی لینک عنوان باعث می‌شود به صفحه ناشر وارد شوید که در آن ممکن است قادر به دسترسی به اطلاعات بیشتر درباره سند، شامل چکیده، و گزینه دانلود PDF سند باشید.

سپس در حد دو یا سه خط خلاصه‌ای محتویات مقاله ارائه شده است.

در نهایت نیز آیکون‌هایی ارائه شده است که کاربرد آنها عبارت است از:

آیکون ستاره: برای اضافه کردن مقاله به فهرست علاقه‌مندی‌ها

آیکون نقل قول: برای مشاهده منبع کامل ارجاع‌دهی به مقاله

آیکون Cited : تعداد دفعاتی که مقاله توسط دیگران ارجاع داده شده است.

در نهایت نیز مقاله‌های مرتبط Related Articles قابل مشاهده است.

اگر دسترسی به مقاله آزاد باشد لینک دانلود مقاله یا کتاب نیز ارائه می‌شود.

ایستادن بر شانه‌های غول

شعار گوگل اسکالر Stand on the shoulders of giants ایستادن بر شانه‌های غول است. عبارتی استعاری است که می‌گوید برای وسعت بخشیدن به افق دید و گسترش حوزه دانش، بر شانه بزرگان یا غول‌ها باید ایستاد و از بالا نگریست. نیوتن نیز از این جمله در گفته‌های خود بهره برده است. اصطلاح کوتوله ایستاده بر شانهٔ غول‌ها استعاره‌ای از «کشف حقیقت بر پایه اکتشافات پیشین» است. معروف‌ترین استفاده از این تعبیر، عبارتی است از اسحاق نیوتون در نامه ۱۶۷۶ به زبان انگلیسی: «اگر فاصله دورتری را دیده‌ام با ایستادن بر شانه‌های غول‌ها بوده است.» این استعاره به یکی از افسانه‌های اساطیر یونان بر می‌گردد که یک غول نابینا به نام اوریون، کوتوله‌ای به نام سدالیون Cedalion را بر دوش خود حمل می‌کرد تا به او راه را نشان دهد.

ایستاده بر شانه غول

منبع‌نویسی خودکار با استفاده از گوگل اسکولار

یک لینک بسیار مهم در نتایج جستجو، آیکون نقل قول است. کلیک روی آیکون نقل قول پنجره پاپ‌آپ با قالب‌های رایج استناد، مثل MLA، APA، شیکاگو، هاروارد و ونکوور، نشان می‌دهد که ممکن است کپی و الصاق شده باشند. با این حال، توجه کنید که داده‌های استناد گوگل اسکالر بعضی اوقات ناقص است و، از این رو، اغلب بهتر است این داده‌ها در منبع بررسی شوند؛ یعنی با دنبال کردن لینک عنوان به وب‌سایت ناشرین. پنجره پاپ‌آپ «استناد» از طرفی نیز شامل لینک‌هایی برای برون‌ریزی داده‌های استناد به صورت فایل‌های BibTeX یا RIS است که هر ابزار مدیریت منابع اصلی‌ای قادر به درون‌ریزی‌شان است.

نوشتن خودکار فهرست منابع

انواع فرمت‌های استناددهی به مقاله
گوگل اسکولار بازیابی استنادهای قالب‌بندی‌شده در قالب‌هایی مثل APA، MLA، شیکاگو، هاروارد و ونکوور، را امکان‌پذیر می‌سازد. می‌توانید به تفاوت‌های جزئی در ترتیب اجزای یک استناد را در این پنجره ملاحظه کنید. البته اگر در حال ترجمه مقاله‌ از فارسی به انگلیسی برای ژورنال‌های انگلیسی هستیم، باید منابع را مطابق با درخواست ژورنال مربوطه تنظیم کنیم.

پروفایل عمومی نویسندگان در گوگل اسکالر

از طریق ایجاد پروفایل عمومی امکان مشاهده مشخصات هر نویسنده در نتایج جستجوی گوگل اسکالر وجود دارد. رزومه علمی و آموزشی و همچنین همه پژوهش‌های آن نویسنده، همه به‌وسیله این صفحه شخصی قابل جستجو و مشاهده است. از همه مهم‌تر اینکه حتی اگر محققی چندین مقاله نوشته باشد و اسمش با نویسندگان دیگر مشابه باشد، باز هم به‌آسانی می‌توان اثرش را پیدا کرد. با استفاده از گوگل اسکولار، می‌توان مقالات مرتبط با هم را نیز به مطلب افزود. هنگامی‌که یک ارجاع جدید به اثر فرد در وب صورت گیرد، شمار ارجاعات به آن مقاله به‌صورت اتوماتیک آپدیت می‌شود.

با در اختیار داشتن این پروفایل عمومی در گوگل اسکولار، «مقالات منتشرشده توسط پژوهشگر»، «تعداد استنادهای دریافتی هر پژوهشگر به تفکیک سال‌های مختلف و هر یک از مقالات»، «شاخص‌های h-index و i10-index پژوهشگر»، «همکاران پژوهشی پژوهشگر» قابل مشاهده بوده و امکان «دنبال کردن فعالیت‌های پژوهشگر» و همچنین «ایجاد کتابخانه شخصی» فراهم می‌گردد.

ساخت پروفایل عمومی برای نویسندگان

می توانید با استفاده از حساب کاربری که درگوگل دارید وارد گوگل سکولار شوید در غیر اینصورت شما می توانید در profile Citations Scholar Google به طور رایگان ثبت نام کنید . 

ابتدا باید یک حساب کاربری در گوگل ایجاد کنید.

زمانی که وارد صفحه حساب کاربری گوگل می‌شوید فرم form up sign Citations ظاهر میگردد.

نام و مشخصات خود را در فرم تکمیل کنید. آدرس ایمیل دانشگاهی برای تایید مورد نیاز است.

بعد از کلیک بر روی دکمه step next،صفحه‌ای باز می‌شود که فهرست گروهی ازمقالات نوشته شده توسط افرادی با نامهای مشابه خودتان را در آن می‌بینید.

مقالات مربوط به خود را انتخاب کنید. می‌توانید گزینه articles all see را انتخاب نموده و مقالات مربوط به خود را انتخاب کنید و یا به طور گروهی مقالات را اضافه نمایید. 

 با استفاده از عبارت Add و یا Remove مقاله‌ای را اضافه و یا حذف نمایید.

برای اضافه شدن مقالاتی که درآینده می‌خواهید به پروفایل خود اضافه کنید در قسمت profile updates دو حالت را می‌توانید انتخاب کنید.

در حالت اول می‌توانید انتخاب کنید که مقالات جدید شما به طور خود کار توسط سیستم به روز شوند.

در حالت دوم می‌توانید انتخاب کنید که قبل از به روزشدن خودکار مقالات جدید در پروفایل، سیستم به شما‌ای میل بفرستد و در صورت تمایل و تایید شما، مقاله جدید به پروفایلتان اضافه شود.

در قسمت Add می‌توانید مقالات خود را نیز به صورت دستی با وارد کردن اطلاعات مربوطه اضافه نمایید. 

چنانچه بخواهید مقاله‌ای را از پروفایل خود حذف کنید می‌توانید مقاله را انتخاب و گزینه delete را انتخاب کنید. 

خلاصه و جمع‌بندی

دانشجویان، محققین و فعالین حوزه‌های آکادمیک یقیناً با گوگل اسکولار (با تلفظ اصلی گوگل اسکالر) آشنا هستند. گفته می‌شود این موتور جست‌وجو که ۱۶ سال پیش معرفی شده است، اکنون به حدود ۴۰۰میلیون سند دسترسی دارد؛ هرچند گوگل میزان دقیقی از این مورد ارائه نمی‌کند. غالب دیتابیس‌ها و موتورهای جست‌وجوی آکادمیک، از یک فاکتور برای رتبه‌بندی نتایج استفاده می‌کنند؛ اما گوگل ترکیبی وزنی از متن کامل مقاله، مولف، انتشارات و سایتیشن را به‌کار می‌گیرد. البته وزن سایتیشن و کلمات عنوان در این مجموعه بیشتر است و نتیجتاً مقاله‌هایی با استناد بیشتر، در ابتدا ظاهر می‌شوند.

بانک‌های اطلاعاتی استنادی اصلی یعنی وب آو ساینس و اسکوپوس و موارد مشابه به دلایلی مانند هزینه زیاد در دسترس دانشجویان، اساتید و پژوهشگران نیستند. گوگل اسکولار به‌عنوان یک موتور سرچ رایگان و دارای جامعیت بسیار عالی نقطه آغاز مناسبی برای جستجوی منابع علمی می‌باشد. علی‌رغم توانایی بالای گوگل اسکولار در کمک به یافتن مقاله مفید، باید در نظر داشته باشیم که مانند هر ابزار دیگر، کیفیت نتایج منوط به مهارت ما در استفاده از آن است. گوگل اسکولار به طور دیفالت، مطالب را با توجه به میزان هم‌خوانی با کلمه جست‌وجوشده شما مرتب می‌کند. اما این امکان را نیز در اختیارتان قرار می‌دهد که نتایج را شخصی‌سازی کنید. پانل سمت چپ، به شما کمک می‌کند نتایج را بهینه‌تر کنید. مثلاً در جست‌وجوی بالا، دو نتیجه اول برای سال‌های ۲۰۱۵ و ۱۹۹۷ هستند. با انتخاب بازه انتشار (Custom range)، می‌توان مقاله‌های منتشره در محدوده زمانی کوتاه‌تری را مشاهده نمود.