اخلاق کاری
اخلاق کاری (Work Ethics) سیستمی از ارزش‌ها، باورها، اعتقادات و اصول مشترک است که برای تشخیص اعمال درست و نادرست استفاده می‌شود. براساس این نظام اخلاقی نیک و بدهای سازمان مشخص می‌شود و عمل بد از خوب متمایز می‌گردد. با اتکا به اصول اخلاق کاری و سازمانی، مدیران قادر می‌شوند تا تصمیم بگیرند چه چیزی خوب و چه چیزی بد است. بنابراین مدیران بدون یک نظام اخلاقی در انجام وظایف خود نظیر تصمیم‌گیری، ارزشیابی، نظارت، تشویق و تنبیه نمی‌توانند با قاطعیت عمل کنند.
اخلاق هر سازمان نشان‌دهنده ارزش‌ها و باورهای آن سازمان و در مجموع گویای فرهنگ سازمانی حاکم بر آن است. توجه به اخلاق در محیط کار منافع بسیار زیادی برای رهبران و مدیران دارد. این منافع شامل منافع عملکردی و منافع اخلاقی است که در نهایت بر عملکرد مالی نیز تاثیر دارد. این موضوع در عصر حاضر که مدیران با ارزش‌های بسیار متنوعی در محیط کار سروکار دارند صادق است. لازم به تذکر است مباحث اخلاقی جنبه درونی و اعتقادی دارند و التزام عملی همراه ندارند. شاید به همین دلیل سازمان‌ها و صنایع از مباحث اخلاقی به سوی مسئولیت اجتماعی تغییر رویه داده‌اند. نظر به اهمیت موضوغ در این مقاله به تشریح اخلاق سازمانی پرداخته شده است.
تعریف اخلاق کاری
ریشه واژه اخلاق نشأت گرفته از واژه یونانی ethicos به معنی اقتدار رسوم و سنت است. اخلاق از نظر لغوی جمع خَلق یا خُلق است که در منابع دینی هم آمده است. واژه خُلق چنان که لغت‌نامه‌ها آورده‌اند، عبارت است از: عادت، رویه، سجیه و امثال آن. وقتی می‌گوئیم: «خُلق من است»؛ یعنی عادت کرده‌ام، روش من این است.
اخلاق سازمانی عبارت از نظام ارزش‌ها و الگوهای اساسی رفتار در سازمان است که در طول زمان شکل گرفته و توسط اعضا مورد قبول واقع شده است. اخلاق حرفه‌ای به عنوان سیستمی از ارزش‌ها و بایدها و نبایدها تعریف می‌شود که بر اساس آن نیک و بدهای سازمان مشخص و عمل بد از خوب متمایز می‌شود. برای این منظور از پرسشنامه اخلاق کار استفاده می‌شود.
برخی از تعاریف ارائه شده عبارتند از:
اخلاقیات، تلاشی نظام‌یافته برای دریافت تجربه‌ی اخلاقی و معنوی جامعه و افراد، از طریق تعیین مقرراتی است که باید برای اداره رفتار انسانی، مورد استفاده گیرد.
قوانین و اصولی که رفتارهای صحیح و غلط را تعریف می‌کند.
اخلاق مجموعه رفتارهایی است که اکثر مردم آن را قبول دارند.
اخلاق به عنوان مجموعه‌ای از اصول راهنما در درون سازمان‌ها شناخته می‌شود که هدایت‌کننده رفتار افراد و تصمیم‌گیری هستند.
اخلاقیات به عنوان سیستمی از ارزش‌ها و بایدها و نبایدها تعریف می‌شود که براساس آن نیک و بدهای سازمان مشخص و عمل بد از خود متمایز می‌شود.
پاورپوینت اخلاق سازمانی
تعداد اسلایدها: ۶۰ اسلاید فارسی و قابل ویرایش
فصل دو و ادبیات پژوهش اخلاق کاری و سازمانی
تعداد صفحات: ۵۰ صفحه همراه با فهرست منابع به صورت فایل ورد
پرسشنامه اخلاق کاری شامل ۳۰ گویه با طیف لیکرت ۵ درجه با ابعاد: دلبستگی و علاقه به کار، پشتکار و جدیت در کار، روابط سالم و انسانی و روح جمعی و مشارکت در کار
ابعاد اخلاق کاری
مقوله اخلاق سازمانی در جوامع توسعه‌یافته طی یک و نیم قرن گذشته به عنوان بخشی از علم مدیریت به مرور نهادینه شده است. در شکلگیری اخلاق سازمانی سه دسته عواملدخیل هستند:
- عوامل فردی
- عوامل سازمانی
- عوامل فراسازمانی
عوامل فردی شامل اخلاق شخصی، خودشناسی و خودکنترلی که به عنوان خمیرمایه اصلی زمینه‌های شکلگیری مدیریت اخلاقی در سازمان میباشد.
عوامل سازمانی شامل ضوابط و مقررات سازمانی، فرهنگ سازمانی و ساختار سازمانی که مدیریت اخلاقی را نهادینه می‌کند.
عوامل فراسازمانی شامل دولت، شرایط اقتصادی، محیط‌کاری و محیط‌های بین‌المللی میباشد. موجب جهتگیری مدیریت اخلاقی شده و نهایتاً مدیریت اخلاقی را در سازمان کاربردی و عملی می‌کند.
بحث اخلاق سازمانی چه در سطح فرد و چه در سطح سازمان، توجه پژوهشگران را جلب کرده است. از این مقوله به عنوان یک چالش اساسی فراروی سازمان‌های مختلف در سطح جهان یاد می‌کنند. بنابراین اخلاق سازمانی را می‌توان توصیف رفتار سازمانی بیان نمود که چالش‌های سازمانی را از طریق بازخور مشارکتی حل می‌کند. از طرف دیگر، اخلاق کاری و سازمانی باید مطابق با سه الگو اخلاق (منفعتگرایی، حقوق و عدالت) باشند. یعنی منفعت و عدالت سازمانی را در مورد افراد به کار گیرد.
بحث اخلاقیات در کار، توجه زیادی را به خود جلب نموده است. پژوهشگران و نویسندگان زیادی بحث اخلاق سازمانی و اصول اخلاقی را به عنوان ابزار ارتقای محیط اخلاقی در سازمان‌ها ضروری دانسته‌اند. اخلاق سازمانی ضعیف بر نگرش افراد نسبت به شغل، سازمان و مدیران مؤثر بوده و می‌تواند بر عملکرد فردی، گروهی و سازمانی اثر بگذارد. سازمان‌ها برای نهادینه‌سازی اخلاقیات در اعضای سازمان خود ابتدا باید وضعیت موجود اخلاق سازمانی یعنی اینکه کارکنان دارای چه تصورات، ارزش‌ها و باورهایی هستند، شناسایی کنند.
خلاصه و جمع‌بندی
اخلاق کاری و سازمانی مقوله‌ای است که ریشه در تاریخ بشریت دارد. فلاسفه، الهیون و منتقدان اجتماعی تعریفی عمومی از اخلاق ارائه داده‌اند. براساس این تعریف اخلاق یعنی شناخت صحیح ار ناصحیح واقعیت این است که تشخیص درست از غلط همیشه ساده نیست. بسیاری از دانشمندان علم اخلاق ادعا می‌کنند که با توجه به اصول اخلاقی در مقام عمل، همیشه یک راهکار درست مطلق وجود دارد. برخی دیگر معتقدند که راهکار درست به موقعیت و شرایط بستگی دارد. تشخیص اینکه کدام راهکار درست است، در نهایت به عهده خود فرد است.
سازمان‌ها نقش اساسی در بهبود اوضاع اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی بر عهده دارند. بنابراین به کارگیری اخلاق و مفاهیم اخلاقی در سازمان‌ها ضروری به نظر می‌رسد. تحقق این امر، موجب تعالی سازمانی و پیشرفت سازمان‌ها خواهد شد. اخلاق در سازمان، نمودی از وجود فرهنگ سازمانی مثبت و نگرش افراد بالنده در زمینه‌های علمی و اجتماعی میباشد. حاصل فرآیندی آن، بهره‌وری سازمانی و رضایت شغلی کارکنان است.
تهیه و تنظیم: پشتیبانی پارس مدیر
مدیریت منابع انسانی | ۱۲ مهر ۹۷
در حال حاضر دیدگاه قابل طرح نیست