ارتقای شغلی

ارتقای شغلی فرایندی است که در آن رده شغلی کارمندان بهبود می‌یابد که با وظایف، فعالیت‌ها و ارتباطات جدید همراه است. همچنین ارتقای شغلی می‌تواند به عنوان یک تلاش توسط سازمانی که هدف آن توسعه و غنی‌سازی منابع انسانی می‌باشد، تعریف شود.

از دیدگاه شرکت، عدم تشویق کارکنان به شغل خود، می‌تواند باعث کمبود کارمندان برای پر کردن موقعیت‌های شغلی باز شود. همچنین تعهد سازمانی کارکنان را کاهش می‌دهد و استفاده نامناسب از پول اختصاص یافته به برنامه آموزش نیروی انسانی منجر شود. هنگامی که یک شرکت به کارکنان در ارتقای شغلی کمک می‌کند، کارکنان کمتر مایل به ترک خدمت می‌شوند. بهبود رتبه شغلی می‌تواند روحیه کارمند را افزایش دهد. همچنین باعث افزایش بهره‌وری سازمانی شود و از طرفی به کارآمدتر شدن شرکت کمک کند.

ارتقا به کارکنان امکان می‌دهد در همان شرکت به رشد حرفه‌ای خود ادامه دهند. رشد حرفه‌ای برای شرکت این فرصت وجود دارد که موقعیت‌های خاصی را با متخصصانی که از قبل شرکت را می‌شناسند، پوشش دهد. نظر به مزایای زیادی که ارتقای شغلی از نظر مادی و روانی برای کارکنان دارند رقابت زیادی در این زمینه بین کارکنان وجود دارد. بنابراین مساله ارتقای شغلی در مدیریت منابع انسانی اهمیت بسیاری دارد که در مقاله حاضر مورد بررسی قرار گرفته است.

تعریف ارتقای شغلی

ارتقا شغلی، پاداش در برابر عملکرد مثبت کارمندان و نشان دهنده میزان رشد کارمندان است. هر اداره و سازمانی قوانین مخصوص به خود را دارد که میزان رشد کارمندان بر این اساس مشخص می‌شود. پیشرفت شغلی گاهی منجر به پیشرفت در حوزه کاری و تغییر در وظایف و مسئولیت‌ها اتفاق می‌افتد و گاهی منجر به افزایش حقوق و دستمزد تشویق می‌شود.

ارتقا شغلی هر نوع تغییری است که یک کارمند تجربه می‌کند و نشان دهنده بهبود شرایط حرفه‌ای و فرصتی برای پیشرفت در حرفه شغلی شماست. ارتقا به طور معمول به یک کارمند اجازه می‌دهد تا به جایگاهی بهتر، سطح مسئولیت بالاتر و اختیارات بالاتر در سازمان برسد. براساس سیاست‌های سازمانی، این تصمیمات مبتنی بر ارتقا از جنبه‌های مختلف مانند طول خدمت، سابقه کار، عملکرد و غیره گرفته می‌شود. ارتقا شغل به نوعی تشخیص تعهد و نشان دهنده دستیابی به موفقیت در حرفه شغلی است و به شما این فرصت را می‌دهد یاد بگیرید که به حرکت رو به جلو خود ادامه دهید.

تمامی برنامه‌های جانشین پروری و بهسازی نیروی انسانی در سازمان نیز با هدف پیشرفت و ارتقا کارکنان صورت می‌گیرد. ارتقا به طور معمول به یک کارمند اجازه می‌دهد تا به جایگاهی بالاتر، سطح مسئولیت بالاتر و اختیارات بالاتر در سازمان برسد. ارتقا یکی از بهترین شاخص‌های رشد حرفه‌ای است. علاوه بر این، ارتقا یافتن یکی از عوامل انگیزشی برای هر کارمندی است، زیرا جدا از پیشرفت حرفه ای، کیفیت زندگی شما را بهبود می‌بخشد.

نظریه رشد شغلی دونالد سوپر

نظریه دونالد سوپر (Donald Super) یکی از موثرترین و شناخته‌شده‌ترین نظریه‌ها در خصوص رشد شغلی است. نظریه‌های رشدی، تغییراتی را که افراد هنگام بلوغ متحمل می‌شوند، شناسایی می‌کنند. این نظریه‌ها بر این موضوع تأکید دارند که هر چه انسان کامل‌تر می‌شود، انتخاب‌های بهتری انجام می‌دهد. در نظریه دونالد سوپر، چشم‌انداز گستره زندگی نشان می‌دهد، رشد مسیر شغلی با رسیدن فرد به بزرگسالی پایان نمی‌گیرد، بلکه در طول زندگی ادامه می‌یابد تا به افزایش بلوغ شغلی بیانجامد. این نظریه‌ها زندگی کاری را به چند مرحله تقسیم کرده‌اند و تلاش می‌کنند تا رفتارهای حرفه‌ای را در هر مرحله مشخص کنند.

دونالد سوپر رویکرد سنتی تفاوت‌ ـ فردی را با افزودن سه دیدگاه دیگر به یک راهنمای شغلی تبدیل کرد:

۱- دیدگاه توسعه‌ای، روی رفتار شغلی در طول دوره زندگی تمرکز می‌کند و بر تداوم رشد شغلی تاکید دارد.

۲- دیدگاه پدیده‌شناسی که بر نقش خودپنداره در رشد و پیشرفت شغلی فرد تاکید دارد.

۳- دیدگاه زمینه‌گرایی که به اهمیت نقش‌های اجتماعی چندگانه و تعامل آن‌ها در دوره زندگی می‌پردازد.

انواع ارتقای شغلی

۱- ارتقا افقی: این نوع ارتقا با افزایش حقوق به کارمند پاداش می‌دهد اما در مسئولیت‌ها تغییری کم و یا بدون تغییر ایجاد می‌کند. همچنین به عنوان درجه بندی بالاتر برای یک کارمند در نظر گرفته می‌شود. در بخش آموزش، نمونه‌ای از این حرکت از مدرس به مدرس ارشد است.

۲- ارتقا عمودی: به حرکت رو به بالا کارمندان با تغییر در مهارت و تجربه اشاره دارد. این یک تغییر در حقوق، مسئولیت، وضعیت، مزایا و غیره است. در صنعت بازاریابی، این می‌تواند ارتقا یک ناظر بازاریابی به مدیر بازاریابی باشد. این نوع ارتقا یک تغییر از سمت عملکردی به رئیس اجرایی است، هر دو مشاغل بسیار متفاوتی هستند.

۳- ارتقا خشک: ارتقا شغلی که کارمندان علاقه خاصی به آن ندارند. این ارتقا به افزایش مسئولیت‌ها و وضعیت بدون مزایا اشاره دارد که به معنای عدم افزایش حقوق و مزایای مالی برای آن است.

۴- ارتقا آزاد: ارتقا آزاد وضعیتی است که در آن هر فرد از یک سازمان واجد شرایط تصدی این سمت است. این نوع ارتقا بسته به شرایطی است که در آن فقط اعضای تیم منتخب واجد شرایط ارتقا هستند.

عواملی موثر بر ارتقای شغلی کارکنان

شما می‌توانید اقدامات مختلفی را برای افزایش شانس خود در زمینه ارتقا در محل کار انجام دهید. اگرچه شرایط مورد نیاز برای ارتقا ممکن است از یک شرکت به شرکت دیگر متفاوت باشد ولی برخی از عناصر وجود دارد که به طور مشترک شما را به عنوان کاندیدای واجد شرایط این نوع تغییرات، تبدیل می‌کند. شما می‌توانید با پیروی از این نکات کاربردی، خود را به عنوان یک کاندیدای مناسب برای ترفیع گرفتن نشان دهید. سناریوهایی که امکان ارتقا را ایجاد می‌کنند متفاوت است. با این حال، اکثر متخصصان حوزه استعدادهای انسانی موافقند که ویژگی‌های زیر مشخص کننده کاندیدای ارتقا است.

• به کار خود ارزش بیشتری بدهید.
• به افرادی که ارتقا یافته اند توجه کنید.
• در محل کار خود مورد توجه قرار بگیرید.
• مهارت‌های رهبری خود را به نمایش بگذارید.
• به طور مداوم به خود انگیزه دهید.
• از کارفرمای خود بازخورد بخواهید.
• مشکلات را شناسایی و حل کنید.
• در محل کار خود حضور مثبت پیدا کنید.
• اخلاق کاری را حفظ کنید.

برای حفظ اخلاق کاری باید برخی مسائل رعایت شود. جهت انجام کارهایی که سبب تمایز شما با سایر کارکنان می‌شود، آماده باشید. کارفرمای خود را تحت تأثیر قرار دهید، مانند انجام عالی کارهای روزمره، ارائه سخنرانی یا تعامل با مشتری. برای کار، جلسات و رویدادهای شرکت وقت شناس باشید و از تمام فرصت‌های خود استفاده کنید. مسئولیت‌های فعلی خود را شایسته مدیریت کنید تا ارزش خود را برای شرکت اثبات کنید.

جمع‌بندی

ارتقای شغلی معمولاً به کارمندی داده می‌شود که عملکرد عالی از خود نشان داده یا مهارت‌ها و دانش لازم را برای به عهده گرفتن مسئولیت شغلی اضافی کسب کرده باشد. ارتقا به طور معمول حقوق بالاتری را برای جبران افزایش مسئولیت‌های شغلی ارائه می‌دهد. ارتقا ممکن است شامل مزایای گسترش یافته و اختیارات مدیریتی بر سایر کارکنان باشد.

کسب ارتقای شغلی به سخت کوشی، موفقیت، انجام کارهای مناسب و کمی شانس نیاز دارد. ارتقا به این معناست که کارفرمای شما نشان می‌دهد که آنها برای کار شما ارزش قائل هستند و شما جایگاه مهمی در شرکت خود دارید. ارتقا همیشه با مسئولیت‌های بیشتری همراه است، اما این مسئولیت‌ها فرصتی برای رشد مهارت‌ها و حرفه شما هستند. اگر قصد دارید ترفیع بگیرید باید با مدیران خود صحبت کنید تا ببینید چه چیزی برای پیشرفت در موقعیت پیشرفته تر مورد نیاز است. اگر می‌خواهید ارتقا شغلی پیدا کنید، باید در کار تیمی فعال باشید، کارهایی خارج از وظیفه شغلی خود انجام دهید و نتایج اثبات شده داشته باشید.

دانلود پرسشنامه ارتقای شغلی