هاب صادرات
هاب صادرات (Export Hub) به یک مرکز بزرگ تجاری بین‌المللی گفته می‌شود که در آن خریداران و خرده‌فروشان متعدد مشغول فعالیت هستند. ارزیابی عوامل موثر بر تشکیل هاب صادرات یکی از مباحث مهم در مدیریت بازاریابی صادرات و بین‌المللی است. به نظر می‌رسد نوآوری فنی و نوآوری سازمانی دو عنصر کلیدی در موفقیت تشکیل هاب صادراتی در بازاریابی بین‌المللی می‌باشند.
افزایش جمعیت کشور، کاهش قدرت خرید درآمدهای نفتی و مهمتر از همه پایان‌پذیر بودن منابع نفت، مدت‌ها است که سیاست‌گذاران و برنامه‌ریزان کشور را به این باور رسانده است که توسعه صادرات غیرنفتی و رهایی از اقتصاد تک محصولی نفت، ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است. براساس رویکرد منبع محور تشکیل هاب صادراتی نقش مهمی در بهره‌وری دارد.
تشکیل هاب صادراتی یا قطب صادراتی نقش مهمی در رشد و شکوفایی اقتصاد کشور دارد. این واقعیت که کشورهای تازه صنعتی شده عمدتاً از طریق استراتژی توسعه صادرات و نفوذ در بازارهای جهانی، موفق به حفظ و تقویت رشد مداوم اقتصادی خود شده‌اند، بسیار واضح و مبرهن است. در کشور ما شرکت‌های لبنیات به علت بهره‌گیری از تجهیزات جدید، نیروهای تحصیلکرده و زیرساخت‌های نسبتاً مناسب در این حوزه، این امکان را دارند که بتوانند با نفوذ در بازارهای خارجی زمینه را برای فعالیت‌های جهانی فراهم نمایند. ایده‌های نوآورانه این شرکت‌ها می‌تواند بخش‌های مختلفی از بازار هدف را در کشورهای مختلف جلب نماید. در این مقاله به تشریح و مفهوم‌سازی هاب صادراتی پرداخته شده است.
اهمیت هاب صادرات
وجود هاب‌های صادراتی نقش مهمی در رشد و شکوفایی اقتصاد هر کشوری دارد. منظور از هاب صادراتی همان قطب صادراتی است بنابراین برای فهم بهتر این مقوله نخست باید تعریف روشنی از صادرات وجود داشته باشد. صادرات شناخته‌شده‌ترین راهکار فراروی شرکت‌ها برای شروع فعالیت‌های بازاریابی بین‌المللی است. یکی از مهم ترین دلایل این امر این است که صادرات در مقایسه با سایر روش‌های بین‌المللی شدن به منابع کمتری نیاز دارد. کشورهای مختلف، شرکت‌های خود را به صادرات تشویق می‌کنند زیرا این فعالیت مهم، اشتغال را در داخل کشور آن‌ها افزایش، وضعیت رقابتی را توسعه و درآمدهای ارزی را بهبود می‌بخشد. دولت‌ها به دلیل فشار رقابتی و علاقه‌مندی به رشد و توسعه اقتصاد ملی، تلاش‌های فراوانی را جهت افزایش صادرات شرکت‌های کوچک و متوسط دارند.
ورود به بازار اقتصاد جهانی، استفاده از پتانسیل‌های شرکت‌های کوچک و متوسط، عضویت در سازمان تجارت جهانی و ایجاد تنوع در اقلام صادراتی، یکی از ضروریات توسعه اقتصادی کشورها می‌باشد. در عصر حاضر، بخش عمده‌ای از توان اقتصادی ملل برای تسلط بر بازارهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای در گرو کسب دانش و فناوری و به کارگیری آن در خلق محصولاتی متنوع و هماهنگ با نیاز کنونی جهان است. استفاده از فناوری در تولید و صادرات، موجب افزایش قدرت رقابت‌پذیری و افزایش سهم در بازار جهانی می‌گردد.شناسایی و فهم عوامل زیربنایی تشکیل هاب صادراتی یک عرصه حیاتی از تحقیقات هم در جوامع آکادمیک، هم در صنعت و هم در سیاست است. عملکرد موفقیت‌آمیز صادرات برای کامیابی ملی و موفقیت صنایع ملی حیاتی و تعیین‌کننده است. از این منظر تشکیل هاب صادراتی به عنوان یک بحث کلان همیشه مدنظر بوده است.
دانلود پرسشنامه هاب صادرات
دانلود فایل ورد پرسشنامه هاب صادراتی همراه با روایی و پایایی و منبع‌شناسی استاندارد
عوامل موثر بر مراکز صادراتی
بیشتر تحقیقات گذشته برای سنجش تشکیل هاب صادراتی از فروش‌های صادراتی استفاده کرده اند که به جنبه مالی مرتبط است. علاوه بر این مشکل که به محتوا اشاره دارد مشکلات دیگر مرتبط است به اینکه چگونه تشکیل هاب صادراتی سنجیده خواهد شد. عوامل تعیین کننده درونی، بر اساس تئوری مبتنی بر منابع موجه و عوامل تعیین کننده خارجی بر تئوری ساختار صنعت بنیان نهاده شده است. تئوری مبتنی بر منابع، شرکت را به عنوان یک بسته ویژه از منابع قابل لمس و غیر قابل لمس تصور می‌کند که در کنترل شرکت بوده و شرکت را توانا می‌سازد که استراتژی‌ها را به منظور بهبود بخشیدن به کارایی و اثربخشی خود طراحی و اجرا کند.
استراتژی بازاریابی صادراتی یکی از عوامل کلیدی اثر گذار بر تشکیل هاب صادراتی است. سایر عوامل موثر بر تشکیل هاب صادراتی عبارتند از ویژگی‌های خاص شرکت، ویژگی‌های محصول و ویژگی‌های بازار صادراتی.مدل مذکور بیان می‌کند که استراتژی آمیخته بازاریابی فعالیت صادراتی، توسط عوامل داخلی و خارجی تعیین می‌گردد.
تشکیل هاب صادراتی، بوسیله استراتژی آمیخته بازاریابی اتخاذ شده، ویژگی‌های شرکت و ویژگی‌های محیط صادراتی شامل مشتری، رقابت، محیط سیاسی-قانونی بازار صادراتی، قابلیت دستیابی به کانال‌های توزیع و اقبال مشتری می‌شوند و استراتژی آمیخته بازاریابی شامل تصمیم برای یکسان سازی یا تطبیق آمیخته بازاریابی می‌شود. عوامل موثر بر تشکیل هاب صادراتی در قالب ۵ گروه ویژگی‌های مدیریتی، عوامل سازمانی، نیروهای محیطی، هدف گذاری صادراتیو عناصر استراتژی بازاریابی صادراتی و ۱۶ زیرگروه طبقه بندی شده اند.
بحث و نتیجه‌گیری
نتایج این مطالعه نشان داد که استراتژی‌های بازرگانی مهمترین معیار تاثیرگذار بر تشکیل هاب صادرات محصولات هستند. لذا به مدیران این حوزه پیشنهاد می‌شود که تمرکز بیشتری بر استراتژی‌های بازرگانی داشته باشند و با صرف زمان و منابع کافی نسبت به بهبود این استراتژی‌ها اقدام نمایند. همچنین در این مطالعه مشخص شد که مشکلات و مسائل صادرات مهمترین زیرمعیار تاثیرگذار بر تشکیل هاب صادراتی است. لذا لازم است مدیران و دست اندرکاران صنایع لبنی در پی یافتن راهکارهای جدیدی برای حل اینگونه مشکلات بوده و به این ترتیب تشکیل هاب صادراتی خود را ارتقا ببخشند.
رهایی از اقتصاد تک محصولی و ایجاد تنوع در اقلام صادرات و به طور اخص توسعه صادرات فرآورده‌های صنعتی از ضرورت‌های عام کشورهای در حال توسعه و از ضرورت‌های خاص ایران به شمار می‌رود. باید به این مهم توجه کافی صورت گیرد که با ایجاد تنوع در درآمدهای ارزی و افزایش مستمر سهم صادرات غیرنفتی از درآمد مذکور، نه تنها موضع کشور در توسعه صادرات غیرنفتی تقویت می‌شود بلکه در ارتباط با صادرات و فروش نفت نیز با موضع مستحکم‌تری مواجه خواهیم شد.
در برنامه‌های توسعه اقتصادی کشور، به خصوص برنامه‌های سوم و چهارم، صادرات به عنوان یک عنصر مؤثر و کلیدی در توسعه اقتصادی محسوب شده و بر آمادگی زیرساخت‌های فرهنگی و اجتماعی برای به کارگیری استراتژی‌های صادراتی تأکید شده است. به هر حال، توسعه صادرات و ورود صحیح به بازارهای جهانی، همچنین حفظ شرایط و ماندگاری در آن با ایجاد یک راهبرد مشخص و پایدار صادراتی حاصل می‌شود.
منبع: هاب صادرات نوشته کبری حسین‌پور و فروغ عسکری فصلنامه بازاریابی پارس مدیر
در حال حاضر دیدگاه قابل طرح نیست