عملکرد سازمانی
عملکرد سازمانی شامل ستادهها و پیامدهای واقعی فعالیتهای یک سازمان است که در مقایسه با نهادهها اندازهگیری میشود. این مفهوم در کنار مفاهیمی مانند ارزیابی عملکرد، مدیریت عملکرد و عملکرد شغلی قرار میگیرد. در واقع عملکرد سازمانی یکی از مهمترین مفاهیم تئوریهای مدیریت است و قدمتی به اندازه تاریخ مدیریت دارد.
مفهوم عملکرد کسبوکارها اصطلاحی فراگیر است تعاریف متعددی از آن ارائه شده است. با این وجود فقدان یک تعریف جهانی، توافق نظر متخصصان در مورد معنای دقیق آنان از عملکرد سازمانی را به چالش میکشد. تعاریف موجود به تعدادی از عوامل منحصر به فرد مرتبط با هر سازمان بستگی دارد.
از آنجا که محور تمامی فعالیتها و کوششهای فردی و سازمانی در عملکرد بازنمایی میشود بنابراین اهمیت این مقوله کاملاً مشخص است. برای فهم دقیق آن نیز لازم است تا تعاریفی روشن و مشخصی از عملکرد، ابعاد آن و شیوه دستیابی به آن ارائه شود. در مقاله حاضر کوشش شده است تا عملکرد سازمانی یک بار برای همیشه تعریف و مفهومسازی شود.
تعریف و مفهوم عملکرد
عملکرد در لغت یعنی حالت با کیفیت کار کرد. بنابراین، عملکرد یک سازه کلی است که بر چگونگی انجام عملیات شرکت اشاره دارد. عملکرد عبارت است از به نتیجه رسانیدن وظایفی که از طرف سازمان بر عهده نیروی سازمانی گذاشته شده است و همچنین، عملکرد به عنوان اصول قابللمس اقتصادی یا عوامل اجرایی مالی میباشد.
تعریف فرهنگ لغت از عملکرد دربرگیرنده اصطلاحاتی است؛ همچون دستیابی، نیل، تحقق و انجام. بنابراین عملکرد را میتوان برحسب تلاش یا برحسب نتیجه تعریف کرد و مفهومی نسبی است که میتوان آن را برحسب میزان تلاش انجام شده یا میزان نتایج به دست آمده تعریف کرد.
عملکرد عبارت است از مجموعه رفتارهایی که افراد در ارتباط با شغل از خود نشان میدهند. بهسازی عملکرد، عبارت است از فرایند شناسایی شکافها، درک علل آنها و سرانجام، تدوین راهبردهایی برای از میان بردن آنها. عملکرد معادل اقتصاد، کارایی و اثربخشی برای یک برنامهی خاص یا فعالیت است
تعریف و مفهوم عملکرد سازمانی
عملکرد سازمانی Organizational performance فرایند تبیین کیفیت اثربخشی و کارایی اقدامات گذشته است. مطابق این تعریف، عملکرد به دو جزء تقسیم میشود:
کارایی: که توصیفکننده چگونگی استفاده سازمان از منابع برای تولید خدمات یا محصولات است.
اثربخشی: که توصیفکننده درجه نیل به اهداف سازمانی است.
عملکرد سازمانی به عنوان فعالیتی ارزشمند در سطح اجتماع تعریف میشود. با وجود اهمیت آن، این تعریف صریحاً در ادبیات اقتصادی به رسمیت شناخته نشده است. از طرف دیگر، چند بعدی بودن مسایل موجود در سازمانی سبب میشود که این تعریف را بهبود داد. بنابراین عملکرد شرکت از چهار عنصر به هم پیوسته تشکیل شده است:
- نتایج مالی
- کارایی عملیاتی
- رضایت ذینفعان
- توانایی رقابت.
از این رو اندازهگیری چهار عنصر در عملکرد شرکت به طور گسترده مورد مطالعه قرار گرفته است. بررسی تاثیر همه این موارد در بهبود عملکرد شرکت میتواند موثر باشد. برای سنجش این مقوله میتوانید از پرسشنامه عملکرد سازمانی استفاده کنید.
عملکرد سازمانی و عملکرد شغلی
عملکرد سازمانی کارکنان به عنوان یکی از مهم ترین مؤلفههای اندازهگیری میزان بهرهوری در سازمانها شناخته میشود. این عنصر یکی از مفاهیم بنیادین در مدیریت به شمار میرود. چرا که بسیاری از وظایف مدیریت بر اساس آن شکل میگیرد. همچنین موفقیت سازمانها را میتوان در آیینه عملکردشان مشاهده کرد. عملکرد سازمانی پدیدهای پیچیده است که شاید ساده ترین تعبیر برای آن را بتوان مجموعه فعالیتهای معطوف به دستیابی اهداف شرکت دانست.
عملکرد سازمانی به چگونگی مأموریتها و وظایف و فعالیتهای سازمان و نتایج آنها اطلاق میشود. این مفهوم ارزش مورد انتظار سازمان تعریف میشود که یک فرد در یک دوره از زمان انجام میدهد. هر سازمانی برای نیل به عملکرد مطلوب در جستجوی راه هایی است تا محیط را برای کارکنان مساعد سازد. تا به درجهای از توانایی برسند که تأثیر گذاری بیشتری بر روی کارشان داشته باشند.
عملکرد مالی و غیرمالی
یکی از دستهبندیهای پرتکرار در زمینه عملکرد سازمانی به عملکرد مالی و غیرمالی مربوط میشود. عملکرد مالی مقیاسی عینی است که نشان میدهد سازمان تا چه میزان از داراییهایش برای ایجاد درآمد استفاده کرده است. سودآوری به عنوان مهمترین جنبه از عملکرد مالی هر کسب وکاری است و اهمیت آن نیز روشن است.
عملکرد مالی یک مقیاس ذهنی است که چگونه یک شرکت میتواند از حالت اولیه کسبوکار خود استفاده کند و تولید درآمد کند. این اصطلاح همچنین به عنوان یک شاخص کلی از سلامت مالی شرکت در طی یک دوره زمانی مشخص استفاده میشود و میتواند برای مقایسه شرکتهای مشابه در یک صنعت مشابه برای مقایسه صنایع یا بخشها در تجمیع استفاده شود.
در مقابل عملکرد غیرمالی کسبوکارها قرار دارد. عملکرد غیرمالی خود شامل دستهبندیهایی مانند عملکرد بازار، عملکرد اجتماعی، عملکرد نوآوری و عملکرد زیستمحیطی است. همیشه پیامدهای فعالیت سازمان در قالب سود قابل اندازهگیری است. گاهی دستیابی به اهداف اجتماعی میتواند یک پیامد بزرگ محسوب شود. با این وجود بسیاری معتقدند که عملکردهای غیرمالی شرکت نیز زمانی ارزش دارند که به سودآوری منتهی شوند. برای درک بهتر این مفاهیم پرسشنامه عملکرد مالی و غیرمالی را بنگرید.
نتیجهگیری
عملکرد سازمانی نقش با اهمیتی در تداوم فعالیت سازمان دارد. این متغیر به عنوان ابزاری برای ارزیابی واحد تجاری به شمار میرود. سنجههای مالی از مهم ترین معیارهای سنجش عملکرد است. در تحقیقات اغلب عملکرد شرکت را بر اساس معیارهای مالی میسنجند. این معیارها شامل حاشیه سود خالص، بازده حقوق صاحبان سهام و بازده داراییها هستند.
این سازه در هر نوع شرکت و کسبوکاری اهمیتی کلیدی دارد. همه شرکتها تمایل دارند فعالیتهای خود را مورد پایش و ارزیابی قرار دهند. در نهایت از طریق بهبود عملکردی است که یک شرکت میتواند جایگاه خود را در بازار پیدا کند. از طریق دستیابی به پیامدهای مالی و غیرمالی اهداف نهایی سازمان تامین خواهد شد.
در بیشتر سازمان ها، مدیران به دنبال ارتقا و بهبود عملکرد کسبوکار خویش میباشند. به عبارت دیگر، امروزه اگر سازمانها بخواهند جایگاه خود را حفظ نمایند. باید به نحوی عمل کنند که باعث بنا، توسعه و موفقیت سازمانی شود. سازمانها باید در عملکرد خود تجدید نظر کرده و تعهدات خود نسبت به ارباب رجوعان را به درستی ایفا کنند. راهبرد مناسب برای ارتقای عملکرد جهت حفظ توان رقابت با سازمانهای مشابه توجه به عملکرد سازمانی است.
تئوری سازمان و مدیریت | ۰۵ مهر ۰۰