رهبری مسئولانه

رهبری مسئولانه (Responsible Leadership) به ارتباطات مبتنی بر اخلاق می‌پردازد که در فرآیندهای اجتماعی در مبادله رهبر-پیرو تاثیر می‌گذارد. این سبک رهبری بر ارتباطات رهبران سازمانی تاثیر می‌گذارند و مانند رهبری خدمت‌گذار عمل می‌کند. در واقع این سبک رهبری درست در برابر سبک رهبری زهرآگین قرار دارد.

مسئولیت‌پذیر جذابیت بیشتری نسبت به نظریه‌های رهبری اخلاقی دارد. رهبری مسئولانه یک مدل فرآیندی رهبری است که مستقیماً با ویژگی‌های اخلاقی رهبران مرتبط نیست. چنین تفسیری (مثلاً فضایل خوب) در یک محیط جهانی می‌تواند چندین محدودیت ایجاد کند. بنابراین، پژوهشگران ویژگی‌های اخلاق کاری را به عنوان پیشایند مسئولیت‌پذیر تصور می‌کنند. از منظری گسترده‌تر، رهبری مسئولانه مفهومی را نشان می‌دهد که در تقاطع دو زمینه مطالعاتی موجود وجود دارد: مسئولیت اجتماعی و رهبری.

مسئولیت اجتماعی مورد توجه بسیاری از مطالعات قرار گرفته است، مانند رابطه آن با عملکرد مالی شرکت. با این حال، اطلاعات کمی در مورد اینکه چگونه اقدامات و تصمیمات رهبر بر مسئولیت اجتماعی تأثیر می‌گذارد یا تحت تأثیر آن قرار می‌گیرد، شناخته شده است

تعریف رهبری مسئولانه

رهبری مسئولانه نشان دهنده تأثیر یک رهبر بر کارکنان یک سازمان برای تقویت انگیزه‌های مورد نظراست ( تأثیر از بالا به پایین ).به طور مشابه، تسهیم دانش نشان دهنده تأثیر کارکنان بر یکدیگر برای هدایت انگیزه‌های خود است(تاثیر افقی).

رهبری مسئولانه به عنوان یکی از خصوصیات‌های مهم رهبر برای الهام بخشیدن به دیگران از طریق ایجاد انگیزه، برقراری ارتباط با کارکنان، توانمندسازی و متقاعد کردن آنها به توسعه مسئولیت‌پذیری و تغییرات مثبت تعریف میشود. تسهیم دانش به میزان احساسات مثبت کارکنان و تما یل آنها به به اشتراک گذاری دانش با یکدیگر اشاره دارد.

رهبری مسئولیت‌پذیر و تسهیم دانش به عنوان مکمل یکدیگر برای عملکرد شغلی به یک اندازه مهم هستند. مقالات در مورد مدیریت دانش ، تسهیم دانش و رهبری را به عنوان تأثیرگذارترین عوامل در رفتار انسان در یک محیط شبکه اجتماعی نشان داده است.

ابعاد رهبری مسئولانه

رهبری مسئولانه به رهبرانی اطلاق می‌شود که

(الف) به نظر می‌رسد که به درستی و عادلانه نقش، تعهدات هنجاری، اخلاقی و اخلاقی خود را در قبال ذینفعان تعریف شده انجام می‌دهند.

(ب) مایلند در قبال پیامدهای اعمال و رفتار خود پاسخگو باشند. همانطور که تعریف فوق نشان می‌دهد.

اصطلاح رهبری مسئولانه به چندین مفهوم مختلف مسئولیت، یعنی پاسخگویی، نقش، هنجاری، اخلاقی و معنویات می‌پردازد. به عبارت دیگر، از رهبران مسئول انتظار می‌رود که تعهدات متعددی را برای طیفی از ذینفعان انجام دهند.

ابعاد رهبری مسئولانه

مفهوم رهبری مسولیت‌پذیر از اساس بر اساس تئوری تحلیل ذی‌نفعان شکل گرفت. از دیدگاه کارکنان و دیدگاه‌های آنها از اقدامات رهبران برای ایجاد ارزش سازمانی عملیاتی شد. اکنون پژوهشگران معتقدند که چگونه رهبران مسولیت‌پذیر به عنوان یک رویکرد رهبری اساساً هنجاری از سایر نظریه‌های رهبری ارزش محور مانند رهبری اخلاقی، رهبری خدمتگزار، رهبری معتبر و رهبری تحول آفرین متمایز است.

تفاوت اصلی بین رهبری ارزش‌محور و رهبری مبتنی بر مسئولیت، تمرکز رهبری بر خلق ارزش پایدار از طریق تغییرات مثبت اجتماعی است. از این رو، رهبری مسئولیت‌پذیر را می‌توان از بعد رابطه ای و اخلاقی فهمید. رهبری مسئولانه به عنوان یک مفهوم نوظهور در تقاطع بین مطالعات در زمینه اخلاق، رهبری و مسئولیت اجتماعی شرکت، تعریف شده است. رهبری مسئولانه به عنوان «پدیده‌ای رابطه ای و اخلاقی، که در فرآیندهای اجتماعی تعامل با کسانی رخ می‌دهد که بر رهبری تاثیر می‌گذارند یا تحت تاثیر رهبری قرار می‌گیرند و در هدف و چشم انداز رابطه رهبری سهم دارند» تعریف شده است.

دانلود ادبیات پژوهش و فصل دو رهبری مسئولانه

ابعاد رهبری مسئولانه

از ویژگی‌های مهم رهبران بزرگ، مسئولیت پذیری و کنترل خود در مواقع مختلف است. یک رهبر توانمند با مسئولیت پذیری در هنگام چالش‌های از خود یک الگوی کامل برای کارمندان می‌سازد و از من مسئول هستم به شما مسئول هستید می‌رسد. چرا که کارکنان یاد می‌گیرند در پذیرش مسئولیت‌ها و تصمیم گیری ها فعالانه تر عمل کنند. مسلما مسئولیت پذیری و کنترل نقش مهمی در ایجاد افزایش عملکرد رهبران دارد.

توانایی یک سازمان برای استفاده از دانش خود به منظور بهبود عملکرد به شدت وابسته به تسهیم دانش بین کارکنان است، که این نشان دهنده تأثیر مثبت به اشتراک گذاری دانش بر روی عملکرد شغلی است. در عین حال، تحقیقات قبلی نشان می‌دهد که رهبری مسئولانه یک محرک کلیدی برای عملکرد شغلی است. زیرا چنین رهبری الگویی الهام بخش برای کارکنان است تا برای دستیابی به اهداف شغلی سخت تلاش کنند.

برای گرایش به سمت نیروی کار در عرصه گسترده جهانی باید از نحوه تاثیر گذاری فاصله اجتماعی افراد بر رفتار آنها درک بیشتری داشته باشیم. فقدان ارتباط چهره به چهره به رفتارهای اشتراک دانش در چارچوب گروه‌های مجازی و رهبران الکترونیکی آسیب وارد می‌کند. مشکل این است رابطه بین رهبری الکترونیکی و اشتراک دانش در یک زمینه مجازی بخوبی درک نشد. رفتارهایی مانند به اشتراک گذاری به ویژه در تیم‌های مجازی آسیب پذیر است زیرا تنها در ارتباط چهره به چهره روابط بین اعضای گروه به ارتباطات غنی منجر می‌شود.

خلاصه و جمع‌بندی

این روزها، مفهوم رهبری مسئولانه توجه زیادی را در زمینه‌های مختلف مطالعات سازمانی به خود جلب کرده است. در واقع رهبری مسئولیت‌پذیر به بخشی از پژوهش‌های گوناگون پیرامون اینکه یک رهبر مسئول بودن به چه معناست تبدیل شد.

رسوایی‌های اخیر شرکت‌ها و نقص‌های اخلاقی باعث شد که افکار اساسی ما در مورد مدیریت سازمان‌ها و نقش رهبری مسئولانه مورد سؤال قرار گیرد. فروپاشی شرکت ها، فراخوان محصولات معیوب (فولکس واگن و تویوتا) و زیاده خواهی‌های شرکتی (اکسون-والدز) مسئولیت رهبری مدیریتی را زیر سوال برد. مفهوم مسئولیت در توصیفات رهبری فعلی مانند رهبری تحول آفرین، کاریزماتیک، معتبر، مشارکتی، خدمتگزار، مشترک یا حتی رهبری معنوی و اخلاقی وجود ندارد.

به طور مشابه، تقاضاهای فزاینده ای از رهبران وجود دارد که به گونه ای رهبری کنند که نه تنها در قبال سازمان تجاری، بلکه نسبت به سهامداران گسترده تر آن مسئولیت پذیر باشد. رهبری مسئولانه به عنوان فرآیندی تعریف می‌شود که منجر به ایجاد و حفظ روابط مثبت با ذینفعان داخلی و خارجی سازمان می‌شود. بنابراین، رهبری مسئولانه به عنوان یک گفتمان مدیریت ضروری ظاهر شد. همچنین فریاد ذی‌نفعان برای رهبران بلندتر شد تا در یک محیط تجاری فاقد مشروعیت و اعتماد سازمانی، مسئولانه عمل کنند.

مراحل اولیه توسعه رهبری مسئولانه بیشتر بر مفهوم سازی و کشف ارزش‌ها و انگیزه‌های اخلاقی افراد متمرکز بود. در حال حاضر، پژوهشگران حوزه رهبری سازمانی و هدایت، از مفروضات ذهنی و هنجاری کمتری استفاده می‌کنند و به جای فضایل، بر جهت گیری‌ها و قابلیت‌های رهبری تمرکز می‌کنند. برای سنجش این مقوله پرسشنامه رهبری مسئولانه را دانلود کنید.