دانش کارآفرینی

دانش کارآفرینی (Entrepreneurial knowledge) توانایی تشخیص یا ایجاد فرصت و اقدام برای دستیابی به هدف‌ها براساس دانش نوآورانه است. دانش کارآفرینی از کارآفرینی اقتصادی سنتی متفاوت است که در آن بر تحقق فرصت‌ها برای بهبود تولید و بازده دانش به جای بیشینه کردن سود مالی تمرکز می‌کند.

کارآفرینی و مدیریت دانش پیوندی گسست‌ناپذیر دارند که در کنار هم دانش کارآفرینانه را شکل می‌دهند. کارآفرینی از منظر روانشناختی و مبتنی بر ویژگی‌های شخصیتی بوده بررسی می‌شود. همچنین از منظر مدیریت و مبتنی بر سازه‌های سازمانی بررسی می‌شود. از منظر اقتصادی، کارآفرین فردی خود اشتغال است که از قدرت پیشبینی اقتصادی خوبی برخوردار بوده، تمایل به ریسک داشته و از این طریق سود یا ضرر می‌کند و در نتیجه به تعادل و پایداری اقتصاد بازار کمک می‌کند.

کارآفرینی سازمانی عبارت است از فرایند نوآوری و بهره‌گیری از فرصت‌ها با تلاش و پشتکار بسیار و همراه با پذیرش ریسک‌های مالی، روانی، اجتماعی. مدیریت کارآفرینی کسب سود مالی، توفیق طلبی، رضایت شخصی و استقلال طلبی را به همراه دارد. دانش کارآفرینی در این میان نقشی اساسی ایفا می‌کند که هم برای کارآفرینان و هم برای توسعه اقتصادی در سطح خرد و کلان اقتصادی الزامی است. در این مقاله به بیان تعریف و اهمیت دانش کارآفرینانه پرداخته می‌شود.

تعریف دانش کارآفرینی

دانش کارآفرینی به عنوان مفاهیم، مهارت‌ها و ذهنیت موردنیاز مالک کسب‌وکار تعریف می‌شود. این دانش شامل چند زمینه بین‌رشته‌ای، مهارت‌ها و عوامل فنی است. همچنین می‌توان چنین دانشی را در بستر نگرشی کارآفرینانه آموزش و گسترش داد و پیوسته بهبود بخشید.

ریچارد کانتیون اقتصاددان آمریکائی، در اوایل قرن ۱۸ این واژه را نخستین بار برای توصیف فعالان اقتصادی که انجام هزینه‌های مشخص رابه عهده می­گیرند ولی در انتظار درآمد نامعین و توام با ریسک در آینده هستند، به کار برد. از دیدگاه کانتیلون کارآفرین فردی ریسک‌پذیر است که کالا را با قیمت معلوم می‌خرد و با قیمت نامعلوم می‌فروشد. در واقع کارآفرین هماهنگ‌کننده و ترکیب‌کننده عوامل تولید است. به عبارت دیگر فردی باید عوامل تولید را جهت تولید، تجارت یا ارائه خدمات ترکیب کند که به این شخص «کارآفرین» و به کار او «کارآفرینی» گفته می‌شود.

شومپیتر تعریف جامعی از کارآفرینی ارائه کرده است: وی در کتاب خود با عنوان «ئئوری توسعه اقتصادی» بین مفهوم واژه نوآوری و اختراع[۶] تفاوت قائل شده است و نوآوری را خطرپذیری برای ایجاد یک محصول یا خدمت تجاری می‌داند. به نظر وی نوآوری عامل اصلی ثروت و ایجاد تقاضاست. بنابراین کارآفرینان مدیران یا مالکانی هستند که با راه اندازی یک واحد تولیدی- تجاری از اختراع بهره‌برداری می‌کنند.

اهمیت دانش کارآفرینی

دانش عاملی است که کارآفرینان می‌توانند به وساطه آن خود را از رقبا متمایز کنند. بوسیله این دانش است که می‌توان محیط کسب‌وکار را به‌خوبی سازماندهی کرد و به هدف‌ها دست یافت. کارآفرینانی که از دانش بیشتری برخوردار هستند به اثربخشی خود اطمینان بیشتری دارند. این افراد سریع‌تر می‌توانند تغییرات بازار را یاد بگیرند و به آنها توجه کنند.

نقش کارآفرینان دانشی در اتقصاد همچنان برای تقویت و شکوفایی اقتصادی در هر جامعه حیاتی است. بنابراین بسیار اهمیت دارد که کارآفرینان از اهمیت بهبود دانش خود و دلایل نیاز به آن آگاه باشند. کسب دانش فرایندی ویژه برای کارآفرینان است. آنها معمولا بهرتین چیزها را فرا می‌گیرند. می‌توان گفت هیچگونه محدودیتی برای دانش کارآفرینی وجود ندارد. با ترکیب ابزارها، فناوری‌ها، منابع و فرصت‌های تازه، کارآفرینانه می‌توانند پیوسته ارزش افزوده جدیدی خلق کنند.

سه دلیل اصلی مهم بودن موضوع کارآفرینی، خلق ثروت، توسعه تکنولوژی و ایجاد اشتغال مولد است. بنا بر اعتقادی، در جوامع امروزین لازم است انقلاب کارآفرینی روی دهد. کارآفرینی ترکیبی از عوامل متعدد است. این عوامل ویژگی‌های کارآفرین و کارکنان را شکل می‌دهند. پرورش کارآفرینی شامل دو جنبه اصلی است: نخست، تاثیر عوامل اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی باید در نظر گرفته شود. این عوامل ممکن است انتخاب‌های افراد کارآفرین را تحت تاثیر قرار دهند. دوم اینکه باید منابع پشتیبانی از کارآفرینی سازمانی بررسی شود. اینکه چه حمایت‌هایی از افراد کارآفرین می‌شود بسیار حائز اهمیت است. برای سنجش این مقوله از پرسشنامه دانش کارآفرینی استفاده کنید.

ابعاد دانش کارآفرینی

پیرامون سازه‌های دانش کارآفرینی پژوهش‌های گوناگونی انجام شده است. براساس نظریه جهت‌گیری، مجموعه عواملی را می‌توان پیشنهاد داد که می‌توانند به صورت مستقیم بر شکل‌گیری دانش کارآفرینی تاثیر بگذارند. برخی از این عوامل عبارتند از:

کارآفرین کسی است که دانش و اطلاعات در زمینه نوآوری ویژه داشته باشد. این نوآوری می‌تواند در ارائه یک محصول جدید، ارائه یک خدمت جدید، در طراحی یک فرآیند نوین و یا نوآوری در رضایت مشتری و… باشد. کارآفرینان در واقع به تغییر به عنوان مقوله تعیین کننده می‌نگرند، آنها ارزش‌ها را تغییر می‌دهند و ماهیت آنها را دچار تحول می‌کنند. آنان برای تحقق این ایده، قدرت ریسک‌پذیری خود را به کار می‌گیرند. به درستی تصمیم‌گیری می‌کنند و از این رو هر کس به درستی اتخاذ تصمیم نماید به نوعی کارآفرین تلقی می‌شود.

از نظر شومپیتر کارآفرین نیروی محرکه و موتور توسعه اقتصادی است. وی مشخصه کارآفرین را نوآوری می‌داند. همچنین «جفری تیمونز» معتقد است که کارآفرین فردی است که باعث خلق بینشی ارزشمند از هیچ می‌شود. فرآیندی که بتواند با استفاده از خلاقیت، چیز نویی را همراه با ارزش جدید با استفاده از زمان، منابع، ریسک و به کارگیری همراهان بوجود آورد کارآفرینی گویند. کارآفرینی فقط فردی نیست و می‌تواند سازمانی هم باشد. حتی شرکت‌های بزرگ اعم از دولتی و خصوصی هم می‌توانند به کارآفرینی دست زنند. امروزه حتی صحبت از دولت کارآفرین به میان آمده است.

خلاصه و جمع‌بندی

اکنون دانش به یکی از موضوعات اصلی در میان اقتصاددانان و سیاست‌مداران تبدیل شده است. همه اقتصادها مبتنی بر دانش هستند و نمی‌توان غیر از این انتظاری داشت. دانش اقتصادی نیروی اقتصادی غالب در دنیای امروز است و در سطح خرد توسط کارآفرینان توسعه و تقویت می‌شود.

کارآفرینی عبارت است از فعالیت هدفمند که شامل یک سری تصمیمات منسجم فرد یا گروهی از افراد برای ایجاد، توسعه یا حفظ واحد اقتصادی است. کارآفرینی را قبول مخاطره، تعقیب فرصت‌ها، ارضای نیازها از طریق نوآوری و تأسیس یک کسب‌وکار می‌دانند. از نظر «پیتر دراکر» کارآفرینی یک رفتار می‌باشد و در واقع بکاربردن مفاهیم و تکنیک‌های مدیریتی، استانداردسازی محصول، بنا نهادن کار بر پایه آموزش می‌باشد.

از کارآفرین و کارآفرینی تعاریف متعددی ارائه شده است. براساس تعریف فرهنگ دانشگاهی وبستر کارآفرین‌ کسی‌ است‌ که‌ متعهد می‌شود مخاطره‌های‌ یک‌ فعالیت‌ اقتصادی‌ را سازماندهی‌، اداره‌ و تقبل‌کند. همچنین براساس تعریف فرهنگ کمبریج، کارآفرین کسی است که تلاش می‌کند با راه اندازی شرکت خود یا به تنهایی عمل کردن در دنیای اقتصاد سودی بدست آورد مخصوصاً که باید پذیرای مخاطرات باشد. در دایره‌‌المعارف بریتانیکا، کارآفرین شخصی است که کسب‌وکار و یا موسسه اقتصادی را سازماندهی و مدیریت کرده و خطرات ناشی از آن را می‌‌پذیرد.