فصل سوم پایان‌نامه

فصل سوم پایان‌نامه مدیریت به روش پژوهش اختصاص دارد و شامل مقدمه، نوع پژوهش، جامعه و نمونه، روش‌های گردآوری و تحلیل داده‌ها است. در این فصل نوع پژوهش و ابزارهای اندازه‌گیری و تحلیل داده‌ها بیان می‌شود. پژوهش علمی کوششی نظام‌مند جهت پاسخ دادن به پرسش‌های پژوهش است.

یکی از بخش‌های اصلی هر پژوهش علمی، گردآوری و تجزیه و تحلیل داده‌ها جهت آزمون فرضیات بیان شده توسط محقق است. انتخاب یک روش پژوهش مناسب، پژوهشگر را تا حد زیادی در پیشگیری از بروز اشتباهات یاری می‌رساند. به کارگیری آزمون‌های آماری مناسب با روش پژوهش منجر به حصول اطمینان از دقت و صحت نتایج بدست آمده می‌گردد. اگر یک مطالعه با روش علمی و مبتنی بر روش تحقیق صحیح صورت گیرد صحت و دقت داده‌های برآورد شده بسیار بیشتر خواهد شد [کتاب روش‌های تحقیق در علوم رفتاری سرمد].

نمونه فصل سوم پایان‌نامه مدیریت

در این فصل، روش‌شناسی پژوهش بیان می‌شود. ابتدا نوع تحقیق مشخص خواهد شد. سپس جامعه آماری، نمونه آماری و روش نمونه‌گیری مطرح خواهد شد. در ادامه روش و ابزار گردآوری داده‌ها بیان می‌شود. در پایان نیز روش‌های تجزیه‌وتحلیل داده‌ها معرفی می‌شود.

چارچوب کلی فصل سوم پایان‌نامه مدیریت

۱-۳- نوع پژوهش

در بخش اول باید نوع تحقیق مشخص شود که نیازمند شناخت انواع روش تحقیق می‌باشد. انواع تحقیقات علمی براساس هدف و روش گردآوری داده‌ها قابل تقسیم هستند [کتاب روش تحقیق حافظ‌نیا].

به‌طور کلی یک پایان‌نامه کارشناسی ارشد مدیریت از منظر هدف یک پژوهش کاربردی محسوب می‌شوند و پایان‌نامه دکتری مدیریت از نظر هدف در دسته پژوهش‌های بنیادی قرار می‌گیرند.

مطالعات مدیریتی از منظر روش گردآوری داده‌ها نیز در دسته پژوهش‌های غیرآزمایشی (توصیفی) و از نوع پیمایشی دسته‌بندی می‌شوند.

مثال: هدف از انجام پژوهش حاضر ارزیابی کیفیت خدمات اینترنتی پارس‌مدیر می‌باشد. از آنجا که این پژوهش بصورت موردی در سایت پارس‌مدیر صورت می‌گیرد و همچنین به تصمیم‌گیری کمک می‌کند، بنابراین از نظر هدف یک تحقیق کاربردی محسوب می‌شود. براساس روش گردآوری داده‌ها نیز یک پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی است.

۲-۳- جامعه، نمونه و روش نمونه‌گیری

جامعه و نمونه دو مفهوم بسیار کلیدی در پژوهش‌های مدیریتی هستند. این بخش از فصل سوم بسیار کلیدی است.

مجموعه واحدهائی که حداقل در یک صفت مشترک باشند یک جامعه آماری را تشکیل می‌دهند. نمونه عبارت است از مجموعه‌ای نشانه‌ها که از یک قسمت، گروه یا جامعه‌­ای بزرگتر انتخاب می‌شود، به طوری که این مجموعه معرف کیفیات و ویژگی‌های آن قسمت، گروه یا جامعه بزرگتر باشند و نمونه‌گیری فرایند انتخاب نمونه است. برای محاسبه حجم نمونه معمولاً از فرمول کوکران یا جدول مورگان استفاده می‌شود. برای درک بهتر باید با روش‌های نمونه‌گیری آشنا باشید. از روش‌های نمونه‌گیری آماری برای دسترسی به نمونه‌ای معرف جامعه استفاده می‌شود. انتخاب روش مناسب به جامعه و هدف تحقیق بستگی دارد.

۳-۳- روش و ابزار گردآوری داده‌ها

روش گردآوری اطلاعات به دو دسته کتابخانه‌ای و میدانی قابل تقسیم است. ابزارهای گردآوری اطلاعات براساس مشاهده، مصاحبه، پرسشنامه و مطالعه قابل دسته‌بندی هستند. در بیشتر مطالعات مدیریتی از روش مرسوم پرسشنامه طیف لیکرت برای گردآوری اطلاعات استفاده می‌شود. انواع مصاحبه در تحقیق کیفی نیز در فصل سوم پایان‌نامه دکتری قابل استفاده است.

مثال: روش‌های گردآوری اطلاعات در این پژوهش به دو دسته کتابخانه‌ای و میدانی تقسیم می‌شود.

• برای گردآوری مبانی نظری و پیشینه پژوهش از روش‌های کتابخانه‌ای استفاده شده است.
• برای گردآوری داده‌های آزمون فرضیه‌های پژوهش از روش میدانی استفاده شده است.

۴-۳- روایی و پایایی فصل سوم پایان‌نامه

در بخش چهارم از فصل سوم پایان‌نامه مدیریت باید روایی و پایایی ابزار اندازه‌گیری ذکر شود. اگر از پرسشنامه استفاده می‌کنید برای سنجش روایی پرسشنامه می‌توانید از روش روایی محتوایی استفاده کنید. همچنین استفاده از روایی سازه (تحلیل عاملی تاییدی) و روایی همگرا یا روایی واگرا نیز مرسوم است. برای سنجش پایایی پرسشنامه نیز می‌توانید از محاسبه آلفای کرونباخ یا پایایی ترکیبی استفاده کنید. اگر از مصاحبه استفاده می‌کنید برای سنجش اعتبار از روش‌های پیشنهادی لینکلن و گوبا بهره بگیرید.

۵-۳- روش‌های تجزیه و تحلیل اطلاعات

در نهایت باید روش‌های تجزیه‌وتحلیل اطلاعات معرفی شود. یک روش کلیشه‌ای برای این بخش از فصل سوم پایان‌نامه وجود دارد. روش‌های آماری مورد استفاده در این پژوهش را می‌توان به دو دسته روش‌های آماری استنباطی و روش‌های آماری توصیفی تقسیم کرد. برای بررسی و توصیف ویژگی‌های عمومی پاسخ‌دهندگان از روش‌های آمار توصیفی مانند جداول توزیع فراوانی و میانگین استفاده شده است. از روش‌های آماری استنباطی مورد استفاده نیز می‌توان به آزمون نرمال بودن، آزمون تصادفی بودن، تحلیل عاملی تاییدی و مدل‌یابی معادلات ساختاری اشاره کرد. همچنین تجزیه و تحلیل داده‌های بدست آمده با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS و LISREL صورت گرفته است.